San Marino: Paggiddiatan a nagbaetan dagiti rebision
Content deleted Content added
mNo edit summary |
Lam-ang (tungtungan | aramid) naipatarus manipud idiay en:San Marino http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=San_Marino&oldid=538716307 |
||
Linia 1:
{{Infobox pagilian
|native_name = {{patubo a nagan|it|Serenissima Repubblica di San Marino|icon=no}}
|image_coat = Coat of arms of San Marino.svg
|alt_coat = Eskudo ti San Marino
|symbol_type = Eskudo
|national_motto = "Libertas" <small>{{la icon}}</small><br/>{{small|"Wayawaya"}}
|national_anthem = ''[[Inno Nazionale della Repubblica]]''<br/>{{small|''Nailian a Kanta ti Republika''}}
|image_map = Location San Marino Europe.png
|map_caption = {{map caption |location_color=berde |region=[[Europa]] |region_color=nangisit a kolordapo |legend=Location San Marino Europe.png}}
|latd=43| latm=56 |latNS=N |longd=12 |longm=26 |longEW=E
|largest_city = [[Dogana]]
|official_languages = [[Pagsasao nga Italiano|Italiano]]
|ethnic_groups = {{hlist |Sammarinese |[[Tattao nga Italiano|Italiaon]]<ref name="UNHCR">{{cite web |url=http://www.unhcr.org/refworld/country,,,,SMR,4562d8b62,473c545023,0.html |title=Wayawaya iti Lubong - San Marino (2003) |publisher=Nangato a Komisioner para kadagiti Tao a Nagkamang |accessdate=29 Disiembre 2012}}</ref>}}
|demonym = Sammarines, Taga-San Marino
|government_type = [[Parlamentario a republika]]
|leader_title1 = [[Listaan dagiti Rehente ti Kapitan ti San Marino|Rehente ti Kapitan]]
|leader_name1 = [[Teodoro Lonfernini]]<br /> [[Denise Bronzetti]]
|legislature = [[Nalatak ken Heneral a Konsilo ]]
|sovereignty_type = [[Pannakawayawaya]]
|established_event1 = manipud ti [[Romano nga Imperio]]
|established_date1 = 3 Septiembre 301<sup>a</sup>
|established_event2 = [[Batay-linteg ti San Marino|Batay-linteg]]
|established_date2 = 8 Oktubre 1600
|area_rank = Maika-219
|area_magnitude =
|area = {{convert|61.2|km2|sqmi|abbr=on}}
|area_km2 = 61.2
|area_sq_mi =
|area_footnote = <ref name="cia"/>
|percent_water = 0
|population_estimate = 32,404<ref name="smpop">[http://www.statistica.sm/on-line/Home/DatiStatistici/Popolazione.html?Categoria=2&nodo=/on-line/Home/DatiStatistici/Popolazione/Strutturademografica.html], Upeceds, Gobierno ti San Marino. Naala idi Marso 31, 2011.</ref>
|population_estimate_rank = Maika-213
|population_estimate_year = 2012 (31 Hulio)
|population_census = |population_census_year =
|population_density_km2 = 520
|population_density_sq_mi =
|population_density_rank =
|GDP_PPP = {{nowrap|$1.17 bilion}}<ref name="smgdp">[http://www.statistica.sm/contents/instance15/files/document/14001294ContoGenRedNaz_2.pdf Conto della Generazione dei Redditi Nazionali], Upeceds, Gobierno ti San Marino. Naala idi Hunio 6, 2010.</ref><ref name="wdi">[http://data.worldbank.org/data-catalog Dagiti Pangibagbagaan ti Panagrang-ay ti Lubong], [[Banko ti Lubong]]. Nota: "PPP a pagbaliwen a banag, GDP (LCU ti tungngal maysa a internasional a $)" para iti Itali ket nausar.</ref>
|GDP_PPP_rank = Maika-177
|GDP_PPP_year = 2008
|GDP_PPP_per_capita = $35,928<ref name="smgdp"/><ref name="wdi"/>
|GDP_PPP_per_capita_rank = Maika-24
|GDP_nominal = {{nowrap|{{US$|1.44}} bilion}}<ref name="smgdp"/><ref name="wdi"/>
|GDP_nominal_rank = 163rd
|GDP_nominal_year = 2008
|GDP_nominal_per_capita = {{US$|44,208}}<ref name="smgdp"/><ref name="wdi"/>
|GDP_nominal_per_capita_rank = Maika-15
|Gini_year = |Gini_change = |Gini = |Gini_ref = |Gini_rank =
|HDI_year = 1997
|HDI_change =
|HDI = 0.944
|HDI_ref = <sup>b</sup>
|HDI_rank = di nairanggo
|currency = [[Euro]]
|currency_code = EUR
|time_zone = [[Oras ti Tengngaa Europa|CET]]
|utc_offset = +1
|time_zone_DST = [[Kalgaw nga Oras ti Tengnga a Europa|CEST]]
|utc_offset_DST = +2
|DST_note =
|date_format =
|drives_on = kanawan
|patron_saint = [[Santa Agueda]]
|calling_code = [[+378]]
|cctld = [[.sm]]
|footnote_a = Babaen ti tradision.
|footnote_b = [[Listaan dagiti pagilian babaen ti Pagsurotan ti Panagrang-ay ti Nagtagitaoan#Dagiti estado a kameng ti UN (latest UNDP data)]].
|footnotes = Dagititaudan: {{lower|0.4em|{{big|<ref name="cia"/><ref name="unece">{{cite web |url=http://www.unece.org/stats/profiles2009/san_marino.pdf |title=San Marino |work=Dagiti Estadistika a Programa ti UNECE |year=2009 |publisher=[[UNECE]] |accessdate=13 Marso 2010}}</ref>}}}}
}}
Ti '''San Marino''', opisial a ti '''Republika ti San Marino'''<ref name="cia"/><ref name="Britannica">{{cite web |url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/521449/San-Marino |title=San Marino |work=Encyclopædia Britannica |year=2012 |accessdate=1 Marso 2011}}</ref> ({{IPAc-en|audio=en-us-San Marino.ogg|s|æ|n|_|m|ə|ˈ|r|iː|n|oʊ}} {{respell|san-mə|REE|noh}}; {{lang-it|Repubblica di San Marino}}) ken naamammuan pay a kas ti '''Katalnaan a Republika ti San Marino'''<ref name="Britannica"/> ({{lang-it|Serenissima Repubblica di San Marino}}), ket maysa nga [[Enclave ken exclave|enclave]] a [[mikroestado]] a napalikmutan babaen ti [[Italia]], mabirukan daytoy idiay [[Italiano a Peninsula]] idiay amianan a daya a bangir ti [[Kabambantayan Apennine]]. Ti kadakkelna ket sumurok laeng a {{convert|61|sqkm|abbr=on}} nga adda ti nakarkulo a populasion ti sumurok a 30,000. Ti kapitoliona ket ti [[Siudad ti San Marino]]. Ti San Marino ket adda ti kabassitan ti populasion kadagiti amin a kameng ti [[Konsilo ti Europa]].
ken ti maipapan ti batay-linteg a [[republika]] iti lubong, a kas ti tuloy ti monastiko a komunidad a nabangon idi 3 Septiembre 301, babaen ti kantero a ni [[San Marinus|Marinus]] ti [[Rab]]. Ti salaysay ket nangibagbaga a ni Marinus ket pinanawanna ti Rab, nga idi ket Romano a kolonia ti Arba, idi 257 idi ti masakbayan nga emperador, a ni [[Dioclesiano]], ket nangited ti bilin para iti panagpatakder manen kadagiti diding ti siudad ti [[Rimini]], a dinadael idi babaen dagiti [[Liburnio|Liburnio a pirata]].
Ti [[batay-linteg ti San Marino]], a napakabaelan idi 1600, ket naikedkeddeng babaen ti kaaduan nga isu ti kaduogan a naisurat a maus-usar pay laeng a [[batay-linteg]] iti lubong.<ref>{{cite web|url=http://www.loc.gov/law/help/guide/nations/sanmarino.html|accessdate=21 Mayo 2008|title=Alagaden ti LInteg iti Online: San Marino|author=Biblioteka ti LInteg ti Kongreso ti Estados Unidos}}</ref> Nupay kasta, ti San Marino ket awan iti porma a batay-linteg, ngem embes ket nga iturturayan babaen ti ''Leges Statutae Republicae Sancti Marini'', dagiti serie ti innem a libro, a naisurat iti Latin idi naladaw a maika-16 a siglo a mangibagbaga ti politikal a sistema ti pagilian, ken dagiti daduma pay a banag.<ref>{{cite web|url=http://www.politifact.com/truth-o-meter/statements/2011/aug/08/jon-huntsman/oldest-surviving-one-document-text/ |title=Ti Estados Unidos ket adda "ti kapautan a nabatbati a batay-linteg." |publisher=PolitiFact.com |date=|accessdate=2012-09-26}}</ref>
Ti ekonomia ti pagilian ket nangruna nga agkamkammatalek iti pinansia, industria, dagiti serbisio ken turismo. Maysa daytoy kadagiti kabaknangan a pagilian iti lubong iti termino iti [[Listaan dagiti pagilian babaen ti GDP (PPP) tunggal maysa a tao|GDP (tunggal maysa a tao)]], nga adda dagiti bilang a maipada kadagiti karang-ayan arehion ti Europa. Ti San Marino ket naikedkeddeng nga adda ti natalinaay unay nga ekonomia, nga adda ti kabaan a gatad kadagiti [[awan trabaho]] idiay Europa, nga awan ti [[nailian nga utang]] ken adda ti maysa a pakatda a busbos.<ref name="cia">{{CIA World Factbook link|sm|San Marino}}</ref>
{{pungol-heograpia}}
==Dagiti nagibasaran==
{{Reflist|30em}}
==Dagiti silpo ti ruar==
{{Commonscat-inline}}
{{wikiatlas|San Marino}}
*{{dmoz|Regional/Europe/San_Marino}}
{{Europa}}
| |||