Purpuro: Paggiddiatan a nagbaetan dagiti rebision

Content deleted Content added
m Nagsimpa ti panangiletra/gramatika
m Nagsimpa ti panangiletra/gramatika
Linia 1:
[[Papeles:MerguiArchipelagoMap.png|thumb|Ti [[Purpuro Mergui]]]]
Ti '''purpuro''' ([[Ingles]]:archipelago) wenno makunkuna pay a grupo ti isla, ket maysa a kawar wenno ummong iti [[isla|is-isla]]. Ti balikas iti Inggles nga ''archipelago'' ket naala iti [[Pagsasao a Griego|Griego]] ''ἄρχι- – arkhi-'' ("ehukotibo") ken ''πέλαγος – pélagos'' ("baybay") babaen ti Italiano nga '''arcipelago'''. Iti [[Pagsasao nga Italiano|Italiano]], mabalin nga iti panagsurot ti tradision ti [[Taga-ugma a Gresia|kina-ugma]], ti purpúropurpuro isu ti husto a nagan ti [[Baybay Eheo]] ken, ti napalabas, ti panag-usar ket naiyalis iti [[Is-isla nga Eheo]]. Inus-usar daytoy tatan iti aniaman agrupoa grupo iti isla wenno, iti sagpaminsan, iti baybay a naglaon ti adu a bilang ti naiwarwaras nga is-isla a kas iti Baybay Eheo.<ref>{{cite web|url=http://www.thefreedictionary.com/archipelago |title=Archipelago |accessdate=2008-10-02 |year=2008 |publisher=Farlex, Inc. |archiveurl=http://www.thefreedictionary.com/archipelago |archivedate=2008 }}</ref>
 
==Dagiti kita ti purpuro==
[[Papeles:Ksamil Islets.jpg|thumb|left|235px|Ti [[Is-isla ti Ksamil|Purpuro Ksamil]] idiay [[Albania]]]]
[[Papeles:Fernando noronha.jpg|thumb|left|235px|Ti purpuro ti [[Fernando de Noronha]]]]
Dagiti purpuro ket mabalin a masarakan nga agmaymaysa iti bagi ti maysa a kadanuman wenno kaarruba iti maysa a dakkel a bagi ti masa ti daga. Kas pagarigan, ti [[Eskósia]] ket addaan ti 700 a ribo nga is-isla a palikmutenna ti kangrunaan a daga a mangaramid iti maysa a purpuro. Dagiti purpuro ket masansanamasansan a [[bulkan]], a maporporma ti igid dagiti arko ti isla a naaramidannaaramid tiiti nasasabtan a sona wenno rehion dagiti bulkan, wenno nagbanagan pay iti pannakainurunur, pannakanayon ti dag-daga, ken kangato ti daga.
 
Dagiti lima a baro a pagilian a kadawyan a purpuro ket [[Indonesia]], [[Hapon]], [[Pilipinas]], [[Baro a Selanda]], ken ti [[Nagkaykaysa a Pagarian]]. Ti kadakkelan a purpuro a pagilian babaen ti kalawa ket ti Indonesia.<ref>{{cite web | title=Indonesia | publisher=Central Intelligence Agency | work=The World Factbook | date=2008-12-04 | url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/id.html | accessdate=2008-12-07}}</ref>Ti purpuro nga addaan ti kaaduan nga is-isla ket ti [[Purpuro a Baybay]] idiay [[Pinlandia]].