Pagsasao a Kirundi

pagsasao a Bantu

Ti Kirundi, ammo pay iti Rundi, ket pagsasao a Bantu nga insasao babaen dagiti siam a riwriw a tattao idiay Burundi ken dagiti kadennana a paset ti Tanzania ken Kongo-Kinshasa, ken idiay pay Uganda. Daytoy ket isu ti opisial a pagsasao ti Burundi. Ti Kirundi ket agsinnaranay a maawatan iti Kinyarwanda, ti opisial a pagsasao ti Rwanda, ken ti dua a porma a paset ti nalawlawa a dialekto a lugar a naamammuan a kas ti Rwanda-Rundi.[3]

Kirundi/Rundi
Ikirundi
Patubo itiBurundi, Uganda
EtnisidadHutu, Tutsi, ken Twa
Patubo a mangisasao
8.8 a riwriw (2007)[1]
Opisial a kasasaad
Opisial a mangisasao
 Burundi
Kodkodigo ti pagsasao
ISO 639-1rn
ISO 639-2run
ISO 639-3run
JD.62[2]
Aglaon daytoy nga artikulo kadagiti simbolo ti ponetiko ti IPA. No awan ti maitunos a suporta ti panangipaay, mabalin a makitam dagiti marka-ti-saludsod, kahon, wenno sabali pay a simbolo imbes a dagiti karakter ti Unicode.

Dagiti agtataeng idiay Rwanda ken Burundi ket tagikua dagiti nadumaduma nga etniko a grupo: dagiti Hutu (84%), Tutsi, a mairaman dagiti Hima (15%), ken dagiti Twa (1%) (ti pigmeo a tattao). Gapu ta dagitoy nga etniko a grupo ket makibinningayda iti isu met laeng a pagsasao ket naikedekeddeng a resulta daytoy pannaka-adu ti bilang dagiti Hutu kadagiti naudi a naibagbaga a grupo (kitaen ti Hutu para iti ad-adu a kompleto a naipakasaritaan a perspektibo).

Dagiti kaarruba a dialekto ti Kirundi ket agsinnaranay a maawatan iti Ha, ti pagsasao a naisasao idiay akinlaud a Tanzania.

Ti Kirundi ket kankanayon a nadakdakamat a kas ti pagsasao nga ayan ti alagaden ni Meeussen, ti alagaden a mangipalplawag ti naisangayan a tabas ti ayug a panagbalbaliw dagiti pagsasao a Bantu ket aktibo.

Dagiti nota urnosen

  1. ^ Nationalencyklopedin "Världens 100 största språk 2007" Dagiti 100 a Kadakkelan a Pagsasao iti Lubong idi 2007
  2. ^ Jouni Filip Maho, 2009. Baro a Napabaro a Listaan ti Guthrie iti Online
  3. ^ Ethnologue, Maika-15 nga ed.

Dagiti nagibasaran urnosen

  • Broselow, E. & Niyondagara, A. (1990) Feature geometry and Kirundi palatalization. Studies in the Linguistic Sciences 20: 71-88.
  • de Samie. (2009) Dictionnaire Francais-Kirundi. L'Harmattan. Paris.
  • Goldsmith, J. & Sabimana, F. (1989) The Kirundi Verb. Modèles en tonologie. Editions du CNRS. Paris.
  • Meeussen, A.E. (1959) Essai de grammaire Rundi. Annales du Musée Royal du Congo Belge, Série Sciences Humaines - Linguistique, vol. 24. Tervuren.
  • Myers, S. (1987) Tone and the structure of words in Shona. PhD dissertation, University of Massachusetts, Amherst. Garland Press. New York.
  • Ntihirageza, J. (1993) Kirundi Palatization and Sibilant Harmony : Implications for Feature Geometry. Master thesis, Southern Illinois University, Carbondale, Illinois.
  • Philippson, G. (2003) Tone reduction vs. metrical attraction in the evolution of Eastern Bantu tone systems. INALCO. Paris.
  • Sagey, E. (1986) The Representation of Features and Relations in Non-Linear Phonology. Doctoral dissertation, MIT, Cambridge, Mass.
  • Zorc, R. D. & Nibagwire, L. (2007) Kinyarwanda and Kirundi Comparative Grammar. Dunwoody Press. Hyattsville.

Dagiti akinruar a silpo urnosen