Jorge Luis Borges: Paggiddiatan a nagbaetan dagiti rebision

Ni '''Jorge Francisco Isidoro Luis Borges''' (24 Agosto 1899 – 14 Hunio 1986), naamammoan a kas ni '''Jorge Luis Borges''' ({{IPA-es|ˈxorxe ˈlwis ˈborxes|lang}} {{Audio|Jorge Luis Borges.ogg|audio}}), ket maysa idi nga [[Arhentina|Arhentino]] a mannurat ti ababa a sarita, manalaysay, mannaniw ken agipatpatarus a naipasngay idiay [[Buenos Aires]]. Dagiti obrana ket arakupenna ti "karakter ti saan a kinapudno kadagiti amin a literatura".<ref>Jozef, Bella. "Borges: linguagem e metalinguagem". Iti: ''O espaço reconquistado''. Petrópolis, [[Rio de Janeiro|RJ]]: Vozes, 1974, p.43.</ref> Daggiti naindayegan a liblibrona, ''[[Ficciones]]'' (1944) ken ''[[Ti Aleph (urnong ti ababa a sarita)|Ti Aleph]]'' (1949), ket ururnong dagiti ababa a sarita a naisilsilpo babaen dagiti sapasap a tema a kas dagiti tagtagainep, labirinto, dagiti biblioteka, sarsarming, ay-ayup, piksional a manmannurat, pilosopia, relihion ken Dios. Dagiti obrana ket nakaiparawad iti pilosopiko a literatura ken ti pay pantasia ken dagiti kita ti [[salamangka a realismo]]. Ti kita ti ket nagtigtay a sumupiat ti realismo salamangka/[[Naturalismo (ar-arte)|naturalismo]] ti maikasangapulo ket siam a siglo.<ref name="MasinaFive">{{Pt}} Masina, Lea. (2001) "Murilo Rubião, o mágico do conto". In: ''O pirotécnico Zacarias e outros contos escolhidos''. Porto Alegre: L & PM, p5.</ref><ref>{{Pt}}__, "O maravilhoso no Novo Mundo: ecologia e discurso", (1992) ''Ecologia e discurso''. Rio de Janeiro, Tempo Brasileiro pp. 115–129.</ref><ref>Theo L. D’Haen (1995) "Salamangka aRealismo ken Kalpasan a modernismo: Pannakaikkat ti Sentro kadagiti Pribilihio a Sentro", iti: Louis P. Zamora ken Wendy B. Faris, ''Salamangka a Realismo: Teoria, Pakasaritaan ken Komunidad''. Duhan ken Londres, Unibersidad ti Duke a Pagmalditan pp. 191–208.</ref> Iti kinapudno, ti kritiko a ni Angel Flores, ket isu ti immuna a nagusar ti termino, ket nangiyuna ti panangirugi ti daytoy a tignay iti ''Historia universal de la infamia ([[Ti Sangalubongan a Pakasaritaan ti Inpamia]])'' ([[1935 iti literatura|1935]]) ni Borges .<ref>Iti konperensiana ti "Naisalamangka a Realismo iti Espaniol Amerikano" (Nova York, MLA, 1954), nasakbayan a naipablaak iti ''Hispania'', 38 (2), 1955. Nupay kasta, adda dagiti kritiko a mangipanunot kenni Borges iti sinarunona ken saan a maysa apudnoa salamangka realista.</ref> Adu dagiti eskolar a nagisingasing a ti nagkarkaro a panagbulsek ni Borges ket timmulong kaniana nga agpartuta kadagiti nipabpabaro a simbolo ti literario babaen ti panagpanpanunot.<ref>Iti ababa, ti kinabulsek ni Borges ket nangiturong kaniana a nagparabor ti daniw ken dagiti ababa a salaysay ngem kadagiti nobela. ''Ferriera'', Eliane Fernanda C. "O (In) visível imaginado em Borges". Iti: Pedro Pires Bessa (ed.). ''Riqueza Cultural Ibero-Americana''. Campus de Divinópolis-UEMG, 1996, pp. 313–314.</ref> Dagiti naladaw a panakisinnao ti daniwna nga adda dagiti kultural a pigura a kas ni [[Spinoza]], [[Luís de Camões|Camões]], ken [[Virgil]].

 

 

Ti sangalubongan a pammadayawna ket naipagtitipon idi tawtawen ti 1960, a tinulongan babaen ti "[[Latino Amerikano a Rang-ay]]" ken ti panagballigi ti ''Cien Años de Soledad'' (''[[Sangagasut a Tawtawen a Pangmaymaysa]]'') ni [[Gabriel García Márquez]].<ref name="MasinaFive" /> Ti mannurat ken manalaysay a ni [[J. M. Coetzee]] ket nangibaga kaniana ti: "Isu, ngem adadu ngem sinoman, ket nagipabaro ti pagsasao ti piksion ken isu ti nanglukat ti dalan ti maysa a naisangsangaya a sankaputotan dagiti Espaniol Amerikano a nobelista."<ref>Coetzee, J.M. "Borges's Dark Mirror", ''New York a Panagreprepaso ti Liblibro'', Tomo 45, Bilang 16. Oktubre 22, 1998</ref>