Hormona
Ti hormona (manipud iti Griego ὁρμή, "impetus") ket kimiko nga ibbatan babaen ti selula, glandula, wenno ti maysa nga organo iti maysa a paset ti bagi a makabanag kadagiti selula kadagiti sabali a parte dagiti organismo. Iti sapasap, bassit laeng a pateg ti hormona ti nasken tapno mabaliwan ti metabolismo ti selula. Daytoy ket kasla ti kimiko a mensahero a mangipatulod kadagiti senial manipud iti maysa a selulua iti sabali a selula.[1] Amin a multiselular nga organismo ket agpataud kadagiti hormona; dagiti hormona ti mula ket makunkuna pay a dagiti pitohormona. Dagiti hormona ti ay-ayup ket masansan a maipatulod iti dara. Dagiti selula ket sumungbatda iti hormona no dagitoy ket agiyebkas ti naisangayan a pangawatan para iti dayta a hormona. Ti hormona ket maibedbed iti pangawatan a protina, ken pagbanagan ti pannakaitignay ti mekanismo ti transduksion ti senial a kanungpalang a mangiturong kadagiti sungbat ti naisangayan a tipo ti selula.
Dagiti molekula ti endokrina a hormona ket dagus a maibbatan iti dara, ken kadawyan kadagiti kapilario. Dagiti hormona nga addaan iti parakrino nga annong ket maiwaras babaen kadagiti espasio ti kompartamento ti likido kadagiti kaarrubayan a puntaan a kulanit.
Dagiti nadumaduma nga eksohenia a kompuesto a kimiko, urayno masna wenno sintetiko, ket addaan iti kasla hormona a pagbanagan iti tao wenno kaatapan. Ti bukodda a panagsinga kadagiti sintesis, pabagtubbog, panangitulod, panagbedbed, tignay, wenno panangikkat kadagiti masna a hormona iti bagi ket mabalin a mangbaliw ti homeostasis, reproduksion, panagrang-ay, ken/wenno panagkukua, a kasla met dagiti hormona a napataud babaen ti endohenia.[2]
Dagiti nagibasaran
urnosen- ^ "Hormones".
- ^ Crisp TM; Clegg ED; Cooper RL; Wood WP; Anderson DG; Baetcke KP; Hoffmann JL; Morrow MS; Rodier DJ; Schaeffer JE; Touart LW; Zeeman MG; Patel YM (1998). "Enbironmento a panagsinga ti endokrina: Ti maysa a panangipateg kadagiti pagbanagan ken panagusig". Environ. Health Perspect. 106 (Suppl 1): 11–56. PMC 1533291. PMID 9539004.