Maikadua a Sangalubongan a Gubat: Paggiddiatan a nagbaetan dagiti rebision
Content deleted Content added
Lam-ang (tungtungan | aramid) m nainayonan ti Category:Dagiti sangalubongan a suppiat nga inusar ti HotCat |
Xqbot (tungtungan | aramid) m r2.7.3) (Robot: Agnaynayon zea:Twidde Weareldoôrlog; babassit laeng a panagsukat |
||
Linia 2:
|conflict = Maikadua a Sangalubongan a Gubat
|partof =
|image = [[
|caption = Agpakanawan manipud ti ngato a kanigid: Puersa dagiti Insik idiaye [[Gubat iti Wanjialing]], Australia a 25-libra a pal-paltog idi agdama ti [[Umuna a Gubat iti El Alamein]], ti Alemania a [[Junkers Ju 87|Stuka]] maysa a bumatbatok a panagbomba iti [[Dumaya a Sanguanan (Maikadua a Sangalubongan a Gubat)|Dumaya a Sanguanan]] panawen ti lamiis idi 1943–1944, Puersa marina iti Estados Unidos idiay [[Panangraut iti Golpo a Lingayen|Golpo a Lingayen]], ni [[Wilhelm Keitel]] nga agpirpirma ti [[Intrumento iti Panagsuko ti Alemania|Panagsulo ti Alemania]], Dagiti tropa ti Sobiet idiay [[Gubat iti Stalingrad]]
|date = {{start date|df=yes|1939|9|1}} – {{End date|df=yes|1945|9|2}} ({{Age in years and days|1939|9|1|1945|9|2}})
|place = [[Europa
|casus =
|territory =
Linia 11:
* Panakaikkat iti [[Maikatlo a Reich]]
* Panakaaramid iti [[Dagiti Nagkaykaysa a Pagilian]]<br />
* Panaglumtaw iti [[Estados Unidos]] ken ti [[Kappon ti Sobiet]] a kas [[superpower|nalatak a
* Karugian iti [[Nalamiis a Gubat]]. ([[Maikadua a Sangalubongan a Gubat#Kalpasan a napasamak|ken adu pay...]])
|combatant1 = [[Dagiti agkakadua iti Maikadua a Sangalubongan a Gubat|'''Dagiti Agkakadua''']]<br />
Linia 30:
{{flag|Pinlandia}} <small>(1939-1941)</small><br />
{{flag|Bélga|state}} <small>(1940–45)</small><br />
{{flagcountry|Czechoslovakia}} <br />
{{flag|Pilipinas|1919}} <small>(1941–45)</small><br />
{{flag|Brasil|1889}} <small>(1942–45)</small><br />
<small>[[Dagiti agkakadua iti Maikadua a Sangalubongan a Gubat|...''ken dagiti dadduma pay'']]</small>
Linia 75:
Ti dagup a panagballigi dagiti Kumaduaan kadagiti Aksis idi 1945 ket nagpasardeng iti daytoy a suppiat.Ti Maikadua a Sangalubongan a Gubat ket nangibalbaliw ti politiko a panagitaratar ken sosial a patakder iti lubong. Ti [[Nagkaykaysa a Pagpagilian]] ({{lang-en|UN}}) ket naipatakder tapno makaayaywan para iti internasional a panagtitinnulongan ken mangipawil kadagiti sumakbay a suppiatan. Dagiti nalatak a kabilegan ket isuda ti nagballigi iti gubat-ti Estados Unidos, Kappon ti Sobiet, Tsina, Britania, ken Pransia ken nagbalin dagitoy a permanente a kameng iti [[Salaknib a Konsilol]] ti Nagkaykaysa a Pagpagilian.<ref>{{Citation | title = Ti Salaknib aKonsilo ti UN | url = http://www.unfoundation.org/what-we-do/issues/united-nations/the-un-security-council.html | accessdate = 5-15-2012}}</ref> Ti Kappon ti Sobiet ken ti Estados Unidos ket rimsuada a kas kadagiti agsinuppiat a nalatag a kabilegan, a nakaaramid daytoy ti entablada ti [[Nalamiis a Gubat]], a nagbayag para kadagiti sumaruno a 46 a tawtawen. Iti kabayatan, ti impluensi dagiti nalatak a bileg ti Europa ket nagrugrugi ti panakaapdayda, bayat a ti [[dekolonisasion iti Asia]] ken [[dekolonisasion iti Aprika|Aprika]] ket nagrugi. Kaaduan kadagiti pagilian a nadadaelan kadgiti industriada ket immakarda iti [[kalpasan ti Maikadua a Gubat a panagpadakkel ti ekonomia|ekonomia a panagungar]]. ti politiko a panagtitipon, a naipangpangruna ti [[Europeano panagtitinnipon|idiay Europa]], ket rimsua gapo kadagiti ganetget a panagtalinaed kadagiti panakibiang kalpasan ti gubat.
== Kronolohia ==
{{Kitaen pay ti|Pagurasan a linia iti Maikadua a Sangalubongan a Gubat}}
Ti panagrugi iti gubat ket sapasap a naamammoan nga idi 1 Septiembre 1939, iti panagrugi ti [Panagraut iti Polonia|Aleman a panagraut iti Polonia]]; ti Britani aken Pransia ket nagideklara ti gubat iti Alemani a kalpasan daytoy ti dua nga aldaw. Dagiti sabsabali a petsa para iti panagrugi iti gubat ketmairaman ti panagrugi iti [[Maikadua a Gubat ti Sino-Hapon]] idi 7 Hulio 1937.<ref>{{Cite book|first= Roger |last=Chickering |title=Ti Lubong iti Dagup a Gubat: Sangalubongan a Suppiat ken dagiti Politiko ti Panagdadael, 1937–1945|page=64|url=http://books.google.com/?id=evVPoSwqrG4C|accessdate=15 Nobiembre 2009|isbn=0-275-98710-8|publisher=Unibersidad ti Cambridge a Pagmalditan |year= 2006 }}</ref><ref>{{Cite book|last=Fiscus|first= James W |title=Kritikal a Perspektibo iti Maikadua a Sangalubongan a Gubat|page= 44|url=http://books.google.com/?id=6MTcnkLfDZAC|publisher=Rosen Publishing Group|isbn=1-4042-0065-7|year=2007|accessdate=15 Nobiembre 2009}}</ref>
Dagiti dadduma ket sumorsurotda ti Britaniko a historiador a ni [[A. J. P. Taylor]], nga isu ket nagtengtengngel a ti Gubat ti Sino-Hapon ken ti gubat idiay Europa ken dagiti koloniana ket nagpapadada a rimsua ken dagiti dua ket naitipon idi 1941. Daytoy nga artikulo ket agususar ti kadaywan a panagipetsa. Dagiti dadduma pay a petsa ti panagrugi ket sagpaminsan a nausar para iti Maikadua a Sangalubongan a Gubat ket mairaman ti [[Maikadua a Italo-Abyssiniano a Gubat|Italiano a panagraut iti Abyssinia]] idi 3 Oktubre 1935.<ref>(Ben-Horin, Eliahu (1943). ''Ti Tengnga a Daya: Nagsasabtan iti Pakasaritaan''. W. W. Norton & Co. p. 169; [[A. J. P. Taylor|Taylor, A. J. P]] (1979). ''Kasano ti Panagrugrugi dagiti Gubat''. Hamilton. p. 124. [[ISBN]] [[
Ti husto a petsa iti panakalps ti gubat ket saan pay nga unibersal a inannurotan. Daytoy ket naipalplatiing a ti gubat ti ket nalpasan iti [[panagisardeng ti gubat]] iti 14 Agostot 1945 ([[Aldaw a Panagballigi iti Hapon|V-J nga Aldaw]]), a saan a ti pormal a panagsulo ti Hapon (2 Septiembre 1945); iti daduma apakasaritaan ti Europa, daytoy ket nagsardeng idi [[Aldaw a Panagballigi iti Europa|V-E nga Aldaw]] (8 Mayo 1945). Nupay kasta, ti [[Tulag iti San Francisco|Tulag iti Kappia iti Hapon]] ket saan a napirmaan aginggana idi 1951,<ref>{{Cite book|first= Shiraishi|last= Masaya |title=Ti Panakibiang ti Hapon iti Bietnam, 1951–1987|publisher= SEAP a Pagipablaakan|year= 1990|isbn= 0-87727-122-4 |page=4}}</ref> ken [[Tulag iti Kinaudi a Nagbanagan a Maipangngep iti Alemania|iti Alemania]] ket saan aginggana idi 1990.<ref>{{cite web|url=http://usa.usembassy.de/etexts/2plusfour8994e.htm |title=Dagiti Panakibiang ti Alemania-Amerikano – Tulag iti Kinaudi a Nagbanagan a Maipangngep iti Alemania (dua a manayonan ti uppat) |publisher=Usa.usembassy.de |accessdate=29 Enero 2012}}</ref>
== Paammo ==
{{Reflist|2|group=nb}}
== Pinagibasaran ==
{{reflist|30em}}
[[
[[Kategoria:Dagiti sangalubongan a suppiat]]
Linia 249:
[[yi:צווייטע וועלט מלחמה]]
[[yo:Ogun Àgbáyé Ẹlẹ́ẹ̀kejì]]
[[zea:Twidde Weareldoôrlog]]
[[zh:第二次世界大战]]
[[zh-classical:第二次世界大戰]]
| |||