Diabetes: Paggiddiatan a nagbaetan dagiti rebision

Content deleted Content added
Pinartuat ti panid iti "{{Infobox sakit | Name=Diabetes mellitus | Image=Blue circle for diabetes.svg | Caption=Unibersal nga asul a sirkulo a simbolo para iti diabetes.<ref>{{cite web|title=Dia..."
 
m panagiletra
Linia 14:
Ti '''Diabetes mellitus''', wenno '''diabetes''', ket maysa a grupo iti metaboliko a sakit a ti maysa atao ket adda ti nangato nga [[asukar ti dara]], no gapu ti bagi ket saan nga agpataud ti makaanay nga [[insulina]], wenno gapu dagiti sellula ket saanda asumungbat ti insulina a napataud.<ref name=Green2011>{{cite book|last=Shoback|first=inurnos babaen ni David G. Gardner, Dolores|title=Batayan ken klinikal nga endokrinolohia ni Greenspan|year=2011|publisher=McGraw-Hill Medical|location=New York|isbn=0-07-162243-8|pages=Kapitulo 17|edition=Maika-9}}</ref> Daytoy a nangato nga asukar ti dara ket agpataud ti klasiko a sintoma iti [[poliuria]] (kanayon a makaisbo), [[polpdipsia]] (panakaaduan a panakawaw) ken [[polipahia]] (panakaaduan a mabisin).
 
Adda dagiti tallo a nangruna akita iti diabetes mellitus (DM). Ti [[Diabetes mellitus a kita 1|Kita&nbsp;1 DM]] ket pagbanagan ti panakapaay ti bagi nga agpataud ti insulina, ken agdama a makasapul titao a mangisumpit ti insulina wenno agusar ti insulina a bomba. Daytoy a porma ket dati a nakunkuna a kas ti "nakasapsapul ti insulina a diabetes mellitus" (IDDM) wenno "diabetes ti ubbing". Ti [[Diabetes mellitus a kita 2|Kita&nbsp;2 DM]] ket nagbanagan manipud ti [[resistansia ti insulina]], ti maysa akasaadan a dagiti sellula ket mapaayda ti husto a panagusar ti insulina, a sagpaminsan a nairamraman ti patingga a panagkurang ti insulina. Daytoy a porma ket dati a nakunkuna a kas ti saan nga makasapulan ti insulina a diabetes mellitus (NIDDM) wenno "manakman a panakaada ti diabetes". Ti maikatlo a nagruna a porma, ket ti [[gestasional a diabetes]] ket mapasamak no ti masikomasikog a babaibabbai nga awan kadagiti dati a panagsukimat ti puon ti sakit iti diabetes ket makaparan-ay ti nangato nga agpang ti glukos iti dara. Daytoy ket mabalin a sarunuen ti panagrang-ay ti kita a&nbsp;2 DM.
 
Dagiti sabali pay a porma ti diabetes mellitus ket mairaman ti naikaisigud a diabetes, a daytoy ket gapu ti henetiko a depekto a panagtubbog ti insulina, ti [[cystic fibrosis]]-a mainaig ti diabetes, esteroide a diabetes a gapuanan babaen ti nangato a gatad iti glucocorticoids, ken dagiti nadumaduma a porma iti [[MODY|monogenika a diabetes]].