|
}}
Ni '''André Paul Guillaume Gide''' ({{IPA-fr|ɑ̃dʁe pɔl ɡijom ʒid}}; 22 Nobiembre 1869 – 19 Pebrero 1951) ket maysa idi a [[Tattao a PransésPranses|PransésPranses]] a [[mannurat]] ken nagabak ti [[Premio Nobel iti Literatura]] idi 1947. Ti karrer ni Gide ket nakasakup manipud kadagiti nagrugianna iti [[Simbolismo(arte)|simbolista]] a tignay, aginggana ti isasangpet ti [[Kontra-imperialismo|kontra kolonialismo]] a nagbaetan dagiti dua a Sangalubongan a Gubat. Ti nagsurat kadagiti ad-adu ngem limapulo a libro, iti panawen ti ipupusayna ti obituarion aiti ''[[The New York Times]]'' ket nangipalawag kaniana a kas ti "kalatakan a kontemporario a lalaki dagiti surat ti Pransia" ken "nahuesan a ti kalatakan a mannurat a Pranses iti daytoy a siglo babaen ti literario a cognoscenti."<ref>{{cite web|url=http://www.andregide.org/remembrance/nytgide.html|title=new york time obituary|website=www.andregide.org|accessdate=20 Marso 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20110806050538/http://www.andregide.org/remembrance/nytgide.html|archive-date=6 Agosto 2011|url-status=dead|df=dmy-all|language=en}}</ref>
Ammo gapu kadagiti piksionna ken dagiti pay autobiograpiko nga obrana, mangipakita iti publiko a panirigan ni Gide iti suppiat ken ti kanungpalan a rekonsiliasion dagiti dua a bangir iti personalidadna (nailasin babaen ti maysa a Protestante nga austeridad ken ti maysa nakaro a seksual a panagkuakua), a nakatulongan a naggiddiatan ti nainget ken moralistiko nga edukasion. Mabalin a makita ti obra ni Gide a kas maysa nga imbestigasion ti wayawaya ken panagbileg iti sanguanan dagiti moralistiko ken [[puritan]]iko a panglapped, ken maipangtengnga iti agtultuloy a ganetgetna a mangun-od ti intelektual a kinamapagtalkan. Dagiti bukodna nga eksploratorio a teksto ket mangipaltiing ti panagbirbiruk no kasano iti agabalinagbalin a napno a pannakaimismof, a mairaman iti bukod a panagtagikua ti seksual a kasasaad, a saan met a mangliput kadagiti prinsipio. Tii politikal nga aktibidad ket sinukog met laeng dagiti isu met laeng a pagannurotan, kas naipakpakita iti panagsuppiatna iti [[komunismo]] kalpasan ti ti panagbanniagana idi 1936 iti [[Kappon ti Sobiet|USSR]].
== Nasapa a biag ==
[[Papeles:Gide 1893.jpg|thumb|left|150px|Ni Gide idi 1893]]
Nayanaak ni Gide idiay Paris idi 22 Nobiembre 1869, iti maysa a tengnga a klase ti [[Protestante]] a pamilia. Ti amana ket ni Jean Paul Guillaume Gide maysa a propesor ti linteg iti [[Unibersidad ti Paris]] a pimmusay idi 1880, ken ti inana ket nni iJulietteJuliette Maria Rondeaux. Ti uliteg na ket ni [[Charles Gide]], maysa a politikal nga ekonomista. Matugota ti pamilia ti amana iti [[Italia]], ken dagiti kaputotanna ket dagiti Guido, ken immalisda idiay Pransia ken dagiti akinlaud ken akin-amian a a pagilian ti Europa kalpasan idi nagbalinda a ProtestantismpProtestantismo idi las-ud ti maika-16 a siglo gapu ti persekusion.<ref>Wallace Fowlie, ''André Gide: His Life and Art'', Macmillan (1965), p. 11</ref><ref>Pierre de Boisdeffre, ''Vie d'André Gide, 1869–1951: André Gide avant la fondation de la Nouvelle revue française (1869–1909)'', Hachette (1970), p. 29</ref><ref>[[Jean Delay]], ''La jeunesse d'André Gide'', Gallimard (1956), p. 55</ref>
Napadakkel ni kadagiti isolado akasasaad idiay [[Normandia]] ken nagbalin a nalain a nagsursurat iti nasapa a tawen, ken nangipablaak ti immuna a nobela, ti ''The Notebooks of André Walter'' (Pranses: ''Les Cahiers d'André Walter''), idi 1891, idi agtawen ti duapulo ket maysa.
|
