Antartika: Paggiddiatan a nagbaetan dagiti rebision

<big>'''AntártikaAntartika'''</big>

| style="border-top: solid 1px #ccd2d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0; vertical-align: top;" | {{convertpagbaliwen|14000000|sqkm|sqmi|abbr=on}}<ref name="CIAfactbook-People">{{Cite web|title=AntártikaAntartika|year=2011|work=The World Factbook|author=Ahensia ti Sentral nga Intelihensia ti Estados Unidos|publisher=Gobierno iti Estados Unidos|url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ay.html|accessdate=22 Oktubre 2011}}</ref><br /> {{convertpagbaliwen|280000|sqkm|sqmi|abbr=on}}<br /> {{convertpagbaliwen|13720000|sqkm|sqmi|abbr=on}}

| style="border-top: solid 1px #ccd2d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0; vertical-align: top;" | {{Marebba a listaan | title = 4 |· [[Isla ti Bouvet]] |· [[Akin-abagatanaabagatan a Pransia ken Dagdaga nga AntártikaAntartika|Dagiti teritorio ti Akin-abatan a Pransia]] |· [[Isla ti Heard ken Is-isal ti McDonald]] |· [[Abagatan a Georgia ken ti Abagatan a Sandwich nga Is-isla]]}}

! style="border-top: solid 1px #ccd2d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0; vertical-align: top; text-align: left;" | [[Dagiti inal-ala a teritorio idiay AntártikaAntartika|Opisial nga inal-ala a teritotio]]

| style="border-top: solid 1px #ccd2d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0; vertical-align: top;" | '''<small>[[Tulagan nga AntártikaAntartika a Sistema]]</small>''' {{Marebba a listaan | title = [[Listaan dagiti inal-ala nga Antártika a teritorio|8]] |· [[Adelie a Daga]] |· [[Antártica]] |· [[Arhentina nga AntártikaAntartika]] |· [[Teritorio ti Australian nga AntártikaAntartika]] |· [[Teritorio ti Britania nga AntártikaAntartika]] |· [[Daga a Reina Maud]] |· [[Isla ti Peter I]] |· [[Agkamkammatalek a Ross]]}}

Ti '''AntártikaAntartika''' ({{IPAc-en|audio=en-us-Antarctica.ogg|æ|n|ˈ|t|ɑr|k|t|ɨ|k|ə}} wenno {{IPAc-en|æ|n|ˈ|t|ɑr|t|ɨ|k|ə}})<ref>{{Cite web|author=Kolumbia Elektroniko a Ensiklopedia; McGraw-Hill Diksionario iti Sientipiko ken dagiti Teknikal a Banbanag|title=Antarctica|url=http://encyclopedia2.thefreedictionary.com/Antarctica|work=Ti Nawaya a Diktionario|publisher=Farlex, Inc|accessdate=19 Hulio 2011}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://education.yahoo.com/reference/dictionary/entry/Antarctica|title=PanakaipalpalawagPannakaipalpalawag iti AntártikaAntartika|work=Yahoo! Edukasion|publisher=Yahoo!|accessdate=26 Hulio 2011}}</ref>{{#tag:ref|Ti balikas ket kinasigudkasisigud a naibalikasan nga awan ti {{IPA|/k/}}, ngem ti [[panangiletra a panakaibalikas]] ket nagbalina a kadawyan. Ti "c" ket kinasigudkasisigud a nainayon ti panangiletra para ti etimolohikal a rasrason ken naawatan a saan a silensio.<ref>{{Cite book|author=Crystal, David|title=Ti PanakilabanPannakilaban para iti Inggles|publisher=PanagimalditanPagimalditan ti Unibersidad ti Oxford|year=2006|page=172|isbn=9780199207640}}</ref><ref>{{Cite web|author=Harper, Douglas|title=Antártiko|url=http://www.etymonline.com/index.php?term=antarctic&allowed_in_frame=0|work=Online nga Etimolohia a Diksionario|accessdate=16 Nobiembre 2011}}</ref>|group="Paamo"}} ket ti akin-abagatan unay a kontinente iti [[Daga (planeta)|lubong]], maisakupan namasakupanna ti [[Abagatan nga Ungto]]. Mabirukan daytoy idiay [[Antártiko]] a rehion iti [[Akin-abagatan a Hemisperio]], gangani nga abagatan amin iti [[AntártikoAntartiko a Sirkulo]], ken napalikmutan babaen ti [[Akin-abagatan a Taaw]]. Nga iti 14.0 a riwriw&nbsp;km² (5.4 a riwriw&nbsp;sq&nbsp;mi), isu daytoy ti maikalima a kadakkelan ti kalawa a kontinente kalpasan ti [[Asia]], [[ÁprikaAprika]], [[Amianan nga Amerika]], ken [[Abagatan nga Amerika]]. Para iti panakaipadpadapannakaipadpada, ti AntártikaAntartika ket gangani a mamindua ti kadakkel iti [[Australia]]. Agarup a 98% iti AntártikaAntartika ket nasakupan ti [[yelo]] a nagtimbengan a {{convertpagbaliwen|1|mi|km}} ti kapuskol nakapuskolna.

Ti '''AntártikaAntartika''', iti katimbengan, ket isu ti kalamiisan, kamagaan, ken ti kaanginan a kontinente, ket isu ti addaan ti kangatuan a katimbengan ti [[kangatuan ti daga]] kadagiti amin a kontinente.<ref>{{Cite web|author=Nailian a Satelite, Datos, ken Pakaammo a Serbisio|title=Nailian a Heopisikal a Sentro ti Datos|publisher=Gobierno ti Estados Unidos|url=http://www.ngdc.noaa.gov/mgg/image/2minrelief.html|accessdate=9 Hunio 2006}}</ref> Ti AntártikaAntartika ket nausigen a maysa a [[desierto]], nga addaan ti tinawen a [[panagtudtudo]] iti laeng 200&nbsp;mm (8&nbsp;a pulgada) iti igid ti aplaya ken ti kaunegan iti daytoy a daga.<ref>{{Cite web|author=Joyce, C. Alan|url=http://www.worldalmanac.com/blog/2007/01/the_world_at_a_glance_surprisi.html|title=Ti Panagtaldiap ti Lubong: Dagiti Surpreso a Kinapudno|work=Ti Almanak ti Lubong|date=18 Enero 2007|accessdate=7 Pebrero 2009}}</ref> Ti temperatura idiay AntártikaAntartika ket naabutan na ti −89 °C (−129 °F). Awan dagiti agnanayon nga agtaeng a tattao, ngem addan ti agarup a 1,000 agingga ti 5,000 a tattao nga agtaeng ti makatawen kadagidiay pagsukisukan nga estation a naiwaras iti dayta a kontinente. Dagiti laeng naampo iti kalamiisan nga organismo ti agbiag idiay, mairaman dagiti adu a kita ti [[algas]], dagiti [[ayup]] (kas pagarigan dagiti [[mite|tungaw]], dagiti [[nematode|nematodo]], dagiti [[pinguino]], dagiti [[Pinnípedo|póka]] ken dagiti [[tardigrado]]), [[bakteria]], [[fungus|kudetdet]], dagiti [[mula]], ken [[protista]]. No adda mulmula ditoy ti addaan laeng ket ti [[tundra]].

Ti immuna a pormal a panaginagan ti nagan nga "AntártikaAntartika" a kas ti maysa a kontinente a nagan idi panawen ti 1890 ket naidakamat babaen ti Eskoses [[Kartograpia|kartograpo]] a ni [[John George Bartholomew]].<ref>Ni John George Bartholomew ken ti panakainaganpannakainagan ti AntártikaAntartika, CAIRT Pablaak 13, Naiilian a Biblioteka ti Eskosia, Hulio 2008, ISSN 1477-4186, ken ti pay {{cite web|title=The Bartholomew Archive|url=http://digital.nls.uk/bartholomew/highlights/antarctica.html}}</ref> Ti nagan nga ''AntártikaAntartika'' ket isu ti [[Romanisasion iti Griego|nairomanisado]] a bersion ti [[Pagsasao a Griego|Griego]] a kompuesto a balikas ti ''ἀνταρκτική'' (''antarktiké''), pemenino ti ''ἀνταρκτικός'' (''antarktikos''),<ref>{{Citation|author=Liddell, Henry George|coauthors=Scott, Robert|url=http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.04.0057%3Aentry%3D%239514|contribution=Antarktikos|title=Ti Griego-Inggles a Leksikon|editor=Crane, Gregory R.|series=Dihital a Biblioteka ti Perseus|publisher=Tufts University|accessdate=16 Nobiembre 2011}}</ref> a kayatna asaoena saoen ket "kasumbangir ti [[Artiko]]", "kasumbangir ti amianan".<ref>{{Cite book|author=Hince, Bernadette|url=http://books.google.com/?id=lJd8_owUxFEC&pg=PA6&lpg=PA6&dq=antarctica+opposite+of+north+greek|title=Ti Antartika Diksionario |publisher=CSIRO Publishing|page=6|isbn=978-0-9577471-1-1|year=2000}}</ref>

{{commons-inline|Antarctica|Antártika{{PAGENAME}}}}

[[Kategoria:Dagiti kontinente|AntártikaAntartika]]