Liberia: Paggiddiatan a nagbaetan dagiti rebision
Content deleted Content added
Lam-ang (tungtungan | aramid) m Nagsimpa ti panangiletra/gramatika |
Lam-ang (tungtungan | aramid) m panangiletra (via AWB script) |
||
Linia 77:
|footnotes = <sup>1</sup> Mabalin pay nga usaren ti [[Doliar ti Estado sUnidos]].
}}
Ti '''Liberia''' {{IPAc-en|audio=En-us-Liberia.ogg|l|aɪ|ˈ|b|ɪər|i|ə}}, opisial a ti '''Republika iti Liberia''', ket maysa pagilian idiay [[Laud nga Aprika]]. Nabeddengan daytoy babaen ti [[Sierra Leone]] iti laud, ti [[Guinea]] iti amianan ken ti [[Côte d'Ivoire]] iti daya. Ti aplaya ti Liberia ket kaaduan a buklen dagiti kabakiran ti [[mangle]] bayat dagiti bassit ti populasionna iti uneg ket buklen dagiti kabakiran a mapan kadagiti banak iti namaga a karuotan. Daytoy a pagilian ket agtagikua ti 40% iti nabati a [[Ngato a Guinea a kabakiran]]. Ti Liberia ket adda iti napudot nga ekuatorial a klima, nga adda ti katudtuduan iti bulan ti Mayo aginggana ti Oktubre a panawen ti tudo ken narusanger nga angin ti [[harmattan]] kadagiti nabati a paset iti tawen. Ti Liberia ket sakupenna ti kalawa a {{convert|111369|km2|sqmi|abbr=on}} ken pagtaengan dagiti 3.7 a riwriw a tattao. Ti [[Pagsasao nga
A mairaman ti [[Etiopia]],ti Liberia ket maysa kadagiti dua a moderno a pagilian iti [[Sub-Sahara nga Aprika]] nga awan ti ramut iti Europeano a kolonisasion iti Aprika. Mangrugi idi 1820, daytoy a rehion ket tinaengan babaen dagiti nawayaan nga [[Amerikano a tagabu]] a tinulungan iti [[Gimong ti Amerikano a Kolonisasion]], ti maysa a pribado nga organisasion a namatmati a dagiti tagabu idi ket adda iti kasayaatan a panawayawayas ken ekualidad idiay Aprika. Dagiti nawayaan a tagabu manipud kadagiti barko ket naipatulodda pay idiay ken saanda a naipasubli idiay nagappuanda a pagilian. Idi 1847, dagiti a nagkolonia ket nagbangon iti Republika iti Liberia, a nagbangon ti maysa a gobierno a naibatay iti [[Estados Unidos]] ken ninaganan ti kapitolio a siudad iti [[Monrovia]] para kenni [[James Monroe]], ti maikalima a [[presidente iti Estado Unidos]] ken maysa a kangrunaan a nagsuporta ti kolonisasion. Dagitoy a nagkolonia, naamamoan a dagiti [[Ameriko-Liberiano]], ket nangidaulo dagiti politiko ken ekonomia a paset iti daytoy a pagilian.
| |||