Pagsasao nga Adigue: Paggiddiatan a nagbaetan dagiti rebision

Content deleted Content added
m fix homoglyphs: convert Latin characters in Адыг[a]бзэ to Cyrillic
m Nagsimpa iti panangiletra/gramatika
Linia 12:
|fam1 = [[Sasao nga Amianan laud a Kaukaso|Amianan laud a Kaukaso]]
|fam2 = [[Sasao a Sirkasiana|Sirkasiana]]
|script = [[Siriliko a sinuratan]]<br />[[Latin a sinuratan]]<br />[[Arabiko a sinuratan]]
|nation = {{wagayway|Adigueya}} ([[Rusia]])
|iso2 = ady
Linia 19:
}}
 
Ti '''Adigue''' (Adyghe: Адыгэбзэ ''adyghabze''), naamammuanammo pay a kas ti {{nowrap|'''[[Pagsasao a Sirkasiana|Laud a Sirkasiana]]'''}} ({{lang|ady|КӀахыбзэ}}), ket maysa kadagiti dua nga opisial a pagsasao ti [[Adigueya|Republika ti Adigueya]] idiay [[Rusia|Pederasion ti Rusia]], ti sabali ket ti [[Pagsasao a Ruso|Ruso]]. Daytoy ket insasao babaen dagiti nadumaduma a tribu ti [[Tattao nga Adigue]]: [[Abadzekh|Abzekh]],<ref>[http://lacito.vjf.cnrs.fr/archivage/languages/Abzakh.htm Abzakh a dialekto] {{fr ikono}}</ref> [[Adamey]], [[Bzhedug]];<ref>[http://lacito.vjf.cnrs.fr/archivage/languages/Bjedug.htm Bzhedug a dialekto] {{fr ikono}}</ref> [[Hatuqwai]], [[Temirgoy]], [[Mamkhegh]]; [[Tattao a Natekuay|Natekuay]], [[Tattao a Shapsug|Shapsug]];<ref>[http://lacito.vjf.cnrs.fr/archivage/languages/Shapsug.htm Shapsoug a dialekto] {{fr ikono}}</ref> [[Zhaney]], [[Yegerikuay]], nga iti tunggal maysa ket addaan iti bukodna a dialekto. Ti pagsasao ket ket tinawtawagan dagiti agsasao iti ''Adygebze'' wenno ''Adəgăbză''. Thi literario a pagsasao ket naibatay iti dialekto ti [[Temirgoy]].
 
Adda dagitdagiti iagarupagarup a 128,000 ng aagsasao iti pagsasao iti patneng a teritorio ti Rusia, ken gangani amin dagitoy ket patneng nga agsasao. Iti sangalubongandsangalubongan, adda dagiti 300,000 snganga agsasao iti daytoy a pagsasao. Ti kadakkelan a komunidad nga agsasao iti Adigue ket idiay [[Turkia]], ken insasao dagiti diaspora ti kalpasan ti [[Gubat ti Ruso–Sirkasiana]] (circa 1763–1864); iti pay maipatinayon, ti pagsasao nga Adigue ken insasao babaen dagiti [[Cherkesogai]] idiay [[Krasnodar Krai]].
 
Ti Adigue ket tagikua ti belongs [[sasao nga Amianan laud a Kaukaso]]. Ti [[Pagsasao a Kabardiano|Kabardiano]] (makunkunapaymakunkuna pay a kas ti Daya a Sirkasiana) ket asideg a kabagian daytoy, ken natrattrato daytoy babaen ti dadduma a kas dialekto wenno sanga ti [[pagsasao a Sirkasiana]]. Ti [[pagsasao nga Ubihe|Ubihe]], [[pagsasao nga Abhasio|Abhasio]], ken [[pagsasao Abasa|Abasa]] ket kasla adayo a kabagian ti Adigue.
 
Ti pagsasao ket naiyalagad kalpasan ti [[Rebolusion ti Oktubre]] idi 1917. Manipud idi 1936, ti [[Siriliko a sinuratan]] ket isun ti naus-usar a panagsurat iti Agdigue. Sakbay daytoy, ti [[Arabiko a sinuratan|alpabeto a naibatay ti Arabiko]] ket naus-usar idia a naikuyog iti [[Latin a sinuratan|Latin]].
 
== Dagiti nagibasaran ==
{{Reflist}}
 
== Dagiti silpo ti ruar ==
{{InterWiki|code=ady}}
* {{cite book|author=Louis Loewe|title=A dictionary of the Circassian language, English-Circassian-Turkish|url=http://archive.org/details/adictionarycirc01loewgoog|year=1854|publisher=George Bell}}
Linia 45:
 
{{DEFAULTSORT:Adigue}}
 
[[Category:Pagsasao]]