Lorenza Agoncillo

kimmadua a nagdait iti immuna ken opisial a wagayway ti Filipinas

Ni Lorenza Marino Agoncillo (Septiembre 5, 1890 – Septiembre 2, 1972) ket isu idi ti anak a babai da Don Felipe Agoncillo ken Marcela Agoncillo ken nagbalin a ti anak a babai ti kangrunaan a mannait iti immuna ken opisial a wagayway ti Filipinas.[1]

Lorenza Mariño de Agoncillo
NayanakLorenza Mariño
Septiembre 5, 1890
Taal, Batangas, Kapitania Heneral ti Filipinas
NataySeptiembre 2, 1972(1972-09-02) (tawen 81)
Manila, Filipinas
NaginanaanKamposanto ti La Loma
PakipagilianFilipino
NagnaganEnchang
EdukasionEskuela ti Normal ti Filipinas
TrabahoPatriota ken manursuro
Nakaam-ammuanAnak a babai ti kangrunaan a mannait iti immuna ken opisial a wagayway ti Filipinas
NagannakDon Felipe Agoncillo
Marcela Agoncillo
Eskultura da Lorenza Agoncillo (kanigid), ti inana Marcela Agoncillo (tengnga) ken ni Delfina Herbosa de Natividad (kanawan) nga agdadait iti wagaway ti Filipinas

Nasapa a biag

urnosen

Nayanak idi Septiembre 5, 1890 iti Taal, Batangas, isu ti kabaketan nga anak a babai da Felipe Agoncillo, ti maysa nga abogado a kamaudian a nagbalin a diplomata iti immuna a Republika ti Filipinas, ken ni Marcela Marino, a maitagikua kadagiti maysa a mabigbig a pamilia ti Taal.

Kas nagaramid iti wagayway

urnosen

Maysa isuna kadagidi tallo a babbai a nagaramid iti immuna a wagayway ti Filipinas. Idi Marso wenno Abril 1898, nagkiddaw ni Aguinaldo ken ni Marcela Agoncillo a agaramid iti wagayway segun ti maysa a desinio, a nairegta babaen ti wagayway ti Kuba, nga inted babaen ti komite ti rebolusionario. Ni Lorenza, nga agtawen idi iti pito, ket tinulonganna ti inana iti panagdait iti wagayway ken kinuyog met isuda ti kaanakan a babai ni Rizal, ni Delfina Herbosa Natividad. Nalpas daytoy kalpasan ti lima nga aldaw. Intugot ni Aguinaldo ti wagayway idi nagsubli a naglayag iti Filipinas iti pagluganan ti Estados Unidos iti McCulloch kalpasan ti pannakaabak ti plota ti Espaniol iti Luek Manila. Naiwagayway daytoy iti tawa ti balay ni Aguinaldo iti Kawit, Cavite kalpasan idi inrangarangna ti wayawaya ti Filipinas idi Hunio 12, 1898.

Kas maysa a Katoliko

urnosen

Nagraraem a Katoliko ni Lorenza. Simrek isuna iti kongregasion ti St. Paul de Chartres, ken kayatna idi ti agbalin a madre. Nupay kasta, nagsakit met ti bekkelna isu a nagtuloy iti daytoy a bokasion. Kalpasan idi simmalun-at, nagadal isuna idiay Eskuela ti Normal ti Filipinas. Nagbalin isuna a manursuro iti Katoliko nga Eskuela ti Malate, ken nagserbi idiay kadagiti 50 a tawen. Kas met dagiti kabsatna a babbai, isu ket maysa a nasayaat a naadalan a babai. Napintas ti panagkantana ken nalaka a nangiyebkas kadagiti daniw kas ti “Mi Ultimo Adios” ni Rizal kadagiti panangummong ti pamilia. Ti daan a balay Agoncillo ket mabirukan idiay Malate, a nagigianan met dagiti kakabsatna a babbai, ket mangipakita ti napino nga artistiko a panagayatna. Ammo pay a naanus isuna. Saan a makadismaya kadagiti makasapul ti tulong, no man masapulda wenno saan. Narigrigatan ni Agoncillo iti panasakup ti Hapon ken dagiti butbuteng iti pannakawaya ti Manila, a nakadadaelan ti balay ti pamilia iti las-ud iti dayta. Kadagiti pasdek a nakaro idi a nadadael iti lugar ket ti Katoliko nga Eskuela ti Malate, a kinayatna a malukatan manen. Isu ti nagbalin a puersa ti tignay iti panagpabaro ti eskuela ken ti pay panangimaton daytoy tapno makarugi iti papelna a kas maysa a patakder ti edukasion. Iti daytoy dua a ganetget, intedna ti kompleto a dedikasionna.

Kamaudian a biag

urnosen

Idi 1967, nakaawat isuna ti Plake ti Dayaw para kadagiti napateg a kontribusionna iti eskuela. Kas met dagiti nagannak kaniana, maysa met idi a patriotiko ni Agoncillo. Ti dignidadna ket maysa idi a pammaregta dagiti katrabahuanna ken dagiti rinibu nga estudiante a limmabas iti panagay-aywanna.

Ipupusay

urnosen

Pimmusay ni Lorenza Agoncillo idi Septiembre 2, 1972, tallo nga aldaw sakbay ti maika-82 a kasangayna.

Iti nadayeg a kultura

urnosen
  • Inladawan babaen da Jhulia Ejercito ken Leah Villalon iti pelikula idi 2012, ti El Presidente.

Kitaen pay

urnosen

Dagiti nagibasaran

urnosen