Rebision manipud idi 23:43, 10 Pebrero 2015 urnosen Lam-ang (tungtungan \| aramid) Dagiti administrador ti interface, Dagiti administrador 182,014 edits tuloy ← Nadadaan nga urnos		Rebision manipud idi 23:47, 10 Pebrero 2015 urnosen ibabawi Lam-ang (tungtungan \| aramid) Dagiti administrador ti interface, Dagiti administrador 182,014 edits m Nagsimpa ti panangiletra/gramatika Etiketa: Bisual a panagurnos Barbaro nga urnos →
Linia 1: [[Papeles:Chopin, by Wodzinska.JPG\|thumb\|250px\|Ni Chopin idi agtawen ti 25, babaen ni [[:pl:Maria Wodzińska\|Maria Wodzińska]], 1835]] Ni '''Frédéric François Chopin''' ({{IPAc-en\|icon\|ˈ\|ʃ\|oʊ\|p\|æ\|n}}; {{IPA-fr\|fʁe.de.ʁik ʃɔ.pɛ̃}}; Polako: ''Fryderyk Franciszek Chopin'', ponetiko pay a kas ti ''Szopen'';<ref name="ˈʃoʊpæn">Ti apelyido ket ibalikas a kas ti {{IPA-pl\|ˈʂɔpɛn̪\|}} iti Polako (ken nailetra pay a ''Szopen''); {{IPA-fr\|ʃɔˈpɛ̃\|}} iti Pranses; ken kadawyan a {{IPAc-en\|icon\|ˈ\|ʃ\|oʊ\|p\|æ\|n}} iti Inggles.</ref> 1 Marso ~~wenno22~~wenno 22 Pebrero 1810<ref name="Dob"/>{{spaced ndash}}17 Oktubre 1849) ket maysa idi a Polako a kompositor ken [[birtuoso]] a pianista ti Pranses ken Polako a kaputotan. Isu ket naipanpanunotan a kas maysa kadagiti kalatakan nga apo ti [[Romantiko a musika]].<ref name="divinely"/> Ni Chopin ket naipasngay idi idiay [[Żelazowa Wola]], ti maysa a purok idiay [[Dukado ti Warsaw]]. Ti nalatak a ~~naamammoan~~naam-ammuan nga [[ubing a prodihio]] a pianista ken ~~komposer~~kompositor, ni Chopin ket dimmakkel idiay [[Warsaw]] ken tinurposna idiay ti [[edukasion\|edukasionna]] ti musika; isu ket nagkompuesto kadagiti napnekan nga obran idiay Warsaw sakbay nga immalis manipud idiay Poland idi 1830 iti tawen a 20, ti nabiit a kasakbayan ti [[Nobiembre a Yaalsa\|Nobiembre 1830 a Yaalsa]]. Kalpasan ti panagpasardeng ti Rusi ati Yaalsa, isu ket nagtaeng idiay Paris a kas paset ti [[Nalatak nga Emigrasion]] ti Polonia. Idi las-ud kadagiti nabatbati a 19 a tawtawen ti biagna, ni Chopin ket nangited laeng kadagiti 30 a panagpabpabuya ti publiko, a kinaynayatna ti kasimpungalan nga atmosperia ti pagsasalaan; sinupsuportaranna ti bagina babaen kadagiti panaglako kadagiti komposisionna ken kas manursuro ti piano. Kalpasan kadgiti romatiko a panakidennana kadagiti Polako a babbai, a mairaman ti naisardeng a pannakikallaysa, manipud idi 1837 aginggana idi 1847 isu ket kimmaddua iti maya a Pranses a mannurat a ni [[George Sand\|Amantine Dupin]]. Iti kaaduan kadagiti kabibiagna, ni Chopin ket nagsagsagaba ti madi a salun-at; isu ket pimmusay idiay Paris idi 1849 iti tawen a 39. Kaaduan kadagiti [[Listaan dagiti komposision babaen ni Frédéric Chopin\|obra]] ni Chopin ket para iti nagmaymaysa a piano, urayno isu pay ket nagsursurat ti dua a [[konsierto ti piano]], adda dagiti bassit a [[kamara a musika\|kamara a pirgis]] ken dagiti pay [[Polako a kankanta (Chopin)\|kankanta ti Polako a testo]]. Ti estilona iti teklado ket kaaduan nga agmaymaysa ken masansan a teknikal a makademanda; dagiti bukosna a pabuya ket naipatpategan iti kinaisangayan ken sensitibidad. Ni Chopin ket nagparnuay iti konsepto iti instrumental a balada. Dagiti kangrunaan nga obrana iti piano ket mairaman pay dagiti [[sonata]], [[mazurka]], [[Balse]], [[nokturno]], [[polonesa]], [[étude]], [[impromptu]], [[scherzo]], ken [[preludio (musika)\|preludio]], ken dagiti dadduma ket ~~naipalaak~~naipablaak laeng kalpasan ti ipupusayna. ==Biag== Linia 12: Ni Fryderyk Chopin ket naipasngay idi idiay [[Żelazowa Wola]],<ref name="Zamoyski (2010), pp. 4–5 ">Zamoyski (2010), pp. 4–5 (locs. 115–130).</ref> 46 kilkilometro ({{pagbaliwen\|46\|km\|abbr=off\|disp=output only}}) iti laud ti Warsaw, nga idi ket ti [[Dukado ti Warsaw]], ti Polako nga estado a binangon babaen ni [[Napoleon]]. Ti rehistro ti pannakabuniag ket mangited iti kasangayna iti 22 Pebrero 1810, ken nagidakat iti nakayanakan a naganna iti Latin a porma iti ''Fridericus Franciscus''<ref name="Zamoyski (2010), pp. 4–5 "/> (iti POlako, isuket ni ''Fryderyk Franciszek'').<ref>Hedley (1980), p. 292.</ref> Nupay kasta, ti kompositor ken ti pamiliana ket nangusar iti petsa ti kasangayna iti 1 Marso,{{#tag:ref\|Segun ti suratna iti 16 Enero 1833 iti mangipangulo ti [[Bibliothèque Polonaise de Paris\|Société historique et littéraire polonaise]] (Kagimongan ti Literario a Polako) idiay Paris, isu ket "naipasngay idi 1 Marso 1810 idiay purok ti Żelazowa Wola idiay Probinsia ti Mazowsze."<ref>Chopin (1962), p. 116.</ref> \|group=n}}<ref name="Zamoyski (2010), pp. 4–5 "/> ngaitan ket sapasap nga inawawat a kas ti husto a petsa.<ref>Rose Cholmondeley, [http://www.chopin-society.org.uk/articles/chopin-birthday.htm "The Mystery of Chopin's Birthday"], Chopin Society UK website, naala idi 21 Disiembre 2013.</ref> Ti ama ni Fryderyk, ni [[Nicolas Chopin]], ket Pranses manipud idiay [[Lorraine (rehion)\|Lorraine]] a nag-emigrado idiay Polonia idi 1787 idi agtawen iti sangapulo ket innem.<ref>Zamoyski (2010), p. 3 (loc. 100).</ref> Ni Nicolas ket nagisursuro kadagiti ubbing iti Polako nga aristokrasia, ken idi 1806 inasawana ni Justyna Krzyżanowska, ti napanglaw a kabagian dagiti Skarbek, maysa kadagiti pamilia a nagtrabahuannad.<ref>Michałowski and Samson (n.d), §1, para. 1.</ref> Ni Fryderyk ket nabunniagan itii Paskua ti Panangungar idi Domingo, 23 Abril 1810, iti isumet laeng a simbaan a nagkasaran dagiti nagannak kaniana, idiay [[Brochów, Masovian Voivodeship\|Brochów]].<ref name="Zamoyski (2010), pp. 4–5 "/> Ti agtawen iti sangapuloket walo a ninongna, a nakainagananna, ket ni [[Fryderyk Skarbek]], ti estudiante ni Nicolas Chopin.<ref name="Zamoyski (2010), pp. 4–5 "/> Ni Fryderyk ket isu idi ti maikadua nga annak ken ti maymaysa nga anak a lalaki; isu ket addaan iti immuna a kabsatna a babai, ni [[Ludwika Jędrzejewicz\|Ludwika]] (1807–55), ken dua nga ub-ubing a kakabsatna babbai, ni Izabela (1811–81) ken ni [[Emilia Chopin\|Emilia]] (1812–27).<ref>Zamoyski (2010) p. 7 (loc. 158).</ref> Ni Nicolas ket nangipaspasnek idi iti naampon a pagilianna, ken nagiyunayunay iti panagusar ti pagsasao a Polako iti balayda.<ref name="Zamoyski (2010), pp. 4–5 "/> Idi Oktubre 1810, innem a bulan kalpasan ti pannakaipasngay ni Fryderyk, ti pamilia ket immalis idiay Warsaw, nga idiay ket nagala ti amana iti puesto a panagisuro iti Pranses idiay [[Liseo ti Warsaw]], a naibalay idi diay [[Palasio Sahon]]. Ni Fryderyk ket nagtaeng ken iti pamilian kadagiti lugar ti Plasio. Ti amana ket nagay-ayam iti [[pluta]] ken biolin;<ref>Zamoyski (2010), pp. 5–6 (locs. 130–144).</ref> ti inana ket nagay-ayam iti piano ken nangited kadagiti sursuro kadagiti ubing a lallaki idiay pagdagusan a tagikua ti pamilia Chopin.<ref name="woyciechowski"/> Ni Chopin ket narapis idi, ken uray iti nasapa a kinaubingna, isu ket managsakit.<ref>Zamoyski (2010), 6 (loc. 144).</ref> Linia 18: [[Papeles:Poland Zelazowa Wola.jpg\|thumb\|left\|upright=\|0.8\|Ti [[Nakaipasngayan ni Frédéric Chopin\|nakaipasngayan ni Chopin idiay Żelazowa Wola]]]] Ni Fryderyk ket mabalin a nakaadal iti piano ~~maniud~~manipud ti ~~inanar~~inana, ngem ti immuna a nagisursuro kaniana iti musika, manipud idi 1816 aginggana idi 1821, ket ti Tseko a pianista a ni [[Wojciech Żywny]].<ref name="Michałowski and Samson (n.d), §1, para. 3">Michałowski and Samson (n.d), §1, para. 3.</ref> Ti bakbaket a kabsatna a ~~ababai~~babai a ni Ludwika ket nagadal pay manipud kenni Żywny, ken sagpaminsan a nagay-ayam iti dueto iti kabsatna a lalaki.<ref>Samson (1996), p. 8.</ref> Napardas a naipakita nga isu ket [[prodihio nga ubing]]. Idi ~~agatawenen~~agtawenen iti pito ni Fryderyk ket nangrugrugi a nangaited kadagiti publiko a konsierto, ken idi 1817 isu ket nagsurat kadagiti dua a [[polonesa]], iti [[Sol menor]] ken [[Si bemol mayor]].<ref>[http://chopin.wordpress.com/the-complete-solo-works/chopin-the-complete-keyboard-works/ "The Complete Keyboard Works"], Chopin Project website, naala idi 21 Disiembre 2013.</ref> i simmaruno anga obrana, ti polones iti La bemol mayor idi 1821, a naidedikado kenni Żywny, daytoy pay ti kasapaan a nabatbati a manuskritona iti musika.<ref name="Michałowski and Samson (n.d), §1, para. 3"/> Idi 1817 ti Palasio Sahon ket innal ababaen ti Ruso a gobernador ti Warsar para iti militar a panagusar, ken ti Liseo ti Warsaw ket naibangon manen idiay [[Palasio Kazimierz]] (ita nga aldaw ket rektorado ti [[Unibersidad ti Warsaw]]). Ni Fryderyk ken ti pamiliana ket immalisda iti pasdek, nga adda pay laeng ita, ken kaasideg ti Palasio Kazimierz. Idi las-ud iti daytoy a panawen, ni Fryderyk ket sagpaminsan a naaw-awis idiay [[Belweder\|Palasio Belweder]] a kas kaay-ayam ti anak a lalaki ti agturturay iti [[Kongreso ti Polonia\|Ruso a Polonia]], [[Nalatak a Duke Constantino Pavlovich ti Rusia\|Nalatak a Duke Constantio]]; isu ket nagay-ayam iti piano para iti Duke ken nagsurat iti martsa para kaniana. Linia 43: {{wikiquote-inline}} * {{Gutenberg author \| id=Chopin,+Frédéric \| name=Frédéric Chopin}} * [http://en.chopin.nifc.pl/chopin/life/calendar Biograpia] ~~itiopisial~~iti opisial a sitio ti Instituto Fryderyk Chopin {{Turay a panagtengngel\|LCCN=n79127769}}

Frédéric Chopin: Paggiddiatan a nagbaetan dagiti rebision