Sasao nga Austroasiatiko: Paggiddiatan a nagbaetan dagiti rebision
Content deleted Content added
Lam-ang (tungtungan | aramid) m →Dagiti silpo ti ruae: Nagsimpa ti panangiletra/gramatika |
Lam-ang (tungtungan | aramid) Naipatarus manipud iti Austroasiatic languages/750417864 |
||
Linia 1:
{{ilasin|Sasao nga Austronesio}}
{{Infobox pamilia ti pagsasao
|name=Austroasiatiko
|altname=Mon–Khmer
|region=[[Abagatan nga Asia|Abagatan]] ken [[Abagatan a daya nga Asia]]
|familycolor=Austroasiatiko
|family=Maysa kadagiti kangrunaan a [[pamilia ti pagsasao]] iti lubong
|protoname=[[Pagsasao a Proto-Mon–Khmer|Proto-Mon–Khmer]]
|child1=[[Sasao a Munda|Munda]]
|child2=[[Sasao a Khasiko|Khasi]]–[[Sasao a Palaungiko|Palaungiko]]
|child3=[[Sasao a Khmuiko|Khmuiko]]
|child4=[[Sasao a Pakaniko|Pakaniko]]
|child5=[[Sasao a Vietiko|Vietiko]]
|child6=[[Sasao a Katuiko|Katuiko]]
|child7=[[Sasao a Bahnariko|Bahnariko]]
|child8=[[Pagsasao a Khmer|Khmer]]
|child9=[[Sasao a Peariko|Peariko]]
|child10=[[Sasao a Nicobares|Nicobares]]
|child11=[[Sasao nga Asliano|Asliano]]
|child12=[[Sasao a Moniko|Moniko]]
|child13=[[Pagsasao a Shompen|Shompen]]?
|iso5=aav
|glotto=aust1305
|glottorefname=Austroasiatic
|map=Austroasiatic-en.svg
|mapcaption=Sasao nga Austroasiatiko
}}
Ti '''sasao nga Austroasiatiko''',<ref>Sagpaminsan pay a makunkunnga '''Austro-Asiatiko''' wenno '''Austroasiano'''.</ref> iti kaudian a pannakaidasig ken sinonimo iti '''Mon–Khmer''',<ref>Bradley (2012) notes, ''MK in the wider sense including the Munda languages of eastern South Asia is also known as Austroasiatic.''</ref> ket ti dakkel a [[pamilia ti pagsasao]] ti kontinental nga [[Abagatan a daya nga Asia]], ken naiwarwaras pay idiay [[India]], [[Banglades]], [[Nepal]] ken ti akin-abagatan a pagbeddengan ti [[Tsina]]. Ti nagan nga ''Austroasiatiko'' ket nagtaud manipud kadagiti balikas ti [[Pagsasao a Latin|Latin]] para iti "abagatan" ken "Asia", isu a ti "Abagatan nga Asia". Kadagitoy a pagsasao, ti laeng [[pagsasao a Bietnamis|Bietnamis]], [[Pagsasao a Khmer|Khmer]], ken [[Pagsasao a Mon|Mon]] ti addaan iti napaut a napundar a nairehistro a pakasaritaan, ken ti laeng Bietnamis ken Khmer iti addaan iti opisial a kasasaad a kas dagiti moderno a [[nailian a pagsasao]] (iti [[Bietnam]] ken [[Cambodia]]. Iti agpang a subnasional, ti [[Pagsasao a Khasi|Khasi]] ket addaan iti opisial a kasasaad idiay [[Meghalaya]] bayat a ti [[Pagsasao a Santali|Santali]] ken [[Pagsasao a Mundari|Mundari]] ket dagiti [[opisial a pagsasao]] ti [[Jharkhand]]. Idiay [[Myanmar]], ti [[pagsasao a Wa]] ket ti de facto nga opisial a pagsasao ti [[Estado ti Wa]]. Dagiti nabati a pagsasao ket insasao babaen dagiti minoridad a grupo ken awananda iti opisial a kasasaad.
Inpalawag ti ''[[Ethnologue]]'' dagiti 168 a sasao nga Austroasiatiko. Dagitoy ket mangporma kadagiti sangapulo ket tallo a napundar a pamilia (mabalin pay a mainayon ti [[Pagsasao a ShompenShompen]], a saan unay a nasayaat a napasingkedan, a kas ti maika-sangapulo ket uppat), a tradisonal a naigrupo iti dua, a kas Mon–Khmer ken [[Sasao a Munda|Munda]]. Nupay kasta, ti maysa a kaudian a pannakaidasig ket mangipaguop a husto kadagiti talo a grupo (Munda, Nuklear a Mon-Khmer ken [[Sasao a Khasi–Khmuiko|Khasi–Khmuiko]])<ref>Diffloth 2005</ref> bayat a ti sabali ket pinanawanna ti Mon–Khmer a kas takson, ken mangaramid daytoy a sinonimo iti dakdakkel a pamilia.<ref>Sidwell 2009</ref>
Ti sasao nga Austroasiatiko ket adaan iti di naisilpo ken naiduma a pannakaiwaras iti ballasiw ti India, Banglades, Nepal ken Abagatan a daya nga Asia, nga insinsina babaen ti rehion iti ayan iti lugar a naisasao dagiti sabali a pagsasao. Agparangda a dagiti indihenio apagsasao ti Abagatan a daya nga Asia, nga iti kaarruba a [[sasao nga Indo-Aryano]], [[Sasao a Tai–Kadai|Tai–Kadai]], [[Sasao a Dravidiano|Dravidiano]], [[Sasao nga Austronesio|Austronesio]], ken [[Sasao a Sino-Tibetano|Sino-Tibetano]] a kas resulta dagiti naud-udi a migrasion.<!--<ref name="SidwellBlench2011" />-->
<!--== Dagiti nota ==
{{reflist|group=note}}-->
== Kitaen pay==
*[[Sasao nga Austriko]]
== Dagiti nagibasaran ==
{{Reflist|2}}
== Dagiti taudan ==
{{refbegin}}
* Adams, K. L. (1989). ''Systems of numeral classification in the Mon–Khmer, Nicobarese and Aslian subfamilies of Austroasiatic''. Canberra, A.C.T., Australia: Dept. of Linguistics, Research School of Pacific Studies, Australian National University. {{ISBN|0-85883-373-5}}
* Bradley, David (2012). "[https://www.academia.edu/1542763/Languages_and_Language_Families_in_China Languages and Language Families in China]", in Rint Sybesma (ed.), ''Encyclopedia of Chinese Language and Linguistics''.
* Chakrabarti, Byomkes (1994). ''A Comparative Study of Santali and Bengali''.
* {{Citation | last1 =Chaubey | display-authors =etal | year =2011 | title =Population Genetic Structure in Indian Austroasiatic Speakers: The Role of Landscape Barriers and Sex-Specific Admixture | journal =Mol Biol Evol (2011) 28 (2): 1013–1024 | doi =10.1093/molbev/msq288 }}
*Diffloth, Gérard (2005). "The contribution of linguistic palaeontology and Austro-Asiatic". in Laurent Sagart, Roger Blench and Alicia Sanchez-Mazas, eds. ''The Peopling of East Asia: Putting Together Archaeology, Linguistics and Genetics.'' 77–80. London: Routledge Curzon. {{ISBN|0-415-32242-1}}
* Filbeck, D. (1978). ''T'in: a historical study''. Pacific linguistics, no. 49. Canberra: Dept. of Linguistics, Research School of Pacific Studies, Australian National University. {{ISBN|0-85883-172-4}}
* Hemeling, K. (1907). ''Die Nanking Kuanhua''. (Pagsasao nga Aleman)
* Jenny, Mathias and Paul Sidwell, eds (2015). ''[http://www.brill.com/products/reference-work/handbook-austroasiatic-languages-2-vols The Handbook of Austroasiatic Languages]''. Leiden: Brill.
* Peck, B. M., Comp. (1988). ''An Enumerative Bibliography of South Asian Language Dictionaries''.
* Peiros, Ilia. 1998. ''Comparative Linguistics in Southeast Asia.'' Pacific Linguistics Series C, No. 142. Canberra: Australian National University.
* Shorto, Harry L. edited by Sidwell, Paul, Cooper, Doug and Bauer, Christian (2006). ''[https://www.academia.edu/11344550/A_Mon-Khmer_comparative_dictionary A Mon–Khmer comparative dictionary]''. Canberra: Australian National University. Pacific Linguistics. {{ISBN|0-85883-570-3}}
* Shorto, H. L. ''Bibliographies of Mon–Khmer and Tai Linguistics''. London oriental bibliographies, v. 2. London: Oxford University Press, 1963.
* Sidwell, Paul (2005). "[http://sealang.net/sala/archives/pdf8/sidwell2005proto.pdf Proto-Katuic Phonology and the Sub-grouping of Mon–Khmer Languages]". In Sidwell, ed., ''SEALSXV: papers from the 15th meeting of the Southeast Asian Linguistic Society.''
*Sidwell, Paul (2009a). [http://www.jolr.ru/files/%2851%29jlr2010-4%28117-134%29.pdf The Austroasiatic Central Riverine Hypothesis]. Keynote address, SEALS, XIX.
* Sidwell, Paul (2009b). ''[https://www.academia.edu/1540105/Classifying_the_Austroasiatic_languages_history_and_state_of_the_art Classifying the Austroasiatic languages: history and state of the art]''. LINCOM studies in Asian linguistics, 76. Munich: Lincom Europa.
* Zide, Norman H., and Milton E. Barker. (1966) ''Studies in Comparative Austroasiatic Linguistics'', The Hague: Mouton (Indo-Iranian monographs, v. 5.).
* {{Citation | last1 =Zhang | display-authors =etal | year =2015 | title =Y-chromosome diversity suggests southern origin and Paleolithic backwave migration of Austro-Asiatic speakers from eastern Asia to the Indian subcontinent | journal =Nature Scientific Reports |volume=5 |page=1548 | doi =10.1038/srep15486 | url =http://www.nature.com/articles/srep15486}}
{{refend}}
== Adu pay a mabasbasa ==
Mann, Noel, Wendy Smith and Eva Ujlakyova. 2009. [http://li.payap.ac.th/images/stories/survey/Linguistic%20Clusters%20of%20Mainland%20Southeast%20Asia%20A%20Description%20of%20the%20Clusters.pdf Linguistic clusters of Mainland Southeast Asia: an overview of the language families.] Chiang Mai: Payap University.
== Dagiti silpo ti ruar ==
{{Commonscat-inline|Austroasiatic languages}}
*[[wikt:Appendix:Swadesh lists for Austro-Asiatic languages|Dagiti listaan ti Swadesh para iti sasao nga Austroasiatiko]]
*[http://people.anu.edu.au/~u9907217/languages/languages.html Mon–Khmer.com: Dagiti lektura babaen ni Paul Sidwell]
*[http://sealang.net/monkhmer/ Proyekto ti Sasao a Mon–Khmer iti SEAlang
*http://projekt.ht.lu.se/rwaai RWAAI (Repository and Workspace for Austroasiatic Intangible Heritage)
*[[hdl:10050/00-0000-0000-0003-66A4-2@view|http://hdl.handle.net/10050/00-0000-0000-0003-66A4-2@view]] Dihital nga arkibo ti RWAAI
{{Sasao nga Austroasiatiko}}
{{Turay a panagtengngel}}
{{Austroasiatiko-pagsasao-pungol}}
{{DEFAULTSORT:Austroasiatiko}}
[[Kategoria:Sasao nga Austroasiatiko| ]]
|