Tropikal a kabakiran ti pino ti Luzon
Ti tropikal a kabakiran ti pino ti Luzon ket ekorehion ti tropikal a kabakiran ti konipero ti Filipinas iti lumaud a Taaw Pasipiko. Dagiti a kabakiran ti pino ket pagtaengan ti adu a bilang ti endemiko a mulmula ken ay-ayup ti isla.
Lokasion ken deskripsion urnosen
Ti Luzon ket isu ti kadakkelan nga isla iti Filipinas ken mabirukan daytoy idiay amianan ti grupo. Dagitoy a kabakiran ti pino ket mabirukan iti kangato ti sumurok a 1000 m idiay banbantay ti Kordiliera Sentral iti amianan ti isla, nga idiay ket nailalaok kadagiti lugar ti katuduan a kabakiran ti Luzon a naipangpangruna ti akin-amianan a patingga ti kabambantayan. Ti Kordiliera Sentral ket mangiraman ti Bantay Pulag ti kangatuan a pantok ti Luzon ken dagiti pay dadduma a pantok a kas ti Bantay Puguis, Bantay Polis ken Bantay Data. Dagiti bakir ti pino ket mabirukan pay idiay Banbantay ti Zambales iti laud-sentral a Luzon, a naipangpangruna idiay Bantay Tapulao ken Bantay Redondo idiay asideg ti Subic, Zambales.
Adu ti panagtudtudo ditoy (sumurok a 2500 mm ti tunggal maysa a tawen) ken kaaduan iti nepnep ti Hulio/Agosto nga addaan iti atiddog a namaga a kalgaw manipud iti bulan ti Nobiembre aginggana ti Abril. [1]
Flora urnosen
Ti Luzon ket napauten a naisinsina manipud kadagiti sabali a masa ti daga isunga addaan daytoy ti napadur-as a naisangayan a flora. Iti daytoy nga ekorehion ti pino ti Benguet (Pinus insularis) dagiti kayo ket narasayda a naiwarwaras kadagiti karuotan a mangababbobg kadagiti bakras. Dagiti kadawyan nga uram iti tiempo ti kalgaw ket mangtaripato ti balanse dagiti pino ken karuotan ken mangatipa ti nakaro a panagtubo dagiti dadduma a kita ti kayo ken mulmula.
Fauna urnosen
Adda met dagiti adu a bilang dagiti endemiko a mamalia iti Kordiliera Sentral, a naipangpangruna dagiti sebbangan ti bao ken ti dakkel a kasla iskuirel nga ulep bao. Dagiti tallo a dakdakkel a mamalia ket ti Atiddog ti ipus a Macaca ti Filipinas (Macaca fascicularis), Natukaktukak a Baboy ti Filipinas (Sus philippensis), ken ti Musang ti Malaya (Viverra tangalunga) nga amin dagitoy ket madanar kadagiti panagpukpukan ti kayo kadagiti kabakiran bayat a ti baboy ken ti macaque ket tarheta met dagiti mangganup. Dagiti billit ti kabakiran ti pino ket mairaman ti mangmangan ti nues ti pino a Pangis-Sippit a Nalabbasit, a mabirukan kadagiti amin a kabakiran ti pino iti sangalubongan.
Dagiti pangta ken preserbasion urnosen
Dagiti pino a kayo ket napukpukandan para kadagiti tarikayo, sungrod ken ti panagpataud ti trementina kadagiti napalabas a siglo ken ita nga aldaw ket kimmarkaron gapu ti panagpukpukan dagiti kayo para iti agrikultura ken dagiti ganadat ti panagmina ti gambang ken balitok gapu ti iyaadu ti populasion ti Filipinas ken dagiti kinapanglaw ti luglugar ti away. Iti tiempo ti kalgaw kadawyan ti panaguram a proseso ti panagdalus ti kabakiran. Dagiti nasalakniban a lugar ket mairaman ti Bantay Pulag, ti pagtaengan dagiti bilang ti endemiko a mulmula ken dagiti billit.
Kitaen pay urnosen
Dagiti nagibasaran urnosen
- ^ "Tropikal a kabakiran ti pino ti Luzon". Terrestrial Ecoregions. World Wildlife Fund.