Eritrea: Paggiddiatan a nagbaetan dagiti rebision
Content deleted Content added
Lam-ang (tungtungan | aramid) Naipatarus manipud iti en:Eritrea/629532028 |
Lam-ang (tungtungan | aramid) m Kopia urnos (bassit) |
||
Linia 40:
|established_date2 = 1951
|established_event3 =''[[De facto]]'' pannakawayawaya ti [[Etiopia]]
|established_date3 = 24
|established_event4 = ''[[De jure]]'' pannakawayawaya ti Etiopia
|established_date4 = 24 Mayo 1993
Linia 87:
Ti '''Eritrea''' ({{IPAc-en|ˌ|ɛr|ɨ|ˈ|t|r|eɪ|.|ə}} wenno {{IPAc-en|ˌ|ɛr|ɨ|ˈ|t|r|iː|ə}};<ref name=":0">{{cite web|url=http://www.merriam-webster.com/dictionary/eritrea |title=Merriam-Webster Online |publisher=Merriam-webster.com |date=25 Abril 2007 |accessdate=2 Mayo 2010}}</ref> {{lang-ti|ኤርትራ}} ''{{transl|ti|ʾErtrā }}''; {{lang-ar|إرتريا}} ''{{transl|ar|ALA|Iritriyā}}''), opisial nga iti '''Estado ti Eritrea''',<ref>[http://www.iso.org/iso/nl_vi-13_name_change_for_eritrea.pdf ISO 3166-1 Newsletter VI-13] International Organization for Standardization</ref> ket pagilian idiay [[Sara ti Aprika]]. Ti kapitoliona daytoy ket ti [[Asmara]] ken nabeddengan babaen ti [[Sudan]] iti laud, ti [[Etiopia]] iti abagatan, ken ti [[Djibouti]] iti abagatan a daya. Ti akin-amianan a daya ken akindaya a paspaset ti Eritrea ket addaan iti nawatiwat nga aplaya iti igid ti [[Baybay Nalabbasit]] iti ballasiw manipud ti [[Saudi Arabia]] ken [[Yemen]]. Ti pagilian ket addaan iti dagup ti kalawa iti agarup a {{pagbaliwen|117600|km2|sqmi|0|abbr=on}}, ken iramanna ti [[Purpuro ti Dahlak]] ken dagiti nadumaduma nga [[Is-isla ti Hanish]]. Ti naganna nga ''Eritrea'' ket naibatay iti [[Taga-ugma a Griego]] a nagan para iti Baybay Nalabbasit ({{lang|grc|Ἐρυθρὰ Θάλασσα ''Eruthra Thalassa''}}), nga immuna a naampon para iti [[Italiano nga Eritrea]] idi 1890.
Ti Eritrea ket muti-etniko a pagilian ken adda kadagiti siam a mabigbig a grupogrupo ti etniko. Daytoy ket addaan iti agarup nga innem a riwriw nga agnanaed. Kaaduan kadagiti agnanaed ket makasao kadagiti pagsasao nga [[Sasao nga Apro-Asiatiko|Apro-Asiatiko]] ken mabalin a dagiti sanga ti [[Sassao a Semitiko|Semitiko]] wenno [[Sasao a Kushitiko|Kushitiko]].
Ti [[Pagarian ti Aksum]] a mangsakop iti kaaduan iti moderno nga aldaw nga Eritrea ken [[Rehion ti Tigray|akin-amianan nga Etiopia]], ket mabalin a rimmang-ay idi immuna wenno maikadua a sigsiglo<ref name="Munro-Hay57">Munro-Hay, Stuart (1991) [http://www.dskmariam.org/artsandlitreature/litreature/pdf/aksum.pdf Aksum: An African Civilization of Late Antiquity]. Edinburgh: University Press, p. 57 ISBN 0-7486-0106-6.</ref><ref name="Paul B. Henze 2005">Henze, Paul B. (2005) ''Layers of Time: A History of Ethiopia'', ISBN 1-85065-522-7.</ref> ken nagampon iti [[Ortodokso a Simbaan ti Eritrea|Kristianidad]] babaen idi naparukma ti Ehipto idi panawen ti Islam.<ref>[http://workmall.com/wfb2001/ethiopia/ethiopia_history_ethiopia_and_the_early_islamic_period.html Aksumite Ethiopia]. Workmall.com (24 Marso 2007). Naal aidi 3 Marso 2012.</ref> Idi mediebal a panpanawen, kaaduan ti Eritrea ket natnag babaen ti [[Medri Bahri|Pagarian ti Medri Bahri]] ken adda met ti basbassit a rehion a kas paset ti [[Hamasien|Republika ti Hamasien]].
Ti pannakapartuat ti moderno nga aldaw nga Eritrea ket nagresultaan dagiti nawaya a pagarian ken dagiti nadumaduma a basalo nga estado iti imperio ti Etiopia ken ti [[Habesh Eyalet|Imperio nga Otomano]] ken kanungpalan a nagresultaan ti pannakaporma ti [[Italiano nga Eritrea]]. Idi 1947 ti Eritrea ket nagbalin a paset ti pederasion ti Etiopia, ti [[Pederasion ti Etiopia ken Eritrea]]. Ti simmarsaruno a pannakaikapetna iti Etiopia ket nakaiturongan iti [[Gubat ti Wayawaya ti Eritrea]] ken nakatungpalan iti pannakawayawaya ti Eritrea kalpasan ti [[reperendum ti wayawaya ti Eritrea idi 1993|reperendum]] idi Abril 1993. Nagtultuloy dagiti panagriringgor a nagbaetan ti Eritrea ken Ethiopia a nakaiturongan ti [[Gubat ti Eritrea–Etiopia]] idi 1998–2000 ken dagiti dadduma pay a pannakilablaban iti Djibouti ken Etiopia.
| |||