Australia: Paggiddiatan a nagbaetan dagiti rebision

Content deleted Content added
MerlIwBot (tungtungan | aramid)
m Robot: Agnaynayon frr:Austraalien
nagnayon
Linia 8:
|image_map = Australia (orthographic projection).svg
|map_width = 220px
|national_anthem = "[[Advance Australia Fair]]"{{#tag:ref|Ti Australia ket addan ti maysa a [[naarian a kanta]], "[[God Save the Queen|God Save the Queen (or King)]]<br /> ({{lang-ilo|Apo Isalakan moIsalakanmo ti Rena}})", a daytoy ket may-ayam no adda dagiti kameng iti [[Kamara iti Windsor|Naarian a pamilia]] no addada idiay Australia. Kadagit dadduma pay a maibagay a linaon, ti [[nailian a kanta]] ititi Australia, "[[Advance Australia Fair]]", ket isu ti maay-ayam.<ref>[http://www.itsanhonour.gov.au/symbols/anthem.cfm Daytoy ket Pammadayaw&nbsp;– Dagiti Simbolo&nbsp;– Ti Nailian a Kanta iti Australia] ken [http://www.dfat.gov.au/facts/nat_anthem.html DFAT&nbsp;– "Ti Nailian a Kanta ititi Australia"]; {{Cite book|title=Parliamentary Handbook of the Commonwealth of Australia|edition=maika-29|year=2002 (naipabaro idi 2005)|chapter=Dagiti Nailian a Simbolo|chapterurl=http://web.archive.org/web/20070611101901/http://www.aph.gov.au/library/handbook/40thparl/national+symbols.pdf|accessdate=7 Hunio 2007}}</ref>|name="panagipalpalawag ti nailian a kanta"|group="N"}}
|official_languages = Awan{{#tag:ref|Ti Inggles ket awan ti ''[[de jure]]'' a kasasaad.|name="official language"|group="N"}}
|languages_type = [[Nailian a pagsasao]]
Linia 15:
|largest_city = [[Sydney]]
|government_type =[[Pederalismo|Pederal]] a [[Parlamentario a sistema|parlamentario]] a [[batay-linteg a monarkia]]
|leader_title1 = [[Monarkia ititi Australia|Monarkia]]
|leader_title2 = [[Gobernador-Heneral ititi Australia|Gobernador-Heneral]]
|leader_title3 = [[Kangrunaan a Ministro iti Australia|Kangrunaan a Ministro]]
|leader_name1 = [[ElizabethIsabel II]]
|leader_name2 = [[Quentin Bryce]]
|leader_name3 = [[Julia Gillard]]
|legislature = [[Parlamento ititi Australia|Parlamento]]
|upper_house = [[Senado ititi Australia|Senado]]
|lower_house = [[Kamara dagiti Pannakabagi iti Australia|Kamara dagiti Pannakabagi]]
|area_rank = Maika-6
Linia 37:
|sovereignty_type = Panakawayawayas
|sovereignty_note = manipud ti [[Nagkaykaysa a Pagarian]]
|established_event1 = [[Batay-linteg ititi Australia|Batay-linteg]]
|established_event2 = [[Alagaden ititi Westminster 1931|Alagaden ititi Westminster]]
|established_event3 = [[Alagaden ititi Westminster a panagampon a Tignay iti 1942|Alagaden ititi Westminster a panagampon a Tignay]]
|established_event4 = [[Australia a Tignay iti 1986|Australia a Tignay]]
|established_date1 = 1 Enero 1901
Linia 51:
|time_zone_DST = [[Oras idiay Australia|sabsabali]]<ref name="time" group="N" />
|utc_offset_DST = +8 to +11.5
|demonym = [[Australiano]], [[Aussie]], Tga-Australia<ref>Ti [[Macquarie a DiktinarioDiksionario]]</ref><ref>{{Cite book|title=[[Collins ingglesInggles a DiktiorioDiksiorio]]|year=2009|publisher=[[HarperCollins]]|location=Bishopbriggs, Glasgow|isbn=978-0-00-786171-2|page=18|accessdate=19 Abril 2010}}</ref>
|drives_on = kanigid
|cctld = [[.au]]
Linia 79:
}}
 
Ti '''Australia''' ({{IPAc-en|icon|ə|ˈ|s|t|r|eɪ|l|j|ə}}), opisial a ti '''Mankomunidad iti Australia''',<ref>{{cite web|url=http://www.comlaw.gov.au/Details/C2005Q00193/0332ed71-e2d9-4451-b6d1-33ec4b570e9f|title=Batay-linteg iti Australia|publisher=[[ComLaw]]|date=1 Hunio 2003|accessdate=5 Agosto 2011|quote=3. Ket kalintegan to para iti Reina, nga addaan ti nabagbagaan iti Pribado a Konsilo,nga iparangarang babaen ti proklamasion a, ti daytoy ken kalpasan ti maysa nga aldaw a daytoy ket naidutoken, a saan a naladladaw ngem maysa a tawen ti mapalabas kalpasan ti panakaipasa iti daytoy a Tignay, dagiti tatao iti New South Wales, Victoria, South Australia, Queensland, kenTasmania, ken no ti Apo ket napaneknekan a dagiti tatao iti Lumaud nga Australia ket umannurot, ket agkaykaysa da iti Pederal a Mankomunidad iti Australia.}}</ref> ket maysa a pagilian idiay [[Akin-abagatan a Hemisperio]] a nabuklan ti kangrunaan a daga iti [[Australia (kontinente)|kontinente iti Australia]] ken dagiti is-isla iti [[Tasmania]] ken daduma pay a [[listaan dagiti is-isla iti Australia|a babassit nga isla]] idiay [[Taaw Indiano|Indiano]] ken [[Taaw Pasipiko]]. Daytoy ket isu ti [[Listaan dagiti pagilian ken agkamkammatalek babaen ti kalawa|maikanem akadakkelan a pagilian babaen ti dagup a kadakkel]]. Dagiti kaarrubana apagilina ket mairaman ti [[Indonesia]], [[Daya a Timor]] ken [[Papua Baro a Guinea]] iti amianan; ti [[Is-isla ti Solomon]], [[Vanuatu]] ken [[New Caledonia|Baro a Kaledonia]] iri amianan-daya; ken [[Baro a Selanda]] iti abagatan-daya.
 
Para kadagiti 40,000 a tawtawen<ref>{{cite news| url=http://www.nytimes.com/2011/09/23/science/23aborigines.html | work=The New York Times | first=Nicholas | last=Wade | title=Ti Australiano nga Aborihen a Buok ket Mangibagbaga ti Sarita ti Migrasion ti Nagtagitaoan | date=22 Septiembre 2011}}</ref> sakbay ti [[Pakasaritaan ti Australia (1788-1850)|Europeano a panagtaeng]] idi naladaw a maika-18 a siglo, ti Australia ket tinaengan idi babaen [[dagiti patneng nga Australiano]],<ref>[http://news.softpedia.com/news/Both-Aborigines-and-Europeans-Rooted-in-Africa-54225.shtml Dagiti Australiano nga Aborihen ken dagiti Europeano ket Nairamutanda idiay Aprika&nbsp;– idi 50,000 a tawtawen]</ref>
{{pangted}}
a naikameng ti ,maysa wenno adadu ti agarup a [[dagiti patneng nga Australiano a pagsasao|250 a grupgrupo ti pagsasao]].<ref>{{cite web|url=http://www.abs.gov.au/ausstats/abs@.NSF/2f762f95845417aeca25706c00834efa/aadb12e0bbec2820ca2570ec001117a5!OpenDocument|title=Australian Social Trends|work=[[Australiano nga Opisina dagiti Estadistika]] website|publisher=Mankomunidad ti Australia|accessdate=6 Hunio 2008}}</ref><ref>Michael Walsh. 'Pakabuklan dagiti patneng a pagsasao ti Australia' iti Suzane Romaine (ed) ''Pagsasao idiay Australia'' (Cambridge: Unibersidad ti Cambridge a Pagmalditan, 1991) ISBN 0-521-33983-9</ref> Kalpasan ti panakadukatal babaen dagiti [[Olandes a Republika|Olandes]] nga eksplorador idi 1606, ti akindaya kagudua ti Australia' ket tinunton babaen ti [[Pagarian ti Gran Britania|Gran Britania]] idi 1770 ken tinaengan babaen ti [[penal a pagluganan]] idiay kolonia ti [[Baro nga Abagatan a Gales]] manipud idi 26 Enero1788. Ti populasion ket nagininut a dimmakkel kadagiti simmarsaruno a dekada; ti kontinente ket nasuksukimat ken nanayonan ti lima a naipatakder a [[Akinrebbeng a gobierno|bukod nga agturturay]] a [[Dagiti Ballasiw Taaw a Teritorio ti Britaniko|Balangat a kolkolonia]].
 
Idi 1 Enero 1901, dagitoy nga innem a kolonia ket [[Pederasion ti Australia|napederado]], a nangporma ti Mankomunidad ti Australia. Manipud ti Panakapederasion, ti Australia ket nakataripatu ti natalinaay a [[liberal a demokrasia|liberal a demokratiko]] a sistema ti politika nga agpamay-ay a kas maysa a [[Pederalismo|pederal]] a [[parlamentario a demokrasia]] ken [[batay-linteg a monarkia]]. Ti pederasion ket buklen dagiti [[Dagiti estado ken teritorio ti Australia|innem nga estado ken nadumaduma aterteritorio]]. Ti populasion a 22.7 a riwriw <ref name="popclock" /> ket adu a naipatengngaan adagidiay [[Dagiti daya nga estado ti Australia|Dumaya nga estado]] ken kaaduan nga [[Urbanisasion|urbanisado]].
 
Daytoy ket nmaysa a nangato a [[narang-ay a pagilian]], ti Australia ket isu ti [[Listaan dagiti pagilian babaen ti GDP (nominal)|maika-13 a kadakkelan nga ekonomia iti lubong]] ken adda ti [[Listaan dagiti pagilian babaen ti GDP (nominal) tunggal maysa a tao|maikanem a kangatuan ti matgedan ti tunggal maysa a tao]] iti lubong. Ti panaggastus ti Australia ti milisia ket isu ti [[Listaan dagiti pagilian babaen ti milisia panaggastus|maika-13 a kadakkelan iti lubong]]. Nga adda ti [[Listaan dagiti pagilian babaen ti Pagsurotan ti Panagrangrang-ay ti Nagtagitaoan|maikadua a kangatuan ti pagsurotan ti panagrangrang-ay ti nagtagitaoan iti lubong]], ti Australia ket nangato a mairanggo kadagiti adu a sangalubongan a panagipadpada ti nailian apannakaaramid, a kas ti kasayaat ti biag, salun-at, edukasion, [[economic freedom|waya ti ekonomiko]], ken ti panagsalaknib ti [[sibil a wayawaya]] ken dagiti karbengan ti politika.<ref name="World Audit">{{cite web|url=http://www.worldaudit.org/countries/australia.htm|title=Australia: World Audit Democracy Profile|work=WorldAudit.org|accessdate=5 Enero 2008| archiveurl= http://web.archive.org/web/20071213032213/http://www.worldaudit.org/countries/australia.htm| archivedate= 13 Disiembre 2007 <!--DASHBot-->| deadurl= no}}</ref> Ti Australia ket maysa a kameng ti [[G20]], [[Organisasion para iti Ekonomiko a Panagtitinnulongan ken Panagrangrang-ay |OECD]], [[Organisasion ti Komersio ti Lubong|WTO]], [[Asia-Pasipiko a Panagtitinnulongan ti Ekonomiko|APEC]], [[Nagkaykaysa aPagpagilian|UN]], [[Mankomunidad dagiti Pagilian]], [[ANZUS]], ken ti [[Pacific Islands Forum|Sanglatipunan dagiti Isla ti Pasipiko]].
 
== Paammo ==
<references {{reflist|group="N"/>|colwidth=30em}}
 
== Pinagibasaran ==
{{Reflist|30em}}
 
==Bibliograpia==
{{Refbegin|30em}}
* Denoon, Donald, et al. (2000). ''Ti Pakasaritaan ti Australia, Baro a Selanda, ken ti Pasipiko''. Oxford: Blackwell. ISBN 0-631-17962-3
* {{Cite book|title=Ti Oxford a Kumaduaan ti Australiano pakasaritaan|publisher=Unibersidad ti Oxford a Pagmalditan|location=Melbourne, Vic.|year=1999|isbn=0-19-553597-9|author=Davison, Graeme; Hirst, John; [[Stuart Macintyre|Macintyre, Stuart]]}}
* ''Emily Kngwarreye&nbsp;– Paintings'' (awan ti mannurat a naited) (1996). North Ryde NSW: Craftsman House / G + B Arts International. ISBN 90-5703-681-9
* {{Cite book|title=Dagiti Artista ken dagiti Palko ti Australia|publisher=Craftsman House|location=Roseville, Vic.|year=1990|isbn=976-8097-02-7|author=Germaine, Max}}
* Goad, Philip and Julie Willis (eds) (2011). ''Ti Ensiklopedia ti Australiano nga Arkitektura'' Unibersidad ti Cambridge a Pagmalditan, Port Melbourne, Victoria. ISBN 9780521888578
* Hughes, Robert (1986). ''The Fatal Shore: Ti Epiko a Panakabangon ti Australia''. Knopf. ISBN 0-394-50668-5.
* {{Cite book|last=Johnson|first=Vivien|year=2007|url=http://www.nma.gov.au/exhibitions/papunya_painting/catalogue/|title=Papunya a Pinintaan: Manipud ti Disierto|location=Canberra|publisher=Nailian aMuseo ti Australia|isbn=978-1-876944-58-2}}
* {{Cite book|first=James|last=Jupp|year=2001|title=Ti Australiano a tattao: ti ensiklopedia ti pagilian, tattaona, ken dagiti punganayanda|publisher=Unibersidad ti Cambridge a Pagmalditan|isbn=0-521-80789-1}}
* Macintyre, Stuart (2000). ''Ti Ababa a Pakasaritaan ti Australia''. Cambridge, U.K.: Unibersidad ti Cambridge a Pagmalditan ISBN 0-521-62359-6
* McCulloch, Alan; Susan McCulloch, Emily McCulloch Childs (2006). ''Ensiklopedia ti Australiano nga Arte ni McCulloch''. Fitzroy, VIC: Aus nga Edison dagiti Arte a naitaripnong ti The Miegunyah Press. ISBN 0-522-85317-X
* Powell JM (1988). ''Ti Naipakasaritaan a Heograpia ti Moderno nga Australia: The Restive Fringe''. Cambridge, U.K.: Unibersidad ti Cambridge a Pagmalditan. ISBN 0-521-25619-4
* Robinson GM, Loughran RJ, ken Tranter PJ (2000) ''Australia ken Baro a Selanda: ekonomia, kagimongan ken enbironmento''. Londres: Arnold; NY: OUP; 0340720336 papel 0-340720328 natangken.
* {{Cite book|title=Australian painting 1788–1990|publisher=Unibersidad ti Oxford a Pag,alditan|location=Melbourne, Vic.|year=1991|isbn=0-19-554901-5|author=Smith, Bernard; Smith, Terry}}
* {{Cite book|author=Teo, Hsu-Ming; White, Richard|year=2003|title=Kultural a Pakasaritaan idiay Australia|publisher=Unibersidad ti New South Wales a Pagmalditan|isbn=0-86840-589-2}}
{{Refend}}
 
==Dagiti silpo ti ruar==
{{Commons-inline}}
* [http://www.dfat.gov.au/geo/australia/ Maipanggep ti Australia] manipud ti sapot a pagsaadan ti [[Departamento ti Ganganaet a Panakibiang ken Komersio (Australia)|Departamento ti Ganganaet a Panakibiang ken Komersio]]
* [http://www.gov.au/ sapot a pagsaadan ti Gobierno ti Australia ] (pederal, esestado ken terteritorio)
* [http://www.australia.gov.au/ sapot a pagsaadan ti Gobierno ti Australia]
* [http://www.aph.gov.au/whoswho/index.htm Parlamento ti Australia: Siasinoman (mairaman dagiti daulo ti estado)]
* [http://www.abs.gov.au/ Australiano nga Opisina dagiti Estadistika]
* [http://www.community.gov.au/ portal dagiti organisasion ti komunidad]
 
[[Kategoria:Pagilian|Australia| ]]
[[Kategoria:Dagiti batay-linteg a monarkia]]
[[Kategoria:Dagiti pagilian a nagbeddengan ti Taaw Pasipiko]]
[[Kategoria:Dagiti pagilian ti Taaw Indiano]]
[[Kategoria:Dagiti pagilian ken teritorio nga agsasao ti Inggles]]
[[Kategoria:Dagiti pederal a pagilian]]
[[Kategoria:Dagiti dati a kolonia ti Britaniko]]
[[Kategoria:G20 a pagpagilian]]
[[Kategoria:Dagiti isla a pagilian]]
[[Kategoria:Dagiti liberal a demokrasia]]
[[Kategoria:Dagiti estado a kameng ti Mankomunidad dagiti Pagilian]]
[[Kategoria:Dagiti estado a kameng ti Nagkaykaysa a Pagpagilian]]
[[Kategoria:Dagiti Osiania a pagilian]]
[[Kategoria:Dagiti estado ken teritorio a nabangon idi 1901]]
[[Kategoria:Nangruna nga artikulo (pungol)]]
 
{{Link GA|es}}
[[Kategoria:Pagilian|Australia]]
{{Link GA|is}}
[[Kategoria:Nangruna nga artikulo (pungol)]]
{{Link GA|sv}}
{{Link GA|zh}}
{{Link FA|af}}
{{Link FA|de}}
{{Link FA|en}}
{{Link FA|ka}}
{{Link FA|pt}}
{{Link FA|sr}}
{{Link FA|tt}}
{{Link GA|ar}}
{{Link GA|id}}
 
[[ab:Австралиа]]