Sasao a Kra–Dai: Paggiddiatan a nagbaetan dagiti rebision

Content deleted Content added
mNo edit summary
m Nagsimpa iti panangiletra/gramatika
Linia 24:
}}
 
Ti '''sasao a Tai–Kadai''' , ammo pay a kas '''Kra–Dai,''' '''Daic''', ken '''Kadai''', ket ti [[pamilia ti pagsasao]] iti nakaro a [[paaweng a pagsasao]] a mabirukan idiay akin-abagatan a [[Tsina]], amianan a daya nga [[India]] ken [[Abagatan a daya nga Asia]]. Mangiramanda iti [[Pagsasao a Tailandes|Tailandes]] ken [[Pagsasao a Lao|Lao]], dagiti nailiananailian a pagsasao ti [[Tailandia]] ken [[Laos]]. Adda dagiti gangani a 100 a riwriw nga agsasao kadagitoy a pagsasao iti lubong.<ref>Diller, Anthony, Jerry Edmondson, Yongxian Luo. (2008). ''The Tai–Kadai Languages''. London [etc.]: Routledge. {{ISBN|978-0-7007-1457-5}}</ref> Ilista ti [[Ethnologue]] dagiti 95 a pagsasao iti daytoy a pamilia, a 62 kadagitoy ket adda iti sanga ti [[Sasao a Tai|Tai]].<ref>[http://www.ethnologue.com/show_family.asp?subid=818-16 Kayo ti pamilia ti Tai–Kadai ti Ethnologue ]</ref>
 
Ti dibersidad ti sasao a Tai–Kadai idiay akin-abagatan a Tsina, a naipangpangruna idiay [[Guizhou]] ken [[Hainan]], ket mangisingasing a daytoy ket asideg iti [[Urheimat|pagtaenganda]]. Ti [[Sasao a Tai|sanga a Tai]] ket nagpaabagatan idiay [[Abagatan a daya nga Asia]] idi laeng agarup a sangaribo a tawtawen ti napalabas, a nagpundar kadagiti pagilian a kanungpalan a nagablinnagbalin a Tailandia ken Laos nga isu idi ti teritorio nga [[Sasao nga Austroasiatiko|Austroasiatiko]].
 
KOntrobersialKontrobersial ti nagan a "Tai–Kadai", ken naaramiden dagityidagiti argumento a nasken koma a masukatan.<ref name="Ostapirat2000">Ostapirat, Weera. (2000). "[http://sealang.net/sala/archives/pdf8/weera2000proto.pdf Proto-Kra]." ''Linguistics of the Tibeto-Burman Area'' '''23''' (1): 1-251.</ref> Ti nagan ket nagtaud manipud iti maysa a duog a panangisina ti pamilia kadagiti dua a sanga, ti Tai ken Kadai. Ngem iti kua ti nagan a Kadai ket mangisingasing a daytoy ket mangiraman iti Tai, ken iti kasta sagpaminsan a naus-usar a mangibaga ti intero a pamilia.<ref name=edmondson1988 /> Iti sabali met, adda dagiti reperensia a mangigawid ti panagusar ti "Kadai" iti sanga a Kra iti pamilia, a makaanayen apara it nagan ti Kra. Naisingasingen ti pangsukat a nagan iti Kra–Dai, kas Kra ken Dai, dagiti dua a dakkel ken nasayaat a naitakder a subgrupo a mabirukan kadagiti sabali a bangir iti nangruna a historikal a panagsina.<ref name=Ostapirat2000 /> Ti nagan a Kra–Dai ket naamponen kadagiti nadumaduma a nangruna nga eskolar nga obra iti pamilia.<ref name=norquest /><ref name=pittayaporn>Pittayaporn, Pittayawat. 2009. The phonology of Proto-Tai. Ph.D. Thesis, Cornell University</ref><ref name=jenks>Peter Jenks and Pittayawat Pittayaporn. [http://www.oxfordbibliographies.com/view/document/obo-9780199772810/obo-9780199772810-0178.xml Kra-Dai Languages]. Oxford Bibliographies in “Linguistics”, Ed. Mark Aranoff. New York: Oxford University Press.</ref>
 
== Internal a pannakaidasig ==
Buklen ti Tai–Kadai dagiti linalima a nsayaatnasayaat a naitakder a sanga,ti Hlai, Kra, Kam–Sui, Tai, ken ti pagsasao nga Ong Be:
 
*[[Pagsasao nga Ong-Be|Ong Be]] (Hainan)
Linia 89:
 
=== Norquest ===
Inawat daytoy a pannakaisaluninapannakaisalumina ni Norquest (2007), ken manginayon ti narigat a [[Pagsasao a Lakkja|Lakkja]] ken [[Pagsasao nga Ong Be|Ong Be]] iti panangidasigna. NUpauNupay kasta, inbagbagan a ti Lakkja a mabalin daytoy a Kam–Sui, ken ti Be ket mabalin a Tai, a naipangpangruna ti maysa kadagiti sasao nga Akin-amianan a Tai ngem managbaliw gapu ti pannakaiyasideg kadagiti sabali a pagsasao iti Hainan.<ref name="norquest">Norquest, Peter K. 2007. [http://gradworks.umi.com/32/84/3284367.html ''A Phonological Reconstruction of Proto-Hlai'']. Ph.D. dissertation, Department of Anthropology, University of Arizona.</ref> Iti sumaruno kenni Ostapirat, inampon ni Norquest ti nagan a Kra–Dai para iti sibubukel a pamilia.
 
{{klado
Linia 179:
*Mann, Noel, Wendy Smith and Eva Ujlakyova. 2009. [http://li.payap.ac.th/images/stories/survey/Linguistic%20Clusters%20of%20Mainland%20Southeast%20Asia%20A%20Description%20of%20the%20Clusters.pdf Linguistic clusters of Mainland Southeast Asia: an overview of the language families.] Chiang Mai: Payap University.
 
== Dagiti silpoakinruar tia ruarsilpo ==
* [http://language.psy.auckland.ac.nz/austronesian/classification.php?node=Tai–Kadai Listaan tibalikas ti sasao a Tai–Kadai manipud iti Austronesian Basic Vocabulary Database]
* [http://starling.rinet.ru/cgi-bin/query.cgi?root=config&morpho=0&basename=\data\thai\kdai StarLing: Tai–Kadai 100-word lists] ken [http://starling.rinet.ru/cgi-bin/response.cgi?baseid=+95&root=config&morpho=0&text_proto=&method_proto=substring&ic_proto=on&text_meaning=&method_meaning=substring&ic_meaning=on&text_any=&method_any=substring&sort=proto&ic_any=on&first=1 etimolohia]