Austria: Paggiddiatan a nagbaetan dagiti rebision
Content deleted Content added
Lam-ang (tungtungan | aramid) m sinimpa ti nailian a kanta |
Lam-ang (tungtungan | aramid) m +{{ISBN}} |
||
Linia 83:
Ti '''Austria''' nga ti opisial a '''Republika ti Austria''' ket maysa a [[naserraan ti daga a pagilian]] nga addaan ti kumurang wenno sumurok a 8.7 a riwriw a tattao<ref name="Population">{{cite web|url=http://www.statistik.at/web_de/dynamic/statistiken/bevoelkerung/bevoelkerungsstand_und_veraenderung/056447 |title=STATISTIK AUSTRIA – Bevölkerungsstand und −veränderung |publisher=Statistik.at |date=2011-05-19 |accessdate=2011-07-24}}</ref>idiay [[Tengnga nga Europa]]. Nabeddengan daytoy babaen ti [[Republika a Tseka]] ken [[Alemania]] iti amianan, [[Hungaria]] ken [[Eslobakia]] iti daya, [[Eslobenia]] ken [[Italia]] iti abagatan, ken [[Suisa]] ken [[Listenstain]] iti laud. Ti territorio ti Austria ket sinakopna ti 83,855 kuadrado kilometro (32,377 kd milia) ken addaan ti natimbeng ken [[Alpino a tiempo]]. Ti rabaw ti daga ti Austria ket kaaduan a kabanbantayan gapu ti kaadda ti [[Alpes]]; adda laeng iti 32% ti pagilian ket adda iti baba ti {{convert|500|m|ft|0}}, ken ti kangatuan a puntos ket {{convert|3798|m|ft|0}}.<ref name="CIA">{{cite web |url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/au.html |title=Austria |work=[[The World Factbook]] |date=14 Mayo 2009 |publisher=[[Central Intelligence Agency]] |accessdate=31 Mayo 2009 |archiveurl=http://web.archive.org/web/20090610113837/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/AU.html| archivedate=10 Hunio 2009 |deadurl=no }}</ref> Kaaduan ti populasionn aket agsasao kadagiti lokal a [[Pagsasao a Babaro|Babaro]] a dialekto iti [[Pagsasao nga Aleman|Aleman]] a kas ti patneng a pagsasaoda,<ref name="Language">{{cite web |url=http://www.statistik.at/web_de/static/bevoelkerung_2001_nach_umgangssprache_staatsangehoerigkeit_und_geburtsland_022896.pdf |title=Die Bevölkerung nach Umgangssprache, Staatsangehörigkeit und Geburtsland |publisher=Statistik Austria |accessdate=17 Nobiembre 2010 |format=PDF |archiveurl=http://web.archive.org/web/20101113171636/http://www.statistik.at/web_de/static/bevoelkerung_2001_nach_umgangssprache_staatsangehoerigkeit_und_geburtsland_022896.pdf |archivedate=13 Nobiembre 2010 |deadurl=no }}</ref> ken ti Aleman iti alagaden a pormana ket isu ti opisial a pagsasao ti pagilian.<ref name="Britannica">{{cite web |url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/44183/Austria |title=Austria |date=31 Mayo 2009 |work=[[Encyclopædia Britannica]] |accessdate=31 Mayo 2009 |archiveurl=http://web.archive.org/web/20090419153631/http://www.britannica.com/EBchecked/topic/44183/Austria |archivedate=19 Abril 2009 |deadurl=no}}</ref> Dagiti dadduma pay nga opisal a pagsasao ket ti [[Pagsasao a Hungaro|Hungaro]], [[Kroata a Burgenland]], ken [[Pagsasao nga Eslobeno|Eslobeno]].<ref name="CIA"/>
Dagiti taudan ti moderno nga Austria ket nanipud idi panawen ti [[Kamara ti Habsburg|dinastia ti Habsburg]] idi ti kaaduan ti pagilian ket paset ti [[Nasantuan a Romano nga Imperio]]. Idi las-ud ti maika-17 ken maika-18 a sigsiglo, ti Austria ket nagbalin a kas maysa a [[nalatak a bileg]] iti Europa<ref>Paglakuan a Liberalismo: Ti Paradigma para idi maika-21 a siglo, panid 247, David Boaz, Edward H. Crane, Cato Institute, Washington D.C. 1993, {{ISBN
Kalpasan ti pannarebba ti Habsburg (Austro-Hungaro) nga Imperio idi 1918 idi panagpatingga ti [[Sangalubongan a Gubat I]], ti Austria ket nangamopon ken nagusar ti nagan ti [[Republika ti Aleman-Austria]] (''{{lang|de|Deutschösterreich}}'', ken kalpasanna ''{{lang|de|Österreich}}'') iti maysa apanagpadas para iti panagkaykaysa iti [[Republika ti Weimar|Alemania]], ngem naparitan gapu ti [[Tulag ti Saint-Germain-en-Laye (1919)]]. Ti [[Umun a Republika ti Austria]] ket nabangon idi 1919. Iti 1938 nga [[Anschluss]], ti Austria ket sinaupan ken insilpo babaen ti [[Nazi nga Alemania]].<ref name="Britannica Anschluss">{{cite web|url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/26730/ |title=Anschluss |date=24 Septiembre 2009 |work=[[Encyclopædia Britannica]] |accessdate=31 Mayo 2009 }}</ref> Daytoy ket nagpaut aginggana ti panagpatingga ti [[Sangalubongan a Gubat II]] idi 1945, kalpasanna idi a ti Alemania ket [[Nasakupan ti Aliado nga Austria|sinakupan dagiti Aliado]] ken ti dati a demokratiko a batay-linteg ti Austria ket naipasubli. Idi 1955, ti [[Tulag ti Estado ti Austria]] ket nangipabangon manen ti Austria a kas maysa a naturay nga estadoa, a nagpatinggaan daytoy iti pannakasakup. Iti isu met laeng a tawen, ti [[Austriano a Parlamento]] ket nagpartuat ti [[Deklaratsion iti Neutralidad]] a nangirangarang daytoy a ti Maiakdua a Republika ti Austria ket agbalinto a permanente a [[neutralidad (sangalubongan apannakibiang)|neutral]].
| |||