Rebision manipud idi 10:52, 17 Septiembre 2012 urnosen Xqbot (tungtungan \| aramid) 10,119 edits m r2.7.3) (Robot: Agnaynayon ce:Мексика ← Nadadaan nga urnos		Rebision manipud idi 15:44, 27 Septiembre 2012 urnosen ibabawi Lam-ang (tungtungan \| aramid) Dagiti administrador ti interface, Dagiti administrador 182,014 edits nagnayon Barbaro nga urnos →
Linia 34: \|demonym = Mehikano \|government_type = {{nowrap\|[[Pederalismo\|Pederal]] a [[Presidensial a sistema\|presidensial]]<br /> [[batay-linteg al republika]]<ref>{{cite web\| format = PDF \| location = MX \| url=http://www.scjn.gob.mx/SiteCollectionDocuments/PortalSCJN/RecJur/BibliotecaDigitalSCJN/PublicacionesSupremaCorte/Political_constitucion_of_the_united_Mexican_states_2008.pdf \|title = Politikal a Batay-linteg dagiti Nagkaykaysa nga Estado ti Méhiko Titulo 2 Artikulo 40 \| publisher= SCJN \| accessdate = 2010-08-14}}</ref>}} \|leader_title1 = [[Presidente ~~iti~~ti Méhiko\|Presidente]] \|leader_name1 = [[Felipe Calderón]] ([[National Action Party (Méhiko)\|PAN]]) \|leader_title2 = [[Sekretario ~~iti~~ti Kaunegan (Méhiko)\|Sekretario ~~iti~~ti Kaunegan]] \|leader_name2 = [[Alejandro Poiré Romero\|Alejandro Poiré]] \|leader_title3 = [[Korte Suprema iti Hustisia iti Pagailian\|Presidente iti Korte Suprema]] Linia 46: \|leader_title6 = \|leader_name6 = \|legislature = [[Batay-linteg ~~iti~~ti Méhiko\|Kongreso]] \|upper_house = [[Senado (Méhiko)\|Senado]] \|lower_house = [[Siled dagiti Deputado (Méhiko)\|Siled dagiti Deputado]] \|sovereignty_type = [[Panangwayawayas a Gubat ~~iti~~ti Méhiko\|Panangwayawayas]] \|sovereignty_note = manipud iti [[España]] \|established_event1 = Naiparangarang \|established_date1 = Septiembre 16, 1810 \|established_event2 = ~~Maibigbigan~~Mabigbigan \|established_date2 = Septiembre 27, 1821 \|established_event3 = Linia 82: \|GDP_PPP_per_capita = $15,113<ref>{{cite web \| url = http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2011/01/weodata/weorept.aspx?sy=2011&ey=2016&ssd=1&sort=subject&ds=.&br=1&c=512%2C941%2C914%2C446%2C612%2C666%2C614%2C668%2C311%2C672%2C213%2C946%2C911%2C137%2C193%2C962%2C122%2C674%2C912%2C676%2C313%2C548%2C419%2C556%2C513%2C678%2C316%2C181%2C913%2C682%2C124%2C684%2C339%2C273%2C638%2C921%2C514%2C948%2C218%2C943%2C963%2C686%2C616%2C688%2C223%2C518%2C516%2C728%2C918%2C558%2C748%2C138%2C618%2C196%2C522%2C278%2C622%2C692%2C156%2C694%2C624%2C142%2C626%2C449%2C628%2C564%2C228%2C283%2C924%2C853%2C233%2C288%2C632%2C293%2C636%2C566%2C634%2C964%2C238%2C182%2C662%2C453%2C960%2C968%2C423%2C922%2C935%2C714%2C128%2C862%2C611%2C716%2C321%2C456%2C243%2C722%2C248%2C942%2C469%2C718%2C253%2C724%2C642%2C576%2C643%2C936%2C939%2C961%2C644%2C813%2C819%2C199%2C172%2C184%2C132%2C524%2C646%2C361%2C648%2C362%2C915%2C364%2C134%2C732%2C652%2C366%2C174%2C734%2C328%2C144%2C258%2C146%2C656%2C463%2C654%2C528%2C336%2C923%2C263%2C738%2C268%2C578%2C532%2C537%2C944%2C742%2C176%2C866%2C534%2C369%2C536%2C744%2C429%2C186%2C433%2C925%2C178%2C869%2C436%2C746%2C136%2C926%2C343%2C466%2C158%2C112%2C439%2C111%2C916%2C298%2C664%2C927%2C826%2C846%2C542%2C299%2C967%2C582%2C443%2C474%2C917%2C754%2C544%2C698&s=PPPPC&grp=0&a=&pr1.x=40&pr1.y=10 \| title = IMF}}</ref> \|GDP_PPP_per_capita_rank = Maika-58 \|GDP_nominal = $1.041 ~~trillion~~trilion<ref name="imf-mx"/> \|GDP_nominal_rank = Maika-13 \|GDP_nominal_year = 2011 Linia 97: \|currency = [[Pisos ti Méhiko\|Pisos]] \|currency_code = MXN \|time_zone = [[Oras ~~iti~~idiay ~~Méhiko~~Mehiko\|~~Opisial a~~ Dagiti ~~Opisial~~opisiala ~~a Sona~~sona ti oras ~~iti~~ti ~~Méhiko~~Mehiko]] \|utc_offset = −8 aginggana iti −6 \|time_zone_DST = sabsabali Linia 116: }} Ti '''Estados Unidos Mehikanos'''<ref>Ti sabali pay a panakaipatarus ket ''Mehikano nga Estados Unidos'' a nausar pay idi. {{Cite document \| publisher = HA \| url = http://historical.ha.com/common/view_item.php?Sale_No=661&Lot_No=56012&src=pr \| title = Ti Pederal a Batay-linteg ~~iti~~ti Mehikano nga Estados Unidos}}</ref>wenno kadawyan a makunkuna a kas '''Méhiko''', ket maysa nga batay-linteg a pederal a republika iti [[Amianan nga Amerika]]. Naibeddengan iti amianan iti [[Estados Unidos]]; iti abagatan ken laud babaen ti [[Taaw Pasipiko]]; iti abagatan a daya babaen ti [[Guatemala]], [[Belize]], ken ti [[Baybay Karibe]]; ken iti daya babaen ti [[Gólpo iti Méhiko]].<ref>Heograpiko a Diksionario ti Merriam-Webster, 3rd ed. Springfield, MA: Merriam-Webster, Inc.; p. 733</ref>Naisakupan na daytoy iti nganngani a dua a [[riwriw]] a kuadrado kilometro (sumurok a 760,000 kuadrado milia),<ref name="cia.gov">{{CIA World Factbook link\|mx\|Méhiko}}</ref>Ti Méhiko ket isu ti maikalima a kadakkelan a pagilian iti [[Kaamerikaan]] babaen ti dagup a kalawa ken ti maika-13 a kadakkelan a naiwayawayas a pagilian iti lubong. Nga addan ti nakarkulo a populasion iti surmurok a 112 a riwriw,<ref name="INEGI 2010 Census Statistics"/> isu daytoy ti maika-11 a kapusekan ti populasion ken ti kapusekan ti populasion kadagiti agsasao ti Españiol a pagilian. Ti Méhiko ket maysa a a tiponan ti muyong a nagbuklan [[Dagiti politikal a sebbangan iti Méhiko\|dagiti tallo pulo ket maysa nga estado]] ken maysa a [[Siudad ti Méhiko\|Pederal a Distrito]], ti kapitolio a siudad. ti [[Kasakbayan ti Kolumbiano a Mehiko]] adu kadagiti kultura ket nataenganda kdagiti napalaing a sibilisasion a kas ti [[Olmec]], ti [[Toltec]], ti [[Teotihuacan]], ti [[Sapoteko a sibilisasion\|Sapoteko]], ti [[Maya a sibilisasion\|Maya]] ken ti [[Aztec\|Asteka]] sakbay nga immunada a nakakita kadagiti Europeano. Idi 1521, ti España [[Espaniol a panagrukma ti Asteka nga Imperio\|nangirukma]] ken nangikolonisado ti teritorio manipud ti kuartelna idiay [[Tenochtitlan\|Mehiko-Tenochtitlan]], a dayoty ket naadministrado a kas ti Birreinato ti [[Baro nga España]]. Daytoy a teritorio ket dimteng a nagbalin a ti Mehiko a kas ti [[Mehikano a Gubat ti Panagwaywayas\|panagwaywaya]] ket nabigbigan idi 1821. Ti kalpasan ti panagwayawaya a paset ti panawen ket naidasig idi babaen ti [[Ekonomiko a pakasaritaan ti Mehiko#Panagwaywayas\|ekonomiko a panakatalna]], ti [[Mehikano-Amerikano a Gubat]] ken ti [[Maipapan ti teritorio nga ebolusion ti Mehiko\|maipapan ti teritorio a panakaiyakar]] iti Estados Unidos, ti [[Reporma a Gubat\|sibil a gubat]], dagiti [[Emperador ti Mehiko\|dua nga imperio]] ken [[Listaan dagiti Presidente ti Mehiko\|ti domestiko a diktadura]]. Ti kinaudi a naibaga ket nakaiturongan ti [[Mehikano a Rebolusion]] idi 1910, a nakaipatinggaan ti panakaiyebkas ti [[Batay-linteg ti Mehiko\|1917 a Batay-linteg]] ken ti irurumsua ti agdama a [[Dagiti politika ti Mehiko\|sistema ti politika]] ti Mehiko. Dagiti [[Sapasap a panagbutos ti Mehiko, 2000\|panagbutos a natengngel idi Hulio 2000]] ket nangmarka ti immuna a panangabak ti presidensia ti kasuppiatan a partido manipud ti [[Partido ti Institusional a Rebolusionario]]. Manipud idi 2006 ti pagilian ket adda iti tengnga ti maysa a [[Mehikano a Gubat ti Druga\|druga a gubat]] a nakatunton kadagiti 60,000 a biag.<ref>{{Cite news\|url=http://www.zetatijuana.com/2011/12/12/quinto-ano-de-gobierno-60-mil-420-ejecuciones/ \| work=Semanario Zeta \| date=2011-11-12}}</ref> ~~{{pangted}}~~ Ti Mehiko ket maysa kadagiti kadakkelan nga ekonomia iti lubong, ken daytoy ket naipanunotan a kas maysa a [[rehional a bileg]] ken [[tengnga a bileg]].<ref>{{cite web\|last=James Scott, Matthias vom Hau ken David Hulme\|title=Ti Labes ti BICs: Dagiti estratehia ti impluensia\|url=https%3A%2F%2Fwww.escholar.manchester.ac.uk%2Fapi%2Fdatastream%3FpublicationPid%3Duk-ac-man-scw%3A105725%26datastreamId%3DSUPPLEMENTARY-1.DOC&ei=fMKFT7SMKIye8gS71NHACA&usg=AFQjCNHKPFxJk5bu6Qs5R2SKSUs8IwidWw&sig2=_lt4YNVT-1ECYQBh61EWgA\|publisher=Ti Unibersidad ti Manchester\|accessdate=Abril 11, 2012}}</ref><ref>{{cite web\|title=Kasano ti mangipada kadagiti rehional a bileg: dagiti panagusig a konsepto ken panagsukisok dagiti topiko\|url=http://www.giga-hamburg.de/dl/download.php?d=/content/staff/nolte/publications/how_to_compare_nolte.pdf\|publisher=Britaniko a Gimong ti Internasional a Panagadadal\|accessdate=Abril 11, 2012}}</ref><ref>{{cite web\|url=http://www.mofa.go.jp/policy/other/bluebook/2006/05.pdf \|title=Ministry of Foreign Affairs of Japan \|format=PDF \|date= \|accessdate=2012-05-07}}</ref><ref>[http://www.oxanstore.com/displayfree.php?NewsItemID=130098 Oxford Analytica]</ref> Iti maipatinayon, ti Mehiko ket isu idi ti immuna a kameng ti Latino Amerikano nga [[Organisasion para iti Ekonomiko a Panagtitinnulongan ken Panagrangrang-ay]] OECD (manipud idi 1994), ken naipanpanunotan a maysa nga akinngato a tengnga a matgedan a pagilian babaen ti Banko ti Lubong.<ref name="wb-upper-middle">{{cite web \|url=http://data.worldbank.org/about/country-classifications/country-and-lending-groups#Upper_middle_income \|title=Pagilian ken Agpatpautang a Grupgrupo \|publisher=Banko ti Lubong \|accessdate=Marso 5, 2011\|quote=Ti Akinngato a tengnga a Matgedan a naipalawagan a kas ti matgedan ti tungngal maysa a tao a nagbaetan ti $3,976 – $12,275}}</ref> Ti Mehiko ket naipanpanunotan akas maysa a [[baro a naindustrialisado a pagilian]]<ref name=Globalization>{{Cite book\|title=Globalisasion ket Panagbalbaliw ti Ganganaet nga Annuroten ti Ekonomiko\|author=Paweł Bożyk\|chapter=Baro a Naindustrialisado a Pagilian\|publisher=Ashgate Publishing, Ltd\|year=2006\|isbn=0-7546-4638-6\|page=164}}</ref><ref name=Limits>{{Cite book\|title=Dagiti Patingnga ti Pagtutumpongan\|author=Mauro F. Guillén\|chapter=Dagiti Multinational, Ideolohia, ken Naurnos a Panagobra\|pages=126 (Tabla 5.1)\|publisher=Unibersidad ti Princeton a Pagmalditan\|year=2003\|isbn=0-691-11633-4}}</ref><ref name=AIA>{{Cite book\|title=Heograpia, Ti Napagkaykaysa nga Arngian\|author=David Waugh\|chapter=Dagiti Agpatpataud nga Industria (kapitulo 19), panagrangrang-ay ti Lubong (kapitulo 22)\|pages=563, 576–579, 633, and 640\|publisher=Nelson Thornes Ltd.\|year=3rd edition 2000\|isbn=0-17-444706-X}}</ref><ref name=Principles>{{Cite book\|title=Dagiti Punganayan dagiti Ekonomia\|author=N. Gregory Mankiw\|year=Maika-4 nga Edision 2007\|isbn=0-324-22472-9\|publisher=Thomson/South-Western\|location=Mason, Ohio}}</ref> ken maysa a [[Rumrumsua a Bilbileg\|rumrumsua abileg]].<ref>{{cite web\|url=http://ipsnews.net/news.asp?idnews=38056 \|title=G8: Nupay dagiti paggiddiatan, ti Mehiko ket Nanam-ay a kas Rumrumsua a Bileg\|publisher=Ipsnews.net \|date=Hunio 5, 2007 \|accessdate=Mayo 30, 2010}}</ref> Daytoy ket adda ti [[Listaan dagiti pagilian babaen ti GDP (nominal)\|maikasangapulo ket tallo a kadakkelan]] ti nominal GDP ken ti [[Listaan dagiti pagilian babaen ti GDP (PPP)\|maikasangapulo ket maysa a kadakkelan]] babaen ti [[pagpadaan ti kapigsa ti panag-gatang]]. Ti [[Ekonomia ti Mehiko\|ekonomiana]] ket napigsa a naisilpo kadagiti kumaduaanna ti [[North American Free Trade Agreement\|Nawaya a Tulagan ti Komersio ti Amianan nga Amerika]] (NAFTA), a naipangpangruna ti Estados Unidos.<ref>[http://www.state.gov/r/pa/ei/bgn/35749.htm Mehiko (05/09)]. Departyamento ti Estado ti Estados Unidos. Naala idi:2009-11-25</ref><ref>[http://www.fas.org/sgp/crs/row/RL34733.pdf CRS a Reporta para iti Kongreso]. Serbisio ti Kongresional a Panagsukisok. Nobiembre 4, 2008</ref> Ti Mehiko ket mairanggo ti maikanem iti lubong ken umuna iti Kaamerikaan babaen ti bilang ti [[UNESCO]] a [[Tinawtawid a Luglugar iti Lubong]] nga adda ti [[Listaan dagiti Tinawtawid a Llugar iti Lubong idiay Kaamerikaan#Mehiko (31)\|31]],<ref>{{cite web\|url=http://whc.unesco.org/en/list \|title=UNESCO World Heritage Centre - World Heritage List \|publisher=UNESCO \|accessdate=Mayo 25, 2012}}</ref><ref>{{cite web\|url=http://whc.unesco.org/en/events/295 \|title=Mexico's World Heritage Sites Photographic Exhibition at UN Headquarters \|publisher=Whc.unesco.org \|accessdate=Mayo 30, 2010}}</ref><ref>[[Tabla ti Tinawtawid a Luglugar iti Lubong babaen ti pagilian]]</ref> ken idi 2007 ket isu idi ti maikasangapulo a kaaduan a nabisbisita a pagilian iti lubong nga adda dagiti 21.4 a riwriw nga internasional a simmangsangpet ti tungngal maysa a tawen.<ref>{{cite web\|url=http://www.unwto.org/facts/eng/pdf/highlights/UNWTO_Highlights08_en_HR.pdf \|title=Turismo \|format=PDF \|accessdate=Mayo 30, 2010}}</ref> == Pinagibasaran == {{~~Reflist~~reflist\|330em}} ==Bibliograpia== {{Refbegin\|30em}} * {{Cite book\|first=Enrique\| last=Krauze\| authorlink=Enrique Krauze\| title=Mehko: Biograpia ti Bileg: Ti pakasaritaan ti Moderno a Mehiko 1810–1996\| publisher=Harper Perennial\| location=New York, New York\| year=1998\| isbn=0-06-092917-0\| page=896 }} * {{Cite book\| first=Michael C.\| last=Meyer\| coauthors=William H. Beezley, manmannurat\| title=Ti Oxford a Pakasaritaan ti Mehiko\| publisher=Unibersidad ti Oxford a Pagmalditan\| year=2000\| isbn=0-19-511228-8\| page=736 }} * {{Cite book\| last=Parkes\| first=Henry Bamford\| authorlink=Henry Bamford Parkes\| title=Ti Pakasaritaan ti Mehiko\| isbn=0-395-08410-5\| publisher=Houghton Mifflin\| location=Boston\| year=1972\| edition=Maika-3}} {{Refend}} ==Dagiti silpo ti ruar== {{Commons-inline\|Mexico\|Mehiko}} *{{Official website\|http://en.presidencia.gob.mx/\|name=Ti Presidensia ti Mehiko}} {{en icon}} [[Kategoria:Méhiko]] [[Kategoria:~~Pagilian\|Méhiko~~Dagiti pagilian a nagbeddengan ti Taaw Atlantiko]] [[Kategoria:~~Nangruna~~Dagiti ~~nga~~pagilian ~~artikulo~~a ~~(pungol)~~nagbeddenagan ti Taaw Pasipiko]] [[Kategoria:Dagiti pederal a pagilian]] [[Kategoria:Dagiti pederal a republika]] [[Kategoria:Dagiti dati nga Espaniol a kolonia]] [[Kategoria:G15 a pagpagilian]] [[Kategoria:G20 a pagpagilian]] [[Kategoria:Dagiti liberal a demokrasia]] [[Kategoria:Dagiti kameng nga estado ti Nagkaykaysa a Pagpagilian]] [[Kategoria:Nahuatl a balbalikas ken sasao]] [[Kategoria:Dagiti agsasao ti Espaniol a pagilian]] [[Kategoria:Dagiti estado ken teritorio a nabangon idi 1813]] [[Kategoria:Nangruna nga artikulo]] {{Link FAGA\|esno}} {{~~Link~~link FA\|~~nah~~es}} {{link FA\|nah}} {{link FA\|ca}} [[ace:Meksiko]]

Mehiko: Paggiddiatan a nagbaetan dagiti rebision