Aristoteles: Paggiddiatan a nagbaetan dagiti rebision
Content deleted Content added
Lam-ang (tungtungan | aramid) m →Paammo ken Dagiti nagibasaran: Nagsimpa ti panangiletra/gramatika |
Lam-ang (tungtungan | aramid) m panangiletra, replaced: linguistika → lingguistika using AWB |
||
Linia 16:
}}
<!--{{Aristotelianismo}}-->
Ni '''Aristoteles''' ({{lang-grc|Ἀριστοτέλης}}, ''Aristotélēs'') (384 SK – 322 SK)<ref>A dagitoy a saan a nasuppiatan a petsa (ti iimuna akagudua ti Olimpiada a tawen idi 384/3, ken idi 322 a kalpasan idi pimmusay ni Demosthenes) ket husto ken naipakitana babaen ni [[August Boeckh]] (''Kleine Schriften'' VI 195); para iti adu pay a panakitungtungan, kitaen ti [[Felix Jacoby]] iti ''[[FGrHist]]'' 244 F 38. Ingemar Düring, ''Aristoteles iti Taga-ugma a Biograpiko a Tinawtawid'', Göteborg, 1957, p. 253.</ref> ket maysa idi a [[Tattao a Griego|Griego]] a [[Pilosopia|pilosopo]] ken [[erudito]], maysa nga estudiante ni [[Plato]] ken maestro ni [[Alehandro ti Natan-ok]]. Dagiti sinursuratna ket nakasakup kadagiti adu a suheto, a mairaman ti [[Pisika (Aristoteles)|pisika]], [[metapisika]], [[Daniw (Aristoteles)|daniw]], [[teatro]], [[musika]], [[lohika]], [[retoriko]], [[
Ti panakaimatangan ti Aristotles kadagiti [[Aristoteliano a pisika|maipapan iti bagi a siensia]] ket nalatak a nangsuksukog ti mediebal a pannakaeskolar, ken dagiti inpluensiada ket gimmay-at iti [[Renasimiento]], urayno dagitoy ket nasukatan babaen ti [[Klasiko a mekanika|Newtoniano a pisika]]. Kadagiti soolohiko a siensia, adda dagiti napalpaliiwna ket napasingkedan a dagitoy ket napudno idi laeng maika-19 a siglo. Dagiti obrana ket naglaon kadagiti kasapaan a naamammuan a pormal a panagadal iti lohika, ken dagitoy ket nainayon idi naladaw a maika-19 siglo iti moderno a [[pormal a logika]]. Iti metapisika, ti [[Aristotelianismo]] ket adda ti nalatak nga inpluensia iti [[Dagiti Hudio-Islamiko a pilosopia (800 - 1400)|pilosopiko ken teolihiko a panagpanpanunot iti Islamiko ken Hudio a tinawtawidan]] iti [[Tengnga a Panawen]], ken agtultuloy nga aginipluensia ti [[Kristiano a Teolohia]], a naipangpangruna ti [[eskolastisismo|eskolastiko]] a tinawtawid iti [[Katoliko a Simbaan]]. Dagiti etikana, a kanayon a nakainpluensia, ket nakagun-od ti napabaro a panagayat iti moderno panakapartuat iti [[kinasingpet nga etika]]. Amin nga aspeto ti polosopia ni Aristoteles ket agtultuloy a banag ti aktibo nga akademiko a panagadal tatta nga aldaw. Urayno ni Aristoteles ket nagsurat kadagiti adu ken napintas a tratado ken dialogo (ni [[Cicero]] ket nangipalpalawag kadagiti literario nga estilona a kas ti maysa a "karayan ti balitok"),<ref>{{cite web
| |||