Guam: Paggiddiatan a nagbaetan dagiti rebision

Content deleted Content added
m phab:T164230, usaren ti dakkel a letra (via JWB)
m nagsimpa
Linia 54:
}}
 
Ti '''Guam''' ({{IPAc-en|audio=en-us-Guam.ogg|ˈ|ɡ|w|ɑː|m}}; [[Pagsasao a Chamorro|Chamorro]]: '''''{{lang|cha|Guåhån}}''''') ket maysa a naurnos, a [[Dagiti teritorio iti Estados Unidos#Dagiti nainkorporado ken saan a nainkorporado a teritorio|saan a nainkorporado a teritorio]] iti [[Estados Unidos]] a mabirukan idiay akinlaud a [[Taaw Pasipiko]]. Maysa daytoy kadagiti lima a [[Dagiti teritorio iti Estados Unidos|teritorio ti Estados Unidos]] nga addaan iti naipatakder a paisano a gobierno.<ref name="oia">"[http://web.archive.org/web/20070209094507/http://www.doi.gov/oia/Firstpginfo/territories.html Dagiti teritorio ti E.U.]." ''DOI nga Opisina iti Insular a Pannakibiang''. Pebrero 9, 2007.</ref><ref>"[http://www.doi.gov/oia/Islandpages/political_types.htm Pannakaipalawag kadagiti Organisasion ti Insular a Politikal a Lugar]." ''Opisina iti Insular a Pannakibiang''. Naala idi Oktubre 31, 2008.</ref> Ti Guam ket nailista a kas maysa kadagiti sangapulo ket innem a [[Listaan ti Nagkaykaysa a Pagpagilian kadagiti Saan a Bukod a Naturayan a Teritorio|Saan a Bukod a Naturayan a Teritorio]] babaen ti [[Naipangpangruna a Komite iti Dekolonisasion]] iti [[Nagkaykaysa a Pagpagilian]].<ref>[http://www.un.org/Depts/dpi/decolonization/history.htm Pakasaritaan iti U.N. a Dekolonisasion a Komite - Opisial a websiten ti U.N.]</ref> Ti kapitolio iti daytoy nga isla ket ti [[Hagåtña, Guam|Hagåtña]] (sigud idi nga Agaña). Ti Guam ket isu ti kadakelan ken akin-abagatan unay iti [[Is-isla ti Mariana]].
 
Dagiti [[Tattao a Chamorro|Chamorro]], dagiti [[patneng a tattao|patneng]] a tattao ti Guam, ket immunada tinaengan ti isla idi agarup a 4,000 a tawtawen.<ref>[http://www.chamorro.com/kantontasi/commonw.html Kanton Tasi]</ref> Daytoy nga isla ket addan ti atiddog a pakasaritaan iti [[Europeano a kolonialismo]]. Nadutokan babaen ni [[Ferdinand Magellan]] idi agdama ti panagbanbaniaga dagiti Kastila idi Marso 6, 1521, ti immuna a kolonia ket naipatakder idi 1668 babaen ti Espania idi isasangpet dagiti agtalinaed a mairaman ni [[Diego Luis de San Vitores|Padre San Vitores]], maysa a Katoliko a [[misionero]]. Iti adadu ngen dua a siglo, ti Guam ket maysa a nangruna a pagsardengan para kadagiti Espaniol a [[Galeon ti Galeon]] a tinawen a nagbalballasiw iti Pasipiko. Daytoy nga isla ket tinengngel babaen ti [[Espaniol a Daya nga Indio|Espania]] aginggana idi 1898, nga idi daytoy ket naisuko iti Estados Unidos idi panawen ti [[Gubat ti Espaniol-Amerikano]] ken ti kalpasan daytoy ket naited a kas paset iti [[Tulag ti Paris (1898)|Tulag ti Paris]].