Wikipedia

Israel: Paggiddiatan a nagbaetan dagiti rebision

Inter-aktibo nga agbasabasa iti pakasaritaan
← Nadadaan nga urnosBarbaro nga urnos →
Content deleted Content added
VisualWikitext
No edit summary
No edit summary
Linia 81:
Ti '''Israel''', opisial a ti '''Estado iti Israel''' ({{IPAc-en|icon|ˈ|ɪ|z|r|iː|əl}}; {{lang-he|מְדִינַת יִשְׂרָאֵל}}, {{transl|he|''Medīnat Yisrā'el''}}, {{IPA-he|me̞diˈnät jisʁäˈʔe̞l|IPA|He-Medinat Israel2.ogg}}; {{lang-ar|دَوْلَة إِسْرَائِيل}}, {{transl|ar|ALA-LC|''Dawlat Isrāʼīl''}}, {{IPA-ar|dawlat ʔisraːˈʔiːl|IPA}}), ket maysa a [[parlamentario a republika]] idiay [[Tengnga aDaya]], iti igid nga pantar iti [[Baybay Mediterraneano]]. Nabeddengan ti [[Lebanon]] iti amaianan, ti [[Siria]] iti amianan a daya, ti [[Jordan]] ken ti [[West Bank]] iti daya, ti [[Ehípto]] ken ti [[Gaza Strip]] iti abagatan a laud, ken ti [[Golpo iti Aqaba]] idiay [[Nalabbaga a Baybay]] iti abagatan, ken buklen daytoy dagiti nadumaduma a heograpiko a langlanga iti uneg iti daytoy bassit a lugar.<ref name="cia"/><ref>{{harvnb|Skolnik|2007|pp=132–232}}</ref> Ti Israel ket naipalpalawag a kas maysa a [[Hudio ken Demokratiko nga Estado]] iti bukodna a [[Dagiti Kangrunaan a Linteg iti Israel|Kangrunaan a Linlinteg]] ken isu laeng ti maymaysa a [[Pagilian para dagiti Hudio a tatao|Hudio-a kaaduan nga estado]].<ref name=freedomhouse2008>{{cite web |url=http://www.freedomhouse.org/report/freedom-world/2008/israel |work=Kawayaan iti Lubong |title=Israel |publisher=Kawayaan a Balay |year=2008 |accessdate=20 Marso 2012}}</ref>
 
Kalpasan ti panaampon ti maysa a rsolusion babaen ti [[Sapasap a Gimong iti Nagkaykaysa a Pagpagilian]] idi 29 Nobiembre 1947 nga agitaltalek ti panakampon ken panakaisayangkat iti [[Nagkaykaysa a Pagpagilian a Plano ti Panagbingay para iti Palestina]], idi 14 Mayo 1948 [[David Ben-Gurion]], ti Ehekutibo a Daulo iti [[Organisasion ti Sangalubongan a Sionista]]<ref name=zo>Naamammoan idi a ti ''[[Organisasion ti Sangalubongan a Sionista|Sionista nga Organisasion]]''</ref> ken presidente ti [[Hudio nga Ahensia para iti Israel#Panakabangon iti Hudio nga Ahensia para iti Palestina|Hudio nga Ahensia para iti Palestina]], [[Israeli a Panakairangarang ti Panakawayawayas|''nairangarang'']] ''ti pnakaibangon ti Hudio nga estado idiay [[Eretz Israel]], a maamamoan to a kas ti Estado iti Israel'', ti maysa nga estado a nawaya manipud ti [[Britaniko a Bilin para iti Palestina]].<ref>{{cite web |url=http://www.mfa.gov.il/MFA/Peace+Process/Guide+to+the+Peace+Process/Declaration+of+Establishment+of+State+of+Israel.htm |publisher=Ministro iti Ganganaet a Panakibiang ti Israel |title=Panakairangarang iti Panakabangon iti Estado iti Israel |date=14 Mayo 1948 |accessdate=8 Abril 2012}}</ref><ref>{{cite book | last1 = Brenner | first1 = Michael | last2 = Frisch | first2 = Shelley | title = Sionismo: Ababa a Pakasaritaan | publisher=Markus Wiener Publishers | date = Abril 2003 | year = 2003 | page = 184 | accessdate =13 Hulio 2011}}</ref><ref>{{cite web | url = http://www.mfa.gov.il/MFA/History/Modern+History/Centenary+of+Zionism/Zionist+Leaders-+David+Ben-Gurion.htm | title = Dagiti Sionista a Daulo: David Ben-Gurion 1886–1973 | accessdate =13 Hulio 2011 | publisher=Ministro iti Ganganaet a Panakibiang ti Israel}}</ref> Dagiti kaarrubana nga Arabo nga estado ket [[1948 Arabo–Israeli a Gubat|nagraut]] ti sumaruno nga aldaw para ti panagsuporta kadagiti Palestino nga Arabo. Manipud idin ti Israel ket nakigubgubat kadagiti [[Arabo–Israeli a suppiatan|adu a gubgubat]] kadagiti kaarrubana nga Arabo nga estado,<ref name=RoutledgeAtlas>{{citation |title=Ti Routledge nga Atlas iti Araba–Israeli a suppiatan |last=Gilbert |first=Martín |year=2005 |publisher=Routledge |isbn=978-0415359009}}</ref> a daytoy ket [[Israeli-dagiti nasakupan ateritorio|nagsakup]] ti [[West Bank]], [[Sinai a Peninsula]], [[Gaza Strip]] ken ti [[Golan Heights]]. Paset kadagityo a teritorio, a mairaman ti Day a Herusalem, ket innayon babaen ti Israel, ngem ti pagbeddengan iti kaarrubana a West Bank ket saan pay anga agnanayon a naipalpalawag.<ref>{{Cite book|title=Ti Saludsod iti Palestina ken ti Nagkaykaysa a Pagpagilian|publisher=Nagkaykaysa a Pagpagilian Departamento iti Publiko a Paammo|chapter=Ti kasasaad iti Herusalem|chapter-url=http://www.un.org/Depts/dpi/palestine/ch12.pdf|quote=Ti Daya a Herusalem ket naipanunutan a, babaen ti Sapasap a Gimong ken ti Salaknik a Konsilo, a kas paset ti nasakupan a teritorio ti Palestina.|postscript=.}}</ref><ref name="Olmertquote">{{cite news |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/middle_east/4856762.stm |title=Panagusig: Dakkel a plano ni Kadima |author=BBC News |accessdate=10 Oktubre 2010 |date=29 Marso 2006}}</ref><ref name="HomelandSecurityBorders">{{cite web |url=http://www.hstoday.us/index.php?id=483&cHash=081010&tx_ttnews[tt_news]=873 |title=Dagiti Narigat nga Inadadal ti Israel |author=BC Kessner, HS Tatta nga Aldaw |accessdate=19 Marso 2012}}</ref><ref name="TelAvivNotes">{{cite web |url=http://www.inss.org.il/publications.php?cat=21&incat=&read=203 |title= Ti Legado ti Di-nailawlawgan a Pagbeddengan, Paammo ti Tel Aviv Bilang. 40, Hunio 5, 2002 |author=Ti Instituto para iti Nailaina a Panagadal ti Salaknib |accessdate=7 Oktubre 2010}}</ref><ref name="Epochborders">{{cite news |url=http://www.theepochtimes.com/n2/world/israel-journal-a-land-without-borders-34590.html |title=Warnakan ti Israel: Ti Daga nga Awan ti Pagbeddenganna |newspaper=[[The Epoch Times]] |accessdate=20 Marso 2012}}</ref> Ti Israel ket nagpirma iti tulag ti kappia a kaduna ti [[Ehipto–Israel Kappia a Tulag|Ehipto]] ken [[Israel–Jordan Tulag iti Kappia|Jordan]], ngem dagiti ganetget a [[Panagaramid ti Kappia iti Israeli–Palestina a suppiatan|panagsolbar ti Israeli–Palestina a suppiatan]] ket saan pay a nagbanagan ti kappia.
 
Ti sentro ti busbos ti Israel ket ti [[Tel Aviv]],<ref name="lboro.ac.uk">{{cite web |title= GaWC – Ti Lubong babaen ti GaWC 2008 |work=Globalisasion ken Sangalubongan a Panagsukisok kadagiti Siudad a Network |accessdate= 1 Marso 2009 |url= http://www.lboro.ac.uk/gawc/world2008t.html}}</ref> a ti [[Herusalem]] ket isu ti [[Listaan dagiti maikadua a kadakkelan a siudad babaen ti pagilian|kaaduan ti populasion a siudad]], ken ti kapitoliona (nupay [[Dagiti patakder idiay Herusalem|saan a mabigbigan]] a sangalubongan a kastoyi). Ti populasion ti Israel, a kas naipalpalawag ti [[Tengnga nga Opisina dagiti Estadistika ti Israel]], ket nakarkulo idi 2012 ti agarup a 7,859,300&nbsp;a tattao, a dagitoy 5,916,200 ket [[Israeli a Hudio|Hudio]].<ref name="cbsmonth"/><ref name="Haaretz">{{cite news |url=http://www.haaretz.com/news/israel-closes-decade-with-population-of-7-5-million-1.1083 |newspaper=[[Haaretz]] |title=Ti Israel ket rinikpanna ti dekada nga addaan ti populasio iti 7.5&nbsp;a riwriw |date=30 Disiembre 2009 |accessdate=20 Marso 2012}}</ref><ref name="autogeneratedil">{{citation |url=http://www.cbs.gov.il/ts/ |publisher=Tengnga nga Opisina dagiti Estadistika |title=Time Series-DataBank |accessdate=20 Pebrero 2009}}</ref> Dagiti [[Dagiti Arabo nga umili iti Israel|Arabo]] ket mangbukel ti maikadua a kadakkelan nga etniko a grupo, a kaaduan kadagitoy ket [[Islam idiay Israel ken dagiti teritorio a Palestina|Muslim]]. Adda pay dagiti basbassit a minoridad a mairaman dagiti [[Relihion idiay Israel#Kristianidad|Kristiano]], [[Israeli a Dusos|Drusos]], [[Sirkasianos idiay Israel|Sirkasianos]] ken [[Samaritano]].
 
Ti Israel ket maysa a [[representatibo a demokrasia] nga addaan ti [[parlamentario a sistema]], [[panakaitutop a pannakabagi]] ken [[sangalubongan a kalintegan nga agbutos]].<ref>{{harvnb|Rummel|1997|p=257}}. "Ti agdama a listaan dagiti liberal a demokrasia ket mairaman ti: Andorra, Arhentina, ... , Cyprus, ... , Israel, ..."</ref><ref>{{cite web |url=http://www.freedomhouse.org/article/global-survey-2006-middle-east-progress-amid-global-gains-freedom |title=Sangalubongan aPnagala 2006: Panagrang-ay ti Tengnga a Daya iti Tengnga ti Sangalubongan a Panagganab ti Kawayaan |accessdate=20 Marso 2012 |date=19 Disiembre 2005 |publisher=[[Freedom House]]}}</ref> Ti [[Kangrunaan a Ministro iti Israel|Kangrunaan a Ministro]] ket agserbi a kas ti daulo ti gobierno ken ti [[Knesset]] ket agserbi a kas ti maymaysa a kamara a lehislatibo a pannakabagi ti Israel. Ti Israel ket addaan ti maysa a [[Listaan dagiti pagilian babaen ti panagnamnama ti biag|kangatuan a panagnamnama ti biag iti lubong]].<ref>{{cite news |url=http://www.haaretz.com/news/who-life-expectancy-in-israel-among-highest-in-the-world-1.276618 |title=WHO: Ti panagnamnama ti biag idiay Israel ket maysa a kangatuan iti lubong |newspaper=Haaretz |date=24 Mayo 2009}}</ref> Daytoy ket maysa a [[narang-ay a pagilian]], kameng ti [[Organisasion para iti Ekonomiko a Pagtitinnulongan ken Panagrangrang-ay|OECD]],<ref name="OECD">{{cite web |url=http://www.oecd.org/document/38/0,3746,en_33873108_39418575_45697574_1_1_1_1,00.html |title=Ti panagpangato ti Israel idiay OECD |publisher=Organisasion para iti Ekonomiko a Pagtitinnulongan ken Panagrangrang-ay |accessdate=20 Marso 2012}}</ref> ken ti [[Ekonomi iti Israel|ekonomiana]], ket naibatay iti nominal a dagup ti domestiko a produkto, ket isu idi ti [[Listaan dagiti pagilian babaen ti GDP (nominal)|maika-41 a kadakkelan]] iti lubong idi 2010.<ref name=imf2>{{cite web |url=http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2011/02/weodata/weorept.aspx?sy=2012&ssd=1&c=512%2C941%2C914%2C446%2C612%2C666%2C614%2C668%2C311%2C672%2C213%2C946%2C911%2C137%2C193%2C962%2C122%2C674%2C912%2C676%2C313%2C548%2C419%2C556%2C513%2C678%2C316%2C181%2C913%2C682%2C124%2C684%2C339%2C273%2C638%2C921%2C514%2C948%2C218%2C943%2C963%2C686%2C616%2C688%2C223%2C518%2C516%2C728%2C918%2C558%2C748%2C138%2C618%2C196%2C522%2C278%2C622%2C692%2C156%2C694%2C624%2C142%2C626%2C449%2C628%2C564%2C228%2C283%2C924%2C853%2C233%2C288%2C632%2C293%2C636%2C566%2C634%2C964%2C238%2C182%2C662%2C453%2C960%2C968%2C423%2C922%2C935%2C714%2C128%2C862%2C611%2C716%2C321%2C456%2C243%2C722%2C248%2C942%2C469%2C718%2C253%2C724%2C642%2C576%2C643%2C936%2C939%2C961%2C644%2C813%2C819%2C199%2C172%2C184%2C132%2C524%2C646%2C361%2C648%2C362%2C915%2C364%2C134%2C732%2C652%2C366%2C174%2C734%2C328%2C144%2C258%2C146%2C656%2C463%2C654%2C528%2C336%2C923%2C263%2C738%2C268%2C578%2C532%2C537%2C944%2C742%2C176%2C866%2C534%2C369%2C536%2C744%2C429%2C186%2C433%2C925%2C178%2C869%2C436%2C746%2C136%2C926%2C343%2C466%2C158%2C112%2C439%2C111%2C916%2C298%2C664%2C927%2C826%2C846%2C542%2C299%2C967%2C582%2C443%2C474%2C917%2C754%2C544%2C698&s=NGDPD |publisher=Internasional a Pundo ti Panguartaan |work=World Economic Outlook Database |month=Septiembre |year=2011 |title=Reporta para kadagiti Napili a Pagilian ken Suheto}}</ref> Ti Israel ket addaan ti [[Listaan dagiti pagilian babaen ti Pagsurotan ti Panagrangrang-ay ti Nagtagitaoan#Tengnga a Daya ken Amianan nga Aprika|kangatuan ti pagalagadan ti panagbiag idiay Tengnga a Daya]].<ref>{{cite web |url=http://hdr.undp.org/en/media/HDR_2010_EN_Table1.pdf |title=Pagsurotan ti Panagrangrang-ay ti Nagtagitaoan |publisher=[[Panagrangrang-ay a Programa ti Nagkaykaysa a Pagpagilian]] |accessdate=4 Nobiembre 2010}}</ref>
 
==Pinagibasaran==
== Referencias ken panangilawlawag ==
{{reflist}}
<references/>
 
== Kasilpo iti ruar ==
* [http://www.gov.il/FirstGov/english Government Portal of Israel]
* [http://www.knesset.gov.il/ The Knesset (Parliament)]
* [http://www.mfa.gov.il/mfa Ministry of Foreign Affairs of Israel]
* [http://www.president.gov.il/defaults/default_en.asp The President of the state of Israel]
* [http://www.pmo.gov.il/PMOEng Prime Minister's Office]
* [http://www.cbs.gov.il/engindex.htm Bureau of Statistics]
* [http://www.idf.il/ Israel Defence Force site]
* [http://www.seamzone.mod.gov.il/pages/eng/purpose.htm Israel Security Fence Project]
* [http://www.isayeret.com isayeret.com - The Israeli Special Forces Database]
 
 
 
{{stub}}
 
 
{{Tengnga a Daya}}
{{Pagilian Asia}}
 
[[Category:Pagilian|Israel]]
 
{{Link FA|cs}}
Naala manipud iti "https://ilo.wikipedia.org/wiki/Israel"