Wikipedia

Wikipedia:Annuroten iti gramatika ken panangiletra: Paggiddiatan a nagbaetan dagiti rebision

Inter-aktibo nga agbasabasa iti pakasaritaan
← Nadadaan nga urnosBarbaro nga urnos →
Content deleted Content added
VisualWikitext
m binaliwan ti kategoria
mNo edit summary
Linia 1:
{{Masurot}}
 
Dagiti sumaganad dagitiket simplemaysa a nalaka nga annuroten iti pagbatayan a [[grammargrammatiko]] ken [[ispelingpanangiletra]] (ortografiaortograpia) iti panagsurat iti articuloartikulo iti [[Umuna a Panid|Ilokano Wikipedia]].
 
Maibasar dagitoy nga annuroten iti estilo, estruktura, konsepto ti [[pagsasao|lengguahe]]Pagsasao nga [[Iloko|Ilokano]] nga agdama a maus-usar—ti ar-aramaten ti kaaduan a [[Dagiti mannurat nga Ilokano|mannurat iti Iloko]] kadagiti agdama a [[warnakan]] ken dadduma pay a pagbasaan iti IlokoIlokano (kas iti ''[[Bannawag]], Rimat, Sirmata, Tawid, Samtoy, Ilocos Times,'' dagiti libro ken antolohia nga ipabpablaak ti [[GUMIL Filipinas]] ken dadduma pay). Agsipud ta daytoy ti ad-adda ken ad-adu a maar-aramat, nupay saan nga isu ti oficialopisial ken/wenno [[standard]]pagalagadan a pagbatayan a masurot, isu met ti padasentayo ditoy Ilokano Wikipedia.
 
No ngamin maipapan iti standardizationpagalagadan ti pagsasao nga IlokoIlokano (wenno IlukoIloko, iti dadduma) ti pakarikutan nga unaen, medio adda rigrigatna ta agingga ita ket komplikado daytoy a banag, agsusupiat ken di agsusurot dagiti maseknan iti no ania ti nasken a suroten ngaa standardpagalagadan. Ti pamay-antayo, mangaramidtay' latta metten iti bukodtayo a kasla standardpagalagadan a maaramat ditoy laeng Ilokano Wikipedia, a maibasar ken asideg met laeng iti adda ken agdama nga us-usaren ti kaaduan.
 
Unaentayo dagiti kadawyan ken basaran pay laeng nga annuroten maipapan iti naannayas ken nasinop a panangsangal kadagiti balikas.
Linia 12:
==Panagaramat iti ''TI'' ken ''ITI''==
 
No damdamo ti agsurat iti Iloko, makariro ti agaramat ti '''TI''' ken '''ITI''' ta naynay a mapagsinnukat ti umiso a panangusar kadagitoy iti buklen a sentencesentensia.
 
Ti TI ket isu ti Englishartikulo articlenga Inggles a '''THE''' (wenno '''A''' ken '''AN''') ([[Tagalog]]: ANG). Mabalin pay daytoy a ti preposition nga '''OF''' (Tagalog: NG). Ti plural a formaporma ti TI ket '''DAGITI'''.
 
Ti met ITI ket isu ti EnglishInggles nga '''IN''' wenno '''ON''' wenno '''OF''' manen (Tagalog: SA). Ti plural a formanapormana ket '''KADAGITI'''.
 
Ka pagarigan:
Pagarigan:
''Ti'' sabong ''ti'' karabasa ket naimas (a madengdeng).
''The'' flower ''of'' the squash is edible.
Linia 39:
Dumadaloy ''sa'' aking ''mga'' ugat ang dugo ''ng mga'' bayani.
 
Pagarigan pay, madlaw nga agduma dagitoy a sentencesentensia:
Nayanak iti bulan ti Mayo. (Born on the month of May)
Nayanak ti bulan iti Mayo. (The moon is born in May)
 
====Core ken oblique====
Segun met ken ni [[Apo]] [[Carl Galvez Rubino]], maysa a mabigbig a [[linguista]], ti TI ket maawagan iti '''core case''' nga articleartikulo, ket ti met ITI ket '''oblique case''' nga articleartikulo.
 
Kunana pay:
Linia 64:
 
==Panagaramat iti ''A'' ken ''NGA''==
Aramaten ti A no ti sarunuenna a rugi a letra ti balikas ket consonantkonsonante.
 
Pagarigan:
Linia 71:
Adu ''a'' '''s'''angaili ti immay iti kasar ni Maria.
 
Aramaten ti NGA no ti sarunuenna a rugi a letra ti balikas ket bokal (vowel).
 
Kas pagarigan:
Pagarigan:
Nasingpet ''nga'' '''u'''bing.
Nalaing ''nga'' '''a'''garado ni Juan.
Linia 110:
|}
 
Mausar dagitoy kas agwaywayas wenno maikapet/maisilpo kadagiti balikas (a [[verb]], [[noun]], [[adjective]] ken dadduma pay). Kadagiti Ilokano (a [[patneng]]), ti '''dakayo''' ken '''isuda''' ket maaramat pay kas pagdayaw wenno pagtamed a balikas no daytay makitungtong iti nataengan wenno dadduma pay a personahetattao a madaydayaw.
 
Pagarigan, kas agwaywayas:
Linia 243:
==Nagdekket wenno napagsilpo?==
 
==Balikas a ganggannaet (EnglishInggles, Español) ken ispelingpanangiletra a maar-aramat==
Madlaw nga adda wenno adu dagiti balikas a ganggannaet (borrowed words), nangruna iti [[Pagsasao nga EnglishInggles|EnglishInggles]] ken [[Pagsasao nga Espaniol|Español]], ditoy Ilokano Wikipedia a saan a naipatarus iti IlokoIlokano. Wenno saan ket a nayiloko laeng ti ispelingnapanangiletra.
 
Kastoy ti aramidentayo ta saan met a nasken nga isarakan wenno ipatarus amin a balikas wenno termino (aglalo dagiti teknikal a sao wenno termino) iti IlokoIlokano agsipud ta awan ti orihinal nga IlokoIlokano dagitoy ket masansan nga agbanag laeng a literal wenno tabbed ti panangipilit a panangbirok iti eksaktoagpayso a pakaitarusanna. Ngarud,Usaren ti surotentayomoderno ketnga noortograpian ania(panagisurat) tino ar-aramatenagusar akadagiti panangibalikasganganaeta wenno panangisao, isu met ti isurattayobalikas.
 
No ti Inggles, umuna a surotentayo ti panangiletra a moderno nga ortograpia iti Ilokano, no awan ti kapadpadana a panagiletra iti Ilokano, no kasta ket isurat metten iti Inggles.
No English, mabalin nga isurat kas orihinal a pannaka-ispelingna kas English. Wenno saan, yiloko ti ispelingna.
 
: <code>''PagariganKas pagarigan:''<br>kompiuter, selpon, network, web, internet, sopwer, hardware, yunit</code>
 
No met sao wenno balikas nga Español a nagbalinen a paset ti Iloko, surotentayo ti pannakaispelingnapanangiletra a kas Español. Wenno paglaokenmoderno nga Ilokoortograpia keniti EspañolIlokano.
 
: <code>''PagariganKas pagarigan:''<br>articuloartikulo, textotesto, referenciareperencia, familiapamilia, informasioninpormasion, edukasion, teknolohia, termino, siensia, documento, koneksion, certificadosertipikado, densidad, kantidad, experimentoeksperimento, premio, calendariokalendario, ciudadsiudad, provinciaprobinsia, governadorgobernador</code>
 
Agingga a mabalin, liklikantayo ti ispeling a [[Pagsasao a Tagalog|Tagalog]] wenno panangtagalog kadagiti ganggannaet a balikas. Daytoy tapno adda consistency a masurot. Kas pagarigan, isurattayo ti ''provincia'' a saan ket a ''probinsia'' wenno ''probinsya''; ti ''Europa'' wenno ''Europeo'' a saan ket a ''Yuropa'' wenno ''Yuropeo''; ti ''Filipinas'' wenno ''Filipino'' a saan ket a ''Pilipinas''; ti ''ciudad'' a saan ket ''siudad'' wenno ''syudad''.
 
==Referencia==
Line 262 ⟶ 261:
 
==Kitaen met==
* [http://www.iluko.com/forum02_responses.asp?TopicID=2 Forum iti iluko.com maipapan iti standardizationpagalagadan ti IlokoIlokano]
* [http://samtoy.blogspot.com Yloco blog, proposalpanangitukon iti reintelektualisasion ti Iloko]
* [[:en:Wikipedia:Manual_of_style|English Wikipedia manual of style]]
 
Naala manipud iti "https://ilo.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Annuroten_iti_gramatika_ken_panangiletra"