Gliceria Marella de Villavicencio
Ni Doña Gliceria Legaspi Marella de Villavicencio (Mayo 13, 1852 – Septiembre 28, 1929), ammo pay a kas ni Aling Eriang, ket mabigbig a kas maysa kadagiti nadayeg a Filipino a nangited ti bukodna a baknang, oras, pannakaammo ken ganetget tapno makatulong kadagiti Rebolusionario idi las-ud ti Yaalsa ti Filipino. Mabigbig pay isuna a kas maysa a bannuar iti Rebolusion, maysa a natarigagay a simpatetiko ken mangsupsuporta iti panagsagsagaba ni Filipino para iti wayawaya manipud iti kolonial a turay.[1]
| Gliceria Marella Villavicencio | |
|---|---|
 Ti historikal a pangmarka ni Gliceria Marella Villavicencio iti Taal, Batangas. | |
| Nayanak | Gliceria Legaspi Marella Mayo 13, 1852 Taal, Batangas, Kapitania Heneral ti Filipinas |
| Natay | Septiembre 28, 1929 (tawen 77) Is-isla Filipinas, Estados Unidos |
| A(s)sawa | Eulalio Villavicencio |
| Annak | 6 |
Idi las-ud ti proklamasion ti Wayawaya ti Filipinas idi Hunio 12, 1898, naikkan idi ni Gliceria Marella Villavicencio iti nagan a "ina iti bunyag dagiti puersa ti rebolusionario".[2]
Biograpia
urnosenNayanak ni Gliceria Marella Villavicencio idi Mayo 13, 1852 iti Taal, Batangas. Isu ti maikatlo nga anak kadagiti pito nga annak ken ti anak a babai da Vicente Marella ken Gertrudis Legaspi. Nabaknangda a pamilia. Idi agtawen ti 12 dimmar-ay iti Kolehio Santa Catalina iti Intramuros. Idi natay ni bakbaket a manang ni Gliceria, nagbalin a responsibilidadna ti mangimaton ti tagikua ti pamiliana.[3]
Idi Oktubre 1871, inasawa ni Gliceria ni Eulalio Villavicencio, ti maysa a nabaknang nga agtagikua iti barko, a nagtaud met manipud iti nabaknang a pamilia. Nagkaddua da Eulalio ken Gliceria a nagparawad iti dakkel a paset ti baknang ken ganetgetda tapno mapapigsa ti Yaalsa ti Filipino[4] Ti Casa villavicencio, ti maysa a balay iti tuktok ti turod, ket naidaton idi kaniana a kas regalo ti kallaysa babaen ti asawana. Naus-usar ti balay a kas lugar a pagkamangan ken kas maysa a nalimed a pagtitimpuyogan para kadagiti daulo a rebolusionario. Idi naammuan dagiti Kastila dagiti rebolusionario nga aktidad dagiti agassawa, kankanayon a nasuksikimat ti balayda babaen ti Guardia Civil, a kamaudian a naaresto ni Eulalio kadagiti pammabasol a sedision ken nanggutugot iti yaalsa.[1][3] Nagpakpakaasi ni Gliceria idiay Manila para iti pannakawaya ti asawana. Naikkan ni Gliceria iti maysa a daton manipud kadagiti Kastila a wayaanda ti asawana manipud iti balud kas pangsukat kadagiti ania man nga itedna a sekreto. Nupay kasta, nagmadi isuna iti daton uray no inay-ayatna met ti asawana. Kamaudian a nawayaan ni Eulalio idi 1898, ngem pimmusay kalpasan dagiti 3 a bulan gapu ti pannakaapday ti salun-atna idi Pebrero 1898. Ti ipupusay ti asawana ket nangikaro ti tarigagayna para iti panagsuporta ti yaalsa a bumusor kadagiti Kastila.[2][3]
Adu nga inusar ni Gliceria Marella Villavicencio ti baknangna tapno makaipaay kadagiti material a tulong kadagiti insurrectos [nota 1]. Kadagiti adu nga in-intedna, ti kangrunaan ket ti pannagi-donasionna ti Barkona, ti SS Bulusan, a naus-usar a pagluganan dagiti soldado a Filipino, dagiti armamento, dagiti bala, ken dagiti pay makan para iti panagtaripato kadagiti puersa ti rebolusionario. Daytoy idi ti immuna a barko ti gubat a nagun-od dagiti rebolusionario.[2]
Isu idi ti nagpundar ti Batallon Maluya, nangited iti suporta ti pinansia ken moral kadagiti rebolusionario ken kankanyon a nangit-ited iti makan, kawwes ken bala kadagiti soldado. Ti balayna ket nagbalin a nalimed a pagtitimpuyogan dagiti daulo a rebolusionario a mairaman da Andres Bonifacio, Heneral Miguel Malvar ken Heneral Marasigan.[6]
Pimmusay ni Gliceria Marella Villavicencio idi Septiembre 25, 1929. Adda innem nga annakna.[2]
Kitaen pay
urnosenDagiti nota
urnosenDagiti nagibasaran
urnosen- ^ a b Filipinos in history, Volume 5. the University of Michigan: National Historical Institute (Philippines), 1989. 11 Agosto 2010. p. 326.
- ^ a b c d Ortiz, Recardo D. "Taal Batangas: The Heritage Town". Naala idi 29 Hulio 2014.
- ^ a b c "Women Corner: Her Story". Naala idi 28 Hulio 2014.
- ^ "Villavicencio – Marella Genealogy". Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2014-08-08. Naala idi 29 Hulio 2014.
- ^ "Oxford Dictionary of the US Military : Insurrectos" (Press release). Oxford University Press, Inc. 2002. Naala idi 29 Hulio 2014.
- ^ "Gliceria Marella de Villavicencio – Godmother of the Revolutionary Forces". Naala idi 29 Hulio 2014.