Bulan (panawen)
Ti bulan ket maysa a kita ti panagrukud iti panawen, us-usaran daytoy kadagiti kalendario nga immuna a naparnuay idiay Mesopotamia, nabingbingay ti tawen ti sangapulo ket dua a bulan.
Dagiti kita ti bulan
urnosenDagiti sumaganad ket kita ti bulan nga addaan laeng ti kangrunaanna iti astronomia.
Sidereal a bulan
urnosenMakunkuna daytoy a sidereal a bulan ngamin ta ti manu nga oras nga makapan nga agsubli ti Bulan (Ingles:Moon) iti naikkan a nagyanan dagita bituen (Latin:sidera): 27.321661 al-aldaw (27 aldaw 7 oras 43 minutos 11.5 segundo).
Tropikal a bulan
urnosenDaytoy ket basbassit met laeng a panagrukud ti bulan. Basbassit nga oras ti panagsubli ti Bulan kadagiti naikkan a nagyanan dagita bituen: 27.321582 al-aldaw (27 aldaw 7 oras 43 minutos 4.7 segundo).
Anomalistiko a bulan
urnosenDaytoy ket at-atiddog met a panagrukud ti bulan, ti kinaatiddogna ket: 27.554551 al-aldaw (27 aldaw 13 oras 18 minutos 33.2 segundo).
Drakoniko a bulan
urnosenDaytoy ket makunkuna pay a 'drakonitiko' a bulan,[1] ken makunkuna pay a nodikal a bulan. Addaan ti panagrukodna daytoy a: 27.212220 al-aldaw (27 aldaw 5 oras 5 minutos 35.8 segundo).
Sinodiko a bulan
urnosenDaytoy addaan ti panagrukod na a: 29.530589 al-aldaw (29 aldaw 12 oras 44 minutos 2.9 segundo).
Dagiti ka-atiddog ti bulan
urnosenKita ti bulan | Ka-atiddog a naibasar iti al-aldaw |
---|---|
anomalistiko | 27.554549878 − 0.000000010390 × Y |
sidereal | 27.321661547 + 0.000000001857 × Y |
tropikal | 27.321582241 + 0.000000001506 × Y |
drakoniko | 27.212220817 + 0.000000003833 × Y |
sinodiko | 29.530588853 + 0.000000002162 × Y |
Dagiti nagibasaran
urnosen- ^ Linton, Christopher M. (2004). Manipud iti Eudoxus to Einstein: pakasaritaan iti matematikal nga astronomia. Nagipablaak: Pagmalditan ti Unibersidad ti Cambridge. p. 7.