Charles Darwin: Paggiddiatan a nagbaetan dagiti rebision

Content deleted Content added
nagnayon
Xqbot (tungtungan | aramid)
m r2.7.3) (Robot: Agnaynayon af, als, an, ang, ar, arz, ast, az, bar, bat-smg, be, be-x-old, bg, bn, br, bs, ca, ckb, co, cs, cy, da, de, el, eo, es, et, eu, ext, fa, fi, fiu-vro, fo, fr, fy, ga, gan, gd, gl, gu, he, hi, hif, hr, hu, hy, ia, id, io,...
Linia 15:
|fields = [[masna apakasaritaan|Naturalista]]
|workplaces = [[Heolohiko a Kagimongan iti Londres]]
|alma_mater = (tersiarionga edukasion):<br /> [[Unibersidad iti Edinburgh]] (medisina) <br />[[Unibersidad iti Cambridge]] (ordinario a Lisensiatura dagiti Arte)
|doctoral_advisor =
|academic_advisors = [[John Stevens Henslow]]<br />[[Adam Sedgwick]]
|doctoral_students =
|notable_students =
|known_for = ''[[TI Panaglayag iti Beagle]]''<br />''[[Iti Punganay dagiti Sebbangan]]''<br />[[ebolusion]] babaen ti <br />[[masna apanagpili]],<br />[[sapasap a nagtaudan]]
|author_abbrev_bot =
|author_abbrev_zoo =
|influences = [[Alexander von Humboldt]]<br />[[John Herschel]]<br />[[Charles Lyell]]
|influenced = [[Joseph Dalton Hooker]]<br />[[Thomas Henry Huxley]]<br />[[George Romanes]]<br />[[Ernst Haeckel]]
|awards = [[Naarian a Medalia]] (1853)<br />[[Wollaston a Medalia]] (1859)<br />[[Copley a Medalia]] (1864)
|signature = Charles Darwin Signature.svg
|signature_alt = "Charles Darwin", a naliaan ti apelyido babaen ti agpababa akillo nga agtultulad ti killo itipangunaan a "C"
Linia 42:
Iti panak-pammadayaw ni Darwin a kas maysa a nalatak a sientista, isu ket napammadayawan babaen ti maysa a nangruna a panakaitabon a seremonia idiay [[Westminster Abbey]], nga isu ket naitabon idiay asideg ni [[John Herschel]] ken [[Isaac Newton]].<ref name=DarwinsBurial>{{Harvnb|Leff|2000|loc=[http://www.aboutdarwin.com/darwin/burial.html Panakaitabon niDarwin]}}</ref> Ni Darwin nailawlawagan a kas maysa kadagiti kaimpluensian a a piguro iti pakasaritaan iti nagtagitaoan.<ref>{{cite news|url=http://www.newscientist.com/special/darwin-200|title=Naipangpangruna a langa: Darwin 200|accessdate=2 Abril 2011 | work=New Scientist}}</ref><ref>{{cite book| last = Hart| first = Michael H.| author-link = Michael H. Hart| year = 2000| title = The 100: A Ranking of the Most Influential Persons in History| publication-place = New York| publisher=Citadel|ref=harv| isbn = 0-89104-175-3}}</ref>
 
== Kabibiag ==
=== Kinaubing ken edukasion ===
{{Kitaen pay ti|Edukasion ni Charles Darwin|Pamilia a Darwin-Wedgwood}}
[[File:Charles Darwin 1816.jpg|thumb|left|upright|alt=Tallo a pagkapat a kaatiddog a ladawan iti nakatugaw nga umisisem nga ubing nga agkitkita iti kumutmita. Nga adda ti nalinteg a buok, ken nagkawes iti nagisit a kawes nga adda ti dakkel a nakarenken a kuelio. Iti saklotna ket agtengtengngel iti masetera iti agsabsabong a mula|Ti agtawen iti pito a ni Charles Darwin idi 1816.]]
Linia 51:
Idi kalgaw ti 1825 ket nagbalin a kas maysa a kabarbaro a doktor, a timultulong iti amana a amangagas kadagiti napanglaw idiay Shropshire, sakbay a napan idiay [[Unibersidad iti Edinburgh nga Eskuela ti Medisina]] a kaduana ti kabsatna nga Erasmus idi Oktubre 1825. Nkitana adagit lektura ket nanumo ken ti siruhia ket makatuok, gapu ti daytoy saanna nga inkaskaso ti panagadalna. Isu ket nagadal ti [[taksidermia]] manipud kenni [[John Edmonstone]], ti maysa a nawayaan a tagabu a kimmuyog kenni [[Charles Waterton]] idiay [[selba]] ti Abagatan nga Amerika, ken kanayon a nakitugtgaw iti daytoy a "makaay-ayot ken nsaririt a lakay".<ref name=eddy>{{harvnb|Darwin|1958|pp=[http://darwin-online.org.uk/content/frameset?viewtype=text&itemID=F1497&pageseq=48 47–51]}}</ref>
 
Iti maikadua atawen ni Darwin, simrek iti [[Pliniana a Kagimongan]], ti maysa nga estudiante a grupo ti [[masna apakasaritaan]] a dagiti sinupiat ket naiwalang iti [[radikalismo (naipakasaritaan)|radikall]] a [[materialismo]]. Isu ket timmulong kenni [[Robert Edmond Grant]] kadagit panagsuksukisok iti anatomia ken siklo iti biag kadagiti [[marino nga inbertebrado]] idiay [[Firth iti Forth]], ken idi 27 Marso 1827 ket nagrepresenta idiay Pliniana iti bukodna a panakaduktal a dagiti nangisit nga espora a mabirukan iti kontsa ti [[tirem ]] ket itlog iti pagi a [[alimatek]]. Iti maysa nga aldaw, ni Grant ket kinayawna ti [[Lamarckismo|ebolusionario a kapanunutan]] ni [[Jean-Baptiste Lamarck|Lamarck]] .Ni Darwin ket nasiddaaw, ngem kabasbasana laeng ti ti kapada a kanunutan ni apongna a ni Erasmus ken isu ket saan latta nga interasado.<ref>{{Harvnb|Browne|1995|pp=72–88}}</ref> Ni Darwin naumuma babaen ti kurso ti masna a pakasaritaan ni [[Robert Jameson]] a nangsakop ti heolohia a mairaman ti panagsuppiat a nagbaetan ti [[Neptunismo]] ken [[Plutonismo]]. Isu ket nagadal ti [[alpa taksonomia|panakaidasig]] iti mulmula, ken timmulong iti obra kadagiti panagumnong idiay [[Naarian Museo|Museo ti Unubersidad]], maysa kadagiti kadakkelan a Museo idiay Europa iti dayta a panawen.<ref>{{Harvnb|Desmond|Moore|1991|pp=42–43}}</ref>
 
 
== Pinagibasaran ==
{{reflist|30em}}
 
Linia 62:
[[Category:1882 nga ipupusay]]
 
[[af:Charles Darwin]]
[[als:Charles Darwin]]
[[an:Charles Darwin]]
[[ang:Charles Darwin]]
[[ar:تشارلز داروين]]
[[arz:تشارلز داروين]]
[[ast:Charles Darwin]]
[[az:Çarlz Darvin]]
[[bar:Charles Darwin]]
[[bat-smg:Čarlzos Darvėns]]
[[be:Чарльз Роберт Дарвін]]
[[be-x-old:Чарлз Дарвін]]
[[bg:Чарлз Дарвин]]
[[bn:চার্লস ডারউইন]]
[[br:Charles Darwin]]
[[bs:Charles Darwin]]
[[ca:Charles Robert Darwin]]
[[ckb:چارڵز داروین]]
[[co:Charles Darwin]]
[[cs:Charles Darwin]]
[[cy:Charles Darwin]]
[[da:Charles Darwin]]
[[de:Charles Darwin]]
[[el:Κάρολος Δαρβίνος]]
[[en:Charles Darwin]]
[[eo:Charles Darwin]]
[[es:Charles Darwin]]
[[et:Charles Darwin]]
[[eu:Charles Darwin]]
[[ext:Charles Darwin]]
[[fa:چارلز داروین]]
[[fi:Charles Darwin]]
[[fiu-vro:Darwini Charles]]
[[fo:Charles Darwin]]
[[fr:Charles Darwin]]
[[fy:Charles Darwin]]
[[ga:Charles Darwin]]
[[gan:達爾文]]
[[gd:Charles Darwin]]
[[gl:Charles Darwin]]
[[gu:ચાર્લ્સ ડાર્વિન]]
[[he:צ'ארלס דרווין]]
[[hi:चार्ल्स डार्विन]]
[[hif:Charles Darwin]]
[[hr:Charles Darwin]]
[[hu:Charles Darwin]]
[[hy:Չարլզ Դարվին]]
[[ia:Charles Darwin]]
[[id:Charles Darwin]]
[[io:Charles Darwin]]
[[is:Charles Darwin]]
[[it:Charles Darwin]]
[[ja:チャールズ・ダーウィン]]
[[jv:Charles Darwin]]
[[ka:ჩარლზ დარვინი]]
[[kaa:Charles Darwin]]
[[kk:Чарльз Роберт Дарвин]]
[[km:ឆាលែស ដាវីន]]
[[kn:ಚಾರ್ಲ್ಸ್ ಡಾರ್ವಿನ್]]
[[ko:찰스 다윈]]
[[ku:Charles Darwin]]
[[ky:Чарлз Роберт Дарвин]]
[[la:Carolus Robertus Darwin]]
[[lad:Charles Darwin]]
[[lb:Charles Darwin]]
[[lij:Charles Darwin]]
[[lmo:Charles Darwin]]
[[lt:Charles Darwin]]
[[lv:Čārlzs Darvins]]
[[map-bms:Charles Darwin]]
[[mk:Чарлс Дарвин]]
[[ml:ചാൾസ് ഡാർവിൻ]]
[[mn:Чарльз Дарвин]]
[[mr:चार्ल्स डार्विन]]
[[ms:Charles Darwin]]
[[mt:Charles Darwin]]
[[mwl:Charles Darwin]]
[[my:ချားလ်စ်ဒါဝင်]]
[[nah:Charles Darwin]]
[[ne:चार्ल्स डार्विन]]
[[nl:Charles Darwin]]
[[nn:Charles Darwin]]
[[no:Charles Darwin]]
[[oc:Charles Darwin]]
[[os:Дарвин, Чарльз]]
[[pag:Charles Darwin]]
[[pam:Charles Darwin]]
[[pl:Charles Darwin]]
[[pms:Charles Darwin]]
[[pnb:چارلس ڈارون]]
[[pt:Charles Darwin]]
[[qu:Charles Darwin]]
[[ro:Charles Darwin]]
[[ru:Дарвин, Чарльз]]
[[rue:Чарлз Дарвін]]
[[sa:चार्ल्स् डार्विन्]]
[[sah:Чарлз Дарвин]]
[[scn:Charles Darwin]]
[[sco:Charles Darwin]]
[[sh:Charles Darwin]]
[[simple:Charles Darwin]]
[[sk:Charles Darwin]]
[[sl:Charles Darwin]]
[[sq:Çarls Darvin]]
[[sr:Чарлс Дарвин]]
[[su:Charles Darwin]]
[[sv:Charles Darwin]]
[[sw:Charles Darwin]]
[[szl:Charles Darwin]]
[[ta:சார்லஸ் டார்வின்]]
[[te:చార్లెస్ డార్విన్]]
[[tg:Чарлз Дарвин]]
[[th:ชาลส์ ดาร์วิน]]
[[tl:Charles Darwin]]
[[tr:Charles Darwin]]
[[tt:Чарльз Дарвин]]
[[ug:دارۋىن]]
[[uk:Чарлз Дарвін]]
[[ur:ڈارون]]
[[uz:Charles Darwin]]
[[vec:Charles Darwin]]
[[vep:Darvin Čarl'z]]
[[vi:Charles Darwin]]
[[vls:Charles Darwin]]
[[vo:Charles Darwin]]
[[wa:Charles Darwin]]
[[war:Charles Darwin]]
[[wo:Charles Darwin]]
[[yi:טשארלס דארווין]]
[[yo:Charles Darwin]]
[[za:Charles Darwin]]
[[zea:Charles Darwin]]
[[zh:查尔斯·达尔文]]
[[zh-min-nan:Charles Darwin]]
[[zh-yue:達爾文]]