Austria: Paggiddiatan a nagbaetan dagiti rebision
Content deleted Content added
Lam-ang (tungtungan | aramid) m Nagsimpa iti panangiletra/gramatika |
Lam-ang (tungtungan | aramid) m Nagsimpa kadagiti biddut ti CS1 (via JWB) |
||
Linia 75:
}}
Ti '''Austria''' nga ti opisial a '''Republika ti Austria''' ket maysa a [[naserraan ti daga a pagilian]] nga addaan iti kumurang wenno sumurok a 8.7 a riwriw a tattao<ref name="Population">{{cite web|url=http://www.statistik.at/web_de/dynamic/statistiken/bevoelkerung/bevoelkerungsstand_und_veraenderung/056447 |title=STATISTIK AUSTRIA – Bevölkerungsstand und −veränderung |publisher=Statistik.at |date=2011-05-19 |accessdate=2011-07-24}}</ref>idiay [[Tengnga nga Europa]]. Nabeddengan daytoy babaen ti [[Republika a Tseka]] ken [[Alemania]] iti amianan, [[Hungaria]] ken [[Eslobakia]] iti daya, [[Eslobenia]] ken [[Italia]] iti abagatan, ken [[Suisa]] ken [[Listenstain]] iti laud. Ti territorio ti Austria ket sinakopna ti 83,855 kuadrado kilometro (32,377 kd milia) ken addaan iti natimbeng ken [[Alpino a tiempo]]. Ti rabaw ti daga ti Austria ket kaaduan a kabanbantayan gapu ti kaadda ti [[Alpes]]; adda laeng iti 32% ti pagilian ket adda iti baba ti {{convert|500|m|ft|0}}, ken ti kangatuan a puntos ket {{convert|3798|m|ft|0}}.<ref name="CIA">{{cite web |url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/au.html |title=Austria |work=[[The World Factbook]] |date=14 Mayo 2009 |publisher=[[Central Intelligence Agency]] |accessdate=31 Mayo 2009 |archiveurl=http://web.archive.org/web/20090610113837/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/AU.html| archivedate=10 Hunio 2009 |
Dagiti taudan ti moderno nga Austria ket nanipud idi panawen ti [[Kamara ti Habsburg|dinastia ti Habsburg]] idi ti kaaduan ti pagilian ket paset ti [[Nasantuan a Romano nga Imperio]]. Idi las-ud ti maika-17 ken maika-18 a sigsiglo, ti Austria ket nagbalin a kas maysa a [[nalatak a bileg]] iti Europa<ref>Paglakuan a Liberalismo: Ti Paradigma para idi maika-21 a siglo, panid 247, David Boaz, Edward H. Crane, Cato Institute, Washington D.C. 1993, {{ISBN|978-0-932790-98-9}}</ref><ref>Ti Panagbalbaliw ti Politika ti Europa, 1763–1848, Oxford a Pakasaritaan ti Moderno nga Europa, panid 209, Paul W. Schroeder, Unibersidad ti Oxford a Pagmalditan, 1996, {{ISBN|978-0-19-820654-5}}</ref> ken, iti panagsungbat ti pannakabalangat ni [[Napoleon]] a kas ti [[Emperador ti Pransia]], ti [[Austriano nga Imperio]] ket opisial a nairangarang idi 1804. Idi 1867, ti imperio ket [[Austro-Hungaro a Lompromiso ti 1867|nagreporma]] iti [[Austria-Hungaria]].
Linia 81:
Kalpasan ti pannarebba ti Habsburg (Austro-Hungaro) nga Imperio idi 1918 idi panagpatingga ti [[Sangalubongan a Gubat I]], ti Austria ket nangamopon ken nagusar ti nagan ti [[Republika ti Aleman-Austria]] (''{{lang|de|Deutschösterreich}}'', ken kalpasanna ''{{lang|de|Österreich}}'') iti maysa apanagpadas para iti panagkaykaysa iti [[Republika ti Weimar|Alemania]], ngem naparitan gapu ti [[Tulag ti Saint-Germain-en-Laye (1919)]]. Ti [[Umun a Republika ti Austria]] ket nabangon idi 1919. Iti 1938 nga [[Anschluss]], ti Austria ket sinaupan ken insilpo babaen ti [[Nazi nga Alemania]].<ref name="Britannica Anschluss">{{cite web|url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/26730/ |title=Anschluss |date=24 Septiembre 2009 |work=[[Encyclopædia Britannica]] |accessdate=31 Mayo 2009 }}</ref> Daytoy ket nagpaut aginggana ti panagpatingga ti [[Sangalubongan a Gubat II]] idi 1945, kalpasanna idi a ti Alemania ket [[Nasakupan ti Aliado nga Austria|sinakupan dagiti Aliado]] ken ti dati a demokratiko a batay-linteg ti Austria ket naipasubli. Idi 1955, ti [[Tulag ti Estado ti Austria]] ket nangipabangon manen ti Austria a kas maysa a naturay nga estadoa, a nagpatinggaan daytoy iti pannakasakup. Iti isu met laeng a tawen, ti [[Austriano a Parlamento]] ket nagpartuat ti [[Deklaratsion iti Neutralidad]] a nangirangarang daytoy a ti Maiakdua a Republika ti Austria ket agbalinto a permanente a [[neutralidad (sangalubongan apannakibiang)|neutral]].
Tatta nga aldaw, ti Austria ket maysa a parlamentario a [[representatibo a demokrasia]] a buklen dagiti siam a [[dagiti estado ti Austria|pederal nga estado]].<ref name="CIA" /><ref name="johnson 17">Lonnie Johnson 17</ref> Ti kapitoliona ken kadakkelan a siudad, nga addaan iti populasion iti sumurok a 1.7 riwriw, ket ti [[Vienna]].<ref name="CIA" /><ref name="Vienna pop">{{cite web |url=http://www.statistik.at/blickgem/pz1/g90001.pdf |title=Probezählung 2006 – Bevölkerungszahl |date=31 Oktubre 2006 |work=Statistik Austria |format=PDF |language=Aleman |accessdate=27 Mayo 2009 }}</ref> Ti Austria ket maysa kadagiti [[Listaan dagiti pagilian babaen GDP (nominal) tunggal maysa a tao|kabaknangan apagilian iti lubong]], nga adda ti nominal a GDP iti tunggal maysa a tao iti $46,330 (2012 karkulo.). Ti pagilian ket nakaparang-ay iti maysa a [[listaan dagiti pagilian babaen ti Pagsurotan ti Panagrang-ay ti Nagtagitaoan|nangato nga alagaden ti panagbiag]] ken idi 2011 nairanggo idi daytoy ti maika-19 iti lubong para iti bukodna a [[Pagsurotan ti Panagrang-ay ti Nagtagitaoan]]. Ti Austria ken kamengen ti Nagkaykaysa a Pagpagilian manipud idi 1955,<ref>Jelavich 267</ref> [[Pannakaipangato ti Austria iti Kappon ti Europa|timmipon ti Kappon ti Europa]] idi 1995,<ref name="CIA" /> ken maysa a nangpundar ti [[Gunglo para iti Ekonomiko a Pagtitinnulongan ken Panagrang-ay|OECD]].<ref name="OECD">{{cite web |url=http://www.oecd.org/about/0,3347,en_33873108_33873245_1_1_1_1_1,00.html |title=Austria About |publisher=OECD |accessdate=20 Mayo 2009 |archiveurl=http://web.archive.org/web/20090506022708/http://www.oecd.org/about/0,3347,en_33873108_33873245_1_1_1_1_1,00.html |archivedate=6 Mayo 2009 |
== Dagiti nagibasaran ==
| |||