Instrumento ti teklado

Ti instrumento ti teklado ket instrumento ti musika nga inay-ayam nga agusar ti teklado. Ti kaaduan kadagitoy ket ti piano. Dagiti sabali pay a kita dagiti instrumento ti teklado ket mairaman dagiti celesta, dagiti mapandagan nga idiopono a pinaadar babaen ti teklado, dagiti carillon, dagiti instrumento nga adu ti pakaigiddiatan a kadawyan a naibalayan iti torre ti kampana dagiti simbaan wenno dagiti sabali a pasdek ti munisipalidad, ken dagiti dadduma pay a saan nga akostiko nga instrumento, a kas dagiti nadumaduma nga elektroniko nga organo, sintetisador, ken dagiti teklado a nadaremdem a mangtulad ti uni ti sabali nga instrumento ti musika.^[1]

Ita nga aldaw, ti termino a "teklado" ket kaaduan a maus-usar a mangibagbaga kadagiti estilo ti teklado ti sintetisador. Babaen dagiti ramay ti sensitibo ng aagay-ayam, ti teklado ket mabalin pay a mangtengngel ti dinamika, panagsasao, panagmaris, artikulasion, ken dagiti dadduma pay nga elemento iti panangiyebkas, depende iti daremdem ken dagiti naikddeng a kapabilidad iti instrumento.^[1]

Pakasaritaan

Kadagiti kasapaan nga instrumento ti teklado ket dagiti pipa nga organo, sanpona, klabikordio ken sembalo. Ti organo ket awan dudua nga isu ti kaduogan kadagitoy, ket nagparang daytoy idi maikatlo a siglo SK, urayno daytoy a nasap anga instrumento, a tinawtawagan iti hydraulis, ket saan a nagusar ti teklado iti moderno a kapanunotan. Manipud ti pannakaparnuayna idi maikasangapulo ket uppat a siglo, ti organo ket nagtultuloy nga isu laeng ti intrumento ti teklado. Masansan, a ti organo ket saan nga addan iti teklado, ngem dagiti buton wenno dagiti dakkel a pamatuagan a pinaadar babaen ti napno nga ima. Gangani amin a teklado aginggana idi maikasangapulo ket lima a siglo ket addaan kadagiti pito a natural iti tungngal maysa nga octava.

Ti klabikordio ket sembalo nagparangda idi las-ud ti maika-14 a siglo, mabalin a klabikordio ti nasapsapa. Ti sembalo ken klabikordio ket kadawyan dagitoy aginggana ti adu a pannakaammpon ti piano idi maika-18 a siglo, kalpasanna daytoy ti kadayegda ket bimmassit. Ti piano ket rebolusionario idi gaputa ti pianista ket mabalinna a baliwan ti kapigsa (wenno dinamika) iti uni babaen ti panagbaliw ti kapigsa ti tunggal maysa a panagpandag ti tekla. Ti napno a nagan ti piano ket gravicèmbalo con piano e forte a ti kaibuksilanna ket sembalo nga addaan ti naalumaymay ken napigsa ngem mabalin met a maipangyababaan iti piano-forte, a ti kaibuksilanna ket naalumaymay-napigsa iti Italiano. Iti agdama a pormana, ti piano ket produkto ti maika-20 a siglo, ken adayon a naikkat iti uniken langa manipud kadagiti "piano" nga ammo idi ni Mozart, Haydn, ke ni Beethoven. Iti kinapudno, ti moderno a piano ket adu a maigiddiat manipud kadagiti piano ti maika-19 a siglo nga inusar babaen ni Liszt, Chopin, ken ni Brahms.^[1]

Dagiti instrumento ti teklado ket adu pay a naparang-ay idi nasapa a maika-20 a siglo. Dagiti nasap anga instrumento ti elektromekanikal, a kas ti Ondes Martenot, ket nagparang iti kasapaan ti dayta a siglo. Daytoy ket nangruna unay a kontribusion iti pakasaritaan ti teklado.^[2]

Dagiti moderno a teklado

Adu met dagiti ganetget a naipan iti panagbiruk ti maysa nga instrumento nga aguni a kas ti piano ngem awan iti kadakkel ken kadagsen. Ti elektriko a piano ket isu dagitoy ti nasapa ganetget ti dayta, urayno dagita ket naserbi nga instrumento, saan dagitoy a nagballigi a nangawis ti panagptaud ti timbre iti piano. Dagiti elektriko ken elektroniko nga organo ket naparang-y idi isu met laeng a las-ud ti panawen.

Kitaen pay

Dagiti nagibasaran

^ ^a ^b ^c Kelzenberg, David (2000). "What Are Historical Keyboard Instruments?" [Ania Kadi dagiti Naipakasaritaan nga Instrumento ti Teklado?]. Midwestern Historical Keyboard Society (iti Ingles). Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2013-02-12. Naala idi 2012-10-25.
^ "Piano Notes - Notes of the Piano" [Dagiti Nota iti Piano - Dagiti Nota iti Piano]. piano.about.com (iti Ingles). Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2012-05-02. Naala idi 2012-03-30.

Adu pay a mabasbasa

Young, Percy M. (1967). Keyboard Musicians of the World (iti Ingles). London: Abelard-Schuman. SBN 200-71497-X.

Dagiti silpo ti ruar

Dagiti midia a mainaig iti Instrumento ti teklado iti Wikimedia Commons
Ti kadawyan ateklado iti panawen ti MIDI (iti Ingles)
Renanasimiento dagiti Teklado (iti Ingles)
Dagiti Pianoforte ni Bartolomeo Cristofori (iti Ingles)
Ania kadi dagiti naipakasaritaan nga instrumento? Naiyarkibo 2013-02-12 iti Wayback Machine (iti Ingles)

[Kelzenberg_2000-1] Kelzenberg, David (2000). "What Are Historical Keyboard Instruments?" [Ania Kadi dagiti Naipakasaritaan nga Instrumento ti Teklado?]. Midwestern Historical Keyboard Society (iti Ingles). Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2013-02-12. Naala idi 2012-10-25.

[2] "Piano Notes - Notes of the Piano" [Dagiti Nota iti Piano - Dagiti Nota iti Piano]. piano.about.com (iti Ingles). Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2012-05-02. Naala idi 2012-03-30.

[1]

[2]