Ido: Paggiddiatan a nagbaetan dagiti rebision

Content deleted Content added
m phab:T164230, usaren ti dakkel a letra (via JWB)
m Nagsimpa iti panangiletra/gramatika
Linia 1:
{{Infobox pagsasao
|name=Ido
|imageheader=Flag
|image=Flag of Ido.svg
|imagesize=200px
Line 19 ⟶ 18:
Ti '''Ido''' ({{IPAc-en|icon|ˈ|iː|d|oʊ}}) ket maysa a pagsasao a napartuat nga adda iti pagtungpalan nga agbalin a maysa a sangalubongan a maikadua a pagsasao para kadagiti agsasao iti nadumaduma linguistiko a pundo. Ti Ido ket naisangayan a naidaremdem a kas kadawyan a [[gramatika]], [[ortograpia]], ken [[leksikograpia]], ken iti amin ket nalaka a maadal ken mausar. Iti puot, ti Ido ket naidasig a kas maysa a [[naisangalen a pagsasao|naisangalen]] nga [[internasional a katakunaynay a pagsasao]].
 
Ti Ido ket napartuat idi 1907 para iti essem a panagreporma ti nasirmata a pakapawilan iti [[Esperanto]], ti maysa a pagsasao a napartuat para iti isu met laeng a kapanggepan idi nasapsapa met laeng a 20 a tawen. Ti nagan ti pagsasao ket nasurotan ti nagtaudanna iti Esperanto a balikas nga ''ido'', a kayatna a saoensawen ket "anak",<ref>{{cite web
|title=Esperanto-Ingles a Diksionario
|url=http://esperanto-panorama.net/vortaro/eo-en-u.htm#I
Line 25 ⟶ 24:
}}</ref> gapu ta datoy a pagsasao ket maysa nga "anak" iti Esperanto. Kalpasan ti pannakapunganay daytoy, ti Ido nakaala kadagiti suporta manipud kadagiti sumagmamano a komunidad ti Esperanto, ngem ti sumaganad a kellaat nga ipupusay idi 1914 iti maysa kadagiti kangrunaan a nangipatakder, a ni [[Louis Couturat]], naapday ti kalatakanna. Adda dua a rason ti gapuanan daytoy: umuna, ti irurumsua iti adu a panagsisina gapu kadagiti agsalsalisal a reporma a gandat; ken maikadua, ti maysa a sapasap a kaawanan ti siaammo iti Ido a kas maysa a kandidato para iti maysa nga internasional a pagsasao. Dagitoy a tiped ket nagpakapsot iti daytoy a tignay ken saan a nakaala manen ti pannakadarikmat aginggana idi bumangon ti internet.
 
Ti Ido ket agus-usar kadagiti kapadpada a 26 a letra a kas ti [[Ingles nga abesedario]] nga awan dagiti [[diakritiko]]. Nakaala kadagiti bokabulariona manipud tiiti [[Pagsasao a Pranses|Pranses]], [[Pagsasao nga Italiano|Italiano]], [[Pagsasao nga Espaniol|Espaniol]], [[Pagsasao nga Ingles|Ingles]], [[Pagsasao nga Aleman|Aleman]], ken [[Pagsasao a Ruso|Ruso]], ken nalaka a maawatan kadagiti nagadal ti Esperanto.
 
Adda dagiti adu nga obra iti literatura a naipatarus iti Ido, a mairaman ti [[Ti Bassit a Prinsipe]] ken ti [[Ebanghelio ni Lukas]]. Manipud idi 2000, adda ti agarup nga 100–200 nga agsasao ti Ido iti lubong.<ref name="Blanke" />
 
== Dagiti nagibasaran ==
{{Reflist}}
 
== Dagiti silpoakinruar tia ruarsilpo ==
{{InterWiki}}
{{commons category-inline }}