Sigmund Freud: Paggiddiatan a nagbaetan dagiti rebision

| caption = Ni Sigmund Freud, babaen ni Max Halberstadt, 1921

| birth_place = [[Freiberg in Mähren]], [[Moravia]] (tattan ket paset iti [[Republika a Tseka]]), [[AustrianoImperio ngati ImperioAustria]]

| alma_mater = Unibersidad ititi Vienna

| last1 = Tansley | first1 = A. G. | authorlink = Arthur Tansley| title = '''Sigmund Freud'''. 1856–1939 | doi = 10.1098/rsbm.1941.0002 | journal = Obituary Notices of Fellows of the Royal Society| volume = 3 | issue = 9 | pages = 246–226 | year = 1941 | jstor = 768889&lrm;| pmid = | pmc = }}</ref>

Ni '''Sigmund Freud''' ({{IPA-de|ˈziːkmʊnt ˈfʁɔʏt}}), naipasngaynaiyanak a kas ni '''Sigismund Schlomo Freud''' (6 Mayo 1856&nbsp;– 23 Septiembre 1939), ket maysa idi nga Austriano a neurologo a nagbalin anga naam-ammuanammo a kas ti nangibangon iti [[sikoanalisis]].

Dagiti nagannak kaniana ket napanglawda, ngem pinasiguradoda isuna a makaadal. A kas maysa nga estudiante isu ket nagay-ayat iti pilosopia ken linteg, isu ket imbes ketmet a simrrek iti medisina, a nagalalanagal-ala kadagiti panagsukisok iti [[cerebral palsy|serebral a panagsalungayngay]], [[aphasia|apasia]] ken mikroskopiko a neuroanatomia. Isu ket nagparang-ay kadagiti teoria a maipanggep tiiti [[napleng nga isip]] ken ti mekanismo ti [[Sikolohiko a panagmedmed|panagmedmed]], ken nangibangon ti paset ti maisao a [[sikoterapia]] babaen ti panagpartuat ti sikoanalisis, ti maysa a kliniko a pamay-an para iti panangagas ti [[sikopatolohia]] babaen ti panagsarsarita a nagbaetan ti pasiente (wenno "analisando") ken sikoanalista.<!--<ref name="Systems of Psychotherapy" />--> Ngem ti sikoanalisis ket naapdayen a kas ti terapeutiko a panagkasanay, daytydaytoy ket timmulong tiiti panagregget ti panagrang-ay kadagiti adu a porma ti sikoterapia, nga adda dagiti timmaud kadagiti kasisigud a kapanunotan ken arngian ni Freud.<ref>Para iti panakaapday ti sikoalalisis, kitaen ti Kovel, Joel. ''Ti Kompleto a Pagsurotan ti Terapia: Manipud ti Sikoanalisis aginggana ti Panagbalbaliw ti Panagkukua''. Penguin Books, 1991 (immuna anaipablaak idi 1976), pp. 96</ref>

Ni Freud ket naipasngaynaiyanak idi iti Hudio a [[Galicia (Akindaya nga Europa)|Galiciano]] a nagannak idiay ili ti [[Moravia]] ti [[Příbor]] ({{lang-de|link=no|Freiberg iti Mähren}}), ti [[AustrianoImperio ngati ImperioAustria]], nga itan ket paset ti [[SigmundRepublika Freuda Tseka]], ti immuna kadagiti walo nga annakda.<ref name="Gresser">Gresser 1994, p. 225.</ref> Ti amana, ni [[Jacob Freud|Jakob Freud]] (1815–1896), ti agtagtagilako ti dudotdutdot, ket addaan ti dua nga annak a lallaki, ni Emanuel (1833–1914) ken ni Philipp (1836–1911), manipd tiiti immuna a pannakiasawana. Dagiti pamilia ni Jakob ket [[Hasidiko a Hudaismo|Hasidiko a HUdio]], ken urayno ni Jakob ket pimmanawen manipud tiiti tradision, isu ket naam-ammuan para iti [[panagadal ti Torah]]. Isu ken ti ina ni Freud, ni [[Amalia Freud|Amalia]] (néenakaiyanakan a nagan iti Nathansohn), 20 a tawtawen nga ub-ubing ngem ti asawana ken ti makatlomaikatlo nga asawana, ket inkasar idi babaen ni Rabino [[Isaac Noah Mannheimer]] idi 29 Hulio 1855.<ref name=Emanuel>{{cite book | author = Emanuel Rice | title = Freud and Moses: The Long Journey Home | pages=55 | publisher = SUNY Press | year = 1990 | isbn = 0-7914-0453-6}}</ref></cite> Isuda ket awan unay kuartadanapanglaw ken nagnanaed iti naipayupa a kuarto, iti balay ti serradura idiay Schlossergasse 117 idi naipasngay ti anakda a lalaki a ni Sigmund.<ref>Gay 2006, pp. 4–8; Clark 1980, p. 4

Idi 1859, pinanawan ti [[pamilia Freud]] ket pinanawanda ti Freiberg. ti gudua a kabagis a lalaki ni Freud ket napan idiay [[Manchester]], Inglatera, ken simmina kanianan manipud ti “di maisina” a kaay-ayam iti nasapa a kinaubingna, ti anak a lalaki ni Emanuel, a ni John.<ref>Jones, Ernest (1964) ''Sigmund Freud: Life and Work.'' Edited and abridged by Lionel Trilling and Stephen Marcus. Harmondsworth: Penguin Books p. 37</ref> Immuna met nga inpan ni Jacob Freud ti asawana ken dua nga annakna (kabsat a babai ni Freud, ni Anna, ket naipasngay idi 1858; ti kabsat a lalaki, ni Julius, ket pimmusay idi maladaga) idiay [[Leipzig]] ken kalpasanna idi 1860 idiay [[Vienna]] nga idiay ti nakayanakan dagiti kabsatna babbai (Rosa, Marie, Adolfine ken Paula) ken kabsatna a lalaki (Alexander). Idi 1865, ti agtawen ti siam a Freud ket simrek iti ''Leopoldstädter Kommunal-Realgymnasium'', ti prominente a nangato apagadalana pagadalan. Isu ket nasirib met nga estudiante ken nagturpos a napammadayawan manipud ti [[Matura]] idi 1873. Isu ket nagay-ayat iti [[literatura]] ken nalaing idi nga agsao iti [[Pagsasao nga Aleman|Aleman]], [[Pagsasao a Pranses|Pranses]], [[Pagsasao nga ItalinoItaliano|Italiano]], [[Pagsasao nga Espaniol|Espaniol]], [[Pagsasao nga Ingles|Ingles]], [[Pagsasao a Hebreo|Hebreo]], [[Pagsasao a Latin|Latin]] ken [[Pagsasao a Griego|Griego]].<ref>Hothersall 2004, p. 276.</ref> Ni Freud ket nagbasbasa iti [[William Shakespeare]] iti INglesIngles iti amin a paset ti kabibiagna, ken naisingsingasingen a ti pannakaawatn apannakaawatna iti sikolohia iti tao ket naala manipud kadagiti drama ni Shakespeare.<ref>Bloom 1994, p. 346</ref>

Ni Freud ket simrek iti UNibersidadUnibersidad ti Vienna idi agtawen ti 17. Isu ket nagplano nga agadal iti linteg, ngem timmipon met iti pakultad ti medisina iti unibersidad, nga isay ket nagad-adal iti pilosopia babaen ni [[Franz Brentano]], sikolohia babaen ni [[Ernst Wilhelm von Brücke|Ernst Brücke]], ken soolohia babaen ti Darwinista a propesor a ni [[Carl Friedrich Wilhelm Claus|Carl Claus]].<ref>Hothersall 1995<!--page number?--></ref> Idi 1876 ni Freud ket nagyan iti uppat a lawas iti estasion ti soolohia a pagsukisokan ni Claus idiay [[Trieste]], ken nagrangrangkay kadagiti ginasut aigatnga igat iti maysa a saan nga inkonklusibo a panagsukisok para kadagiti lalaki a reproduktiboda nga organo. Isu ket nagturpos nga addaan iti MD idi 1881.

=== Nasapa a karer ken pannakiasawanpannakiasawa ===

Idi 1882, ni Freud ket inrugina ti medikal a karerna idiay [[Vienna General Hospital]]. Ti obrana iti panagsukisok iti serebral nga anatomia ket nakaiturongan ti pannakaipablaak iti seminal a papel iti nakaro nga epekto ti kokaina idi 1884 ken ti obrana iti [[apasia]] ket mangpormanto ti batayan iti umuna a librona iti ''Kadagiti Apasias:ti Krtikal a Panagadal'', a naipablaak iti 1891. Kadagiti sunurok a tallo a tawen a paset ti panawen ni Freud ket nagtrabaho kadagitkadagiti inadumadumanadumaduma a departamento iti ospital. Isu ket nagyan iti kliniko ti [[sikiatria]] ni [[Theodor Meynert]] a kas kasukat iti lokal ngataklina taklin ket nakaiturongan iti maysa nga immadu a pannakainteresado iti klinikal nga trabaho. Ti kaadu dagiti inpablaakna a panagsukisok ket nakaiturongan iti pannakaitudokna iti Unibersidad a kas leturadao iti [[neuropatolohia]] idi 1885.<ref>Gay 2006, p. 42-47</ref>

Idi 1886, ni Freud rketket nagikkat iti puestona iti ospital ket simrek iti pribado a panagsanay ken nagespesialisado kadagiti "kirokiro ti nerbios". Ti isu met laeng a tawen inasawana ni [[Martha Bernays]], ti apo a babai ni [[Isaac Bernays]], ti hepe ea rabina idiay Hamburg. Ti agassawa ket addaanda kadagiti innem nga annak: ni Mathilde, naipasngaynaiyanak idi 1887; ni Jean-Martin, naipasngaynaiyanak idi 1889; ni Oliver, naipasngaynaiyanak idi 1891; ni [[Ernst L. Freud|Ernst]], naipasngaynaiyanak idi 1892; ni Sophie, naipasngaynaiyanak idi 1893; ken ni [[Anna Freud|Anna]], naipasngaynaiyanak idi 1895.