Wikipedia

Maikadua a Sangalubongan a Gubat: Paggiddiatan a nagbaetan dagiti rebision

Inter-aktibo nga agbasabasa iti pakasaritaan
← Nadadaan nga urnosBarbaro nga urnos →
Content deleted Content added
VisualWikitext
m Nagsimpa ti panangiletra/gramatika
No edit summary
Linia 67:
}}
 
Ti '''Maikadua a Sangalubongan a Gubat''' ({{lang-en|World War II}}), ket maysa a sangalubonagan a suppiatan a nangrugi idi 19391912 ken nalpas idi 1945. Kaaduan a nairaman dagiti [[Dagiti makiraman iti Maikadua a Sangalubongan a Gubat|adu a pagilian ti lubong]], a nairaman dagiti [[Nalatak a Kabilegan]], ken nakaaramid ti dua a nagsuppiat nga agkakadua a milisia: ti [[Dagiti Agkakadua a iti Maikadua a Sangalubongan a Gubat|Agkakadua]] ken ti [[Kabilegan a Pagtayyekan|Pagtayyekan]]. Daytoy ti kaaduan a naisapasap a gubat ti pakasaritaan, nga adda dagiti agarup a 100 a riwriw a tattao a nagserbi kadagiti unidad ti [[milisia]]. Iti kasasaad a "[[dagup a gubat]]", dagiti kangrunaan a nakibinglay ket nagikabilda kadagiti amin nga ekonomia, industria, ken sientipiko nga abilidad para iti panagserbi gubat a ganetget, a nagborra ti panakailasin a nagbaetan dagiti paisano ken milisia a rekursos. Namarkaan baaben kadagiti naimudinganMarked a paspasamak a panakairaman kadagiti bunton panakapatay kadagiti paisano, a mairaman ti [[Ti Holocausto|Holocausto]] ken ti [[Atomiko a panagbomba iti Hiroshima ken Nagasaki|isisu a panagusar ti nuklear nga armas iti panakigubat]], a nagbanagan ti [[Dagiti nadangran ti Sangalubongan a Gubat II|50 riwriw aginggana ti sumurok a 70 riwriw a natnatay]]. Dagitoy a natnatay ket makaaramid iti daytoy a gubat ti [[Listaan dagiti gubat ken didigra babaen ti bilang dagiti natay|kaaduan ti natay]] iti [[Pakasaritaan iti lubong|pakasaritaan ti nagtagitaoan]].<ref>{{Cite book|title=Ti Kompleto a Nailadawan a Pakasaritaan iti Maikadua a Sangalubongan a Gubat: Ti Atoritario apanakaidatag iti Kadaksana Suppiat iti Pakasaritaan ti Nagtagitaoan nga adda ti Panagusig dagiti Naikeddengan a Panagsarak ken Naisangayan a Nagsuppiatan|first=Donald |last=Sommerville|publisher=Lorenz Books|year=2008|page=5|isbn=0-7548-1898-5}}</ref>
 
Urayno ti [[Hapon]] ket [[Maikadua a Gubat ti Sino-Hapon|nakigubgubat idin]] iti [[Republika iti Tsina (1912-1949)|Tsina]] idi 1937,<ref>{{Cite book|first1=David P|last1=Barrett|last2= Shyu|title= Ti Tsina iti kontra Hapon a Gubat, 1937–1945: politiko, kultura ken kagimongan. Tomo 1 kadagiti Panagadal iti moderno a Pakasaritaan ti Tsina|publisher=Peter Lang |location=New York|year= 2001 |isbn= 0-8204-4556-8 |page= 6|first2=Lawrence N|unused_data=first2-Lawrence N}}</ref> ti gubat ket sapasap a naibagbaga a daytoy ket nagrugi idi 1&nbsp;Septiembre 1939, iti [[panagraut iti Polonia|panagraut]] iti [[Polonia]] babaen ti [[Nasi nga Alemania|Alemania]], ken dagiti simmarunoa panagdeklarasion iti gubat iti Alemania babaen ti [[Maikatlo a Republika ti Pransia|Pranses]] ken kaaduan kadagiti pagilian iti [[Imperio a Britaniko]] ken [[Mankomunidad a Pagpagilian|Mankomunidad]]. Ti Alemania ket kayatna nga agpatakder ti maysa a dakkel nga imperio idiay [[Europa]]. Manipud ti naladaw a 1939 aginggan ti nasapa a 1941, kadagiti serie iti kampania ken dagiti [[Pinagkatlo a Tulag|tulag]], ti Alemania ket nagparakma wenno pinarmekna ti iti kaaduana kontinente ti Europa; iti tengnga ti [[Aleman–Sobiet a Pagbeddengan ken Komersio a Tulagan|Nasi-Sobiet a tulagan]], ti agmangngamangnga bassit a Sobiet ket napno wenno bassit a naiparukma, nasakopan ken nagilpo ti teritorio dagiti innem a Europeano a kaarubana, ti [[Sobiet panagraut iti Polonia|mairaman ti Polonia]]. Ti Britani aken ti mankomunidad ket nabatbati nga is-isu laeng ti kangrunaan a puersa a nagtultuloy a nakilablaban a sumipiat ti Aksis, a dagiti gubat ket nararamid idiay [[Kampania ti Lumaud a Disierto|Amianan nga Aprika]] ken ti pay nabayagen a [[Gubat ti Atlantiko]]. Idi Hunio 1941, ti Aksis a Europa ket nagirugi ti panagraut iti Kappon ti Sobiet, a nakaited daytoy ti panagrugi ti [[Dumaya a Sanguanan (Sangalubongan a Gubat II)|kadakkelan a teatro ti daga iti pakasaritaan ti gubat]], a nakabedbed daytoy kadagiti kangrunaan a paset dagiti Aksis a puersa ti milisia. Idi Disiembre 1941, ti [[Imperio iti Hapon|Hapon]], a maipanggepanna ti mangituray iti [[Asia]], ket timmipon iti Aksis, ti [[Panagdaruros iti Pearl Harbor|panagdaruros iti Estados Unidos]] ken dagiti [[Panagrauti ti Hapon iti Malaya|tagikua ti Europa]] idiay [[Taaw Pasipiko]], ken napardas a nangparukma ti kaaduan iti Lumaud a Pasipiko.
Naala manipud iti "https://ilo.wikipedia.org/wiki/Maikadua_a_Sangalubongan_a_Gubat"