Tengnga nga Asia: Paggiddiatan a nagbaetan dagiti rebision

Content deleted Content added
m Nagsimpa ti panangiletra/gramatika
Binaliwan ti estilo/tabas ti infobox
Linia 1:
{{Infobox| bodyclass=geogra
| aboveclass = heograpia
| abovestyle = padding:.5em;
| bodyclass = geography
| above = Tengnga nga Asia
| image = [[FilePapeles:Central Asia (orthographic projection).svg|200px|Mapa ti Tengnga nga Asia]]
| label1 = Kalawa
| data1 = {{pagbaliwen|4003451|km2|sqmi|0|abbr=on}}{{#tag:ref|Ti bilang ti kalawa ket naibatay iti naipagtitipon a luglugar kadagiti lima a pagilian idiay Tengnga nga Asia.|group=N}}
Line 14 ⟶ 17:
| label6 = Nominal GDP (2012)
| data6 = $295.331 bilion
| label7 = {{nowrap|GDP tunggal maysa a tao}} (2012)
| data7 = $6,044
}}
Ti '''Tengnga nga Asia''' wenno '''Sentral nga Asia''' ket isu ti bugas a rehion ti [[kontinente]] ti [[Asia]] ken gumay-at manipud ti [[Baybay Kaspio]] iti laud aginggana ti [[Tsina]] iti daya ken manipud ti [[Apganistan]] iti abagatan aginggana ti [[Rusia]] inti amianan. Lokal pay a matawtawagan daytoy "dagiti [[-stan|'stan]]" (gapu ta dagiti innem a pagilian a kadawyan a naikeddeng nga adda iti rehion ket addaan iti nagnagan nga agpatingga iti [[Pagsasao a Persiano|Persiano]] a pangsuldong iti "-stan", a ti kaibuksilanna ket "daga iti")<ref>{{cite web|author=Paul McFedries |url=http://www.wordspy.com/words/stans.asp |title=stans |publisher=Word Spy |date=2001-10-25 |accessdate=2011-02-16}}</ref> ken daytoy ket masakupan iti nalawlawa a kontinente ti [[Eurasia]].
 
Kadagiti moderno a kontesto, amin a panangilawlawag ti Tengnga nga Asia ket mangiraman kadagitoy lima a republika iti dati a [[Kappon ti Sobiet]]:ti [[Kazakhstan]] (pop. 17.9 milion), [[Kyrgyzstan]] (5.8 milion), [[Tajikistan]] (8.0 milion), [[Turkmenistan]] (5.2 milion), ken [[Uzbekistan]] (30.2 milion), para iti dagup ti populasion iti 67.1 millon manipud idi 2013-20142013–2014. Ti [[Apganistan]] (pop. 31.1 milion) ket sagpaminsan pay a mairamraman.
 
Adda met dagiti nadumaduma a panangilawlawag iti husto a komposisionna, ken awan ti maymaysa a panangilawlawag iti unibersal a maawat. Urayno no daytoy a saan a panagikeddeng iti panangilawlawag kadagiti pagbeddenganna, addaan met daytoy iti nangruna a kadagupan a pannakaidumaan. Para iti maysa, ti Tengnga nga Asia ket historikal nga asideg kadagiti [[nomadiko]] a tattaona ken ti [[Kalsada Seda]].<ref>[http://www.allempires.com/article/index.php?q=Central_Asia Steppe Nomads and Central Asia]</ref> Kas resulta, daytoy ket nagtignay a kas pagsasabtan para iti panaglasat ti tattao, tagilako, ken dagiti kapanunotan a nagbaetan ti [[Europa]], [[Laud nga Asia]], [[Abagatan nga Asia]], ken [[Daya nga Asia]].<ref>[http://www.silk-road.com/artl/srtravelmain.shtml Dagiti Agbanbanniaga iti Kalsada Seda]</ref>
 
== Dagiti nota ==
{{Reflist|group=N}}
 
== Dagiti nagibasaran ==
{{reflist|45em}}
 
== Dagiti silpo ti ruar ==
* [http://www.sras.org/library_central_asia Ti Bibioteka: Sentral ] kadagiti politika, unibersidad, kultura, pagsasao, ekdpy.
* [http://www.cagateway.org/ Ruangan ti Ctengnga nga Asia ] Proyekto ti UNDP ken CER, tinaripato babaen ni N. Talibdjanov (manipud idi 2003).
* [http://uiuc.libguides.com/aecontent.php?pid=109814 Modernidad, Estado ken Kagimongan idiay Tengnga nga Asia: Ti Tarabay iti Panagsukisok]
* [http://www.wdl.org/en/item/11743/ Sapasap a Mapa ti Tengnga nga Asia: I] iket historiko a mapa manipud idi 1874