Louis Armstrong

Louis Armstrong
Louis Armstrong
	Ti entablado a personalidad ni Louis Armstrong ket maipada ti nadaeg a panagay-ayamna iti korneta ken trompeta. Ni Armstrong ket ammo pay ti narasras a timek a panagkankantana.
Dagiti salaysay
Naipasngay	Agostot 4, 1901; New Orleans, Louisiana, E.U.
Pimmusay	Hulio 6, 1971 (tawen 69); Corona, Queens, Siudad ti New York, E.U.
Kita	Dixieland, dias, swing, tawidan a pop
Trabaho	Musikero
Tawen a nasiglat	c. 1914–71
Mainaig nga aramid	Joe "King" Oliver, Ella Fitzgerald, Kid Ory, Bobby Hackett
	[urnosen iti Wikidata]

Ni Louis Armstrong^[1] (Agosto 4, 1901 – Hulio 6, 1971),^[2] a nabirngasan ti Satchmo^[3] wenno Pops, ket maysa idi nga Amerikano trompetero ken kumakanta ti dias manipud idiay New Orleans, Louisiana.

Isu ket nagbalin a prominente kadagiti tawtawen ti 1920 a kas maysa a "managparnuay" nga agay-ayam ti koroneta ken trompeta, ni Armstrong ket naikabatayan ti impluensia iti dias, a nangibalbaliw ti pakatengngaan ti isip ti musika manipud iti naumnong nga improbisasion iti agmaymaysa a panagpabpabuya. Nga adda ti nalaka a malasin a nauneg ken naisangsangayan a kasla graba a boses, ni Armstrong ket maysa pay idi a mannakaimpluensia a kumakanta, a nagipakpakita ti kalaing ng agparparang-ay, a mangkilkillo kadagiti liriko ti kanta para iti kapanggepan a panangiyebkas.

Nasapa a biag

Namarisan iti ima a kinitikit iti Louis Armstrong babaen ni Adi Holzer 2002.

Ni Armstrong ket kankanayon a nangibagbaga nga isu ket naipasngay idi Hulio 4, 1900,^[4] ti petsa a naibagbagan kadagiti adu a biograpia. Uray no isu ket pimmusay idi 1971, idi laeng tengnga ti tawtawen ti 1980 ti pannakadiskobre ti pudno a petsa ti pannakaipasngay iti Agosto 4, 1901 babaen ti agsuksukimat a ni Tad Jones babaen ti eksaminasion kadagiti rehistro ti bunyag.^[5] Ni Armstrong ket naipasngay iti napanglaw a pamilia idiay New Orleans, Louisiana, ti apo a lalaki dagiti aadipen. Isu ket dimmakkel a napanglaw, iti narusanger a kaarubaan, ken ammo a kas “ti Pakigubatan”, ken paset idi daytoy ti distrito ti legado a panagbalangkantis ti Storyville. Ti amana, ni William Armstrong (1881–1922), ket pinanawanna ti pamiliana ken kimmuyog iti sabali a babai idi pay laeng maladaga ni Louis. Ti inana, ni Mary "Mayann" Albert (1886–1927), ket pinanawanna met ni Louis ken iti ub-ubing a kabasatna a babai a ni Beatrice Armstrong Collins (1903–1987) ken inaywanan met ti apongda a babai, a ni Josephine Armstrong, ken ti dadduma pay a panawen, ti ulitegna a ni Isaac. Idi agtawen iti lima, isu ket immalis ken napan a nagtaeng iti inana ken dagiti kabagianna, ken nakikitana laeng ti amana kadagiti parada.

Isu ket nagadal idiay Eskuela Fisk para iti Lallaki, a mabalin nga idiay iti nasapa a nakaiyammuanna iti musika. Isu ket nakaited ti matgedan a kas maysa nga agideldeliber iti diario ken ti pay panagbiruk kadagiti naibelleng a a makan ket inlaklakona kadagiti restorante, ngem daytoy ket saan met a nakaanay a nagpasardeng iti inana manipud iti panagbalangkantis. Isu ket napnapan kadagiti pagsasalaan iti asideg ti balayna, nga idiay ket nagobserba kadagiti amin manipud iti nasayet a panagsalsala aginggana ti kuadrilia. Tapno makasapul ti nayon a kuarta isu ket nagaw-awit kadagiti uging idiay Storyville, ti naidayegan a distrito ti panagbalangkantis, ken nagdengdengngeg kadagiti nagtoktokar a banda kadagiti bordelo ken pagsasalaan, a naipangpangruna idiay Pete Lala nga idiay ket nagpabpabuya ni Joe "King" Oliver ken dagiti dadduma a nadayeg a musikero ket bumisitada tapno agdayyeng.

Kalpasan idi nagikkat iti Eskuela Fisk idi agtawen iti sangapulo ket maysa, timmipon ni Armstrong iti kuartet ti lallaki a nagkankanta kadagiti kalsada tapno makasapul ti kuarta. Ngem isu ket nangrugrugi met a narairo. Kinuna ti agay-ayam iti koronet a ni Bunk Johnson a sinusuruanna ni Armstrong (agtawen idi ti 11) nga agtokar babaen ti panagdengngeg idiay Tonk ni Dago Tony idiay New Orleans,^[6] uray no kadagiti naladladaw a tawenna ni Armstrong ket nangited ti daytoy a pammadayaw ken ni Oliver. Ni Armstrong ket saan unay a naglaglagip iti kinaubingna a kas dagiti kamadian a panawen ngen isu daytoy ti nangalaanna kadagiti inspirasionna, “Iti tunggal kanito nga agkidemak no puypuyotek ti tropetak—Kitkitaen ti puso ti naimbag a duog a New Orleans... Daytoy ket nakaited kaniak iti pagbiagak.”^[7]

Isu ket nagtrabaho pay iti imigrante a pamilia ti Lituano-Hudio dagiti Karnofsky, nga addaan iti negosio ti panagala kadagiti basura ken nangited kaniana kadagiti nadumaduma a trabaho. Innalada met isunan ken trinatoda a kas maysa a kameng ti pamilia, gapu ta ammoda met nga isu ket awanan iti ama, ken pinakpakanda ken nagayaywanda kaniana.^[8] Isu ket nangsurat met iti panaglaglagip iti relasionna kadagiti Karnofskys a natituluan iti, Louis Armstrong + the Jewish Family in New Orleans, La., the Year of 1907. Iti daytoy inpalagna iti pannakaduktalna a daytoy a pamilia ket suheto met ti diskriminasion babaen dagiti "dadduma a puraw a tattao' dagiti nasionalidad a managrikna a nasaysayaatda ngem ti puli ti Hudio... Agtawenak laeng idi iti pito ngem nalakaak met a nakakita ti saan a nasayaat a panangtrato dagiti Puraw a Tattao iti piman a pamilia ti Hudio a pagtrabtrabahuak."^[9] Ni Armstrong ket nagar-aramat iti bitinbitin iti Bituen ni David iti amin a paset tipanagbiagna ken nagsurat met no ania ti naadalna manipud kaniada: "kasano ti agbiag—pudno a biag ken determinasion."^[10] Ti impluensia dagiti Karnofsky ket nalaglagip idiay New Orleans babaen ti Proyekto Karnofsky, ti saan nga agganganansia a gunglo a naidedikado iti panagawat kadagiti donasion ti instrumento ti musika tapno "maikabil dagitoy kadagiti ima ti maysa a sigagagar nga ubing a saanto idin a makasanay iti nakakaskasdaaw a panagsanay iti panagadal."^[11]

Paammo

^ Kinaykayatna a maibalikas ti naganna iti Louie. "Kasla iti Louis Armstrong—nga impaletrana ti naganna ti Louis, ngem kinaykayatna a maibaga ti Louie," a linaglagip ni Louie Bellson [1] Naiyarkibo 2008-11-19 iti Wayback Machine. Ni Armstrong ket nairehistro idi a kas ni "Lewie" para iti 1920 a Senso ti E.U.. Dagiti nadumaduma a madama a rekord isu ket tinawtawagna ti "Louie" iti entablada, a kas ti 1952 nga "Adda Kadi ti Makaipalawag?" manipud iti madama nga album Idiay Eskandinabia tom.1. Daytoy ket nasken a malaglagip a ti "Lewie" ket isu ti Pranses a pannakabalikas ti "Louis" ken sapasap nga inus-usar idiay Louisiana. Nupay kasta, no isu ket tumawtawag ti bagina iti "Hello Dolly!," binalbalikasna ti naganna a kas ti "Lewis" ("Kumusta, Dolly. Daytoy ket ni Lewis, Dolly"), a binalbalikasna ti 's'.
^ Ni Armstrong ket imbagbagana idi a saan segurado ti pannakaipasngayna, ngem nagramrambak ti kasangayna iti Hulio 4. Isu ket kaykanayon a naguted ti tawen iti 1900 no agbitbitl aiti publiko (urayno isu ket nagusar ti 1901 iti bukodna a Social Seguridad ken dagiti daaduma pay a pappapel iti gobierno). A nagus-usar kadagiti dokumento ti Romano Katoliko a Simbaan idi inpabunyag ti apongna a baket, ti agsuksukimat ti musika ti New Orleans a ni Tad Jones ket nangikeddeng ti pudno a panakayanak ni Armstrong a kas idi Agosto 4, 1901. Nga adda dagiti nadumaduma a ebidensia a makapasingked, daytoy a petsa maaw-awaten babaen dagiti eskolar para ken ni Armstrong. Ni Armstrong ket awan ti tengnga a naganna, ngem ti 1949 a Time a bariweswes ti magasina ket nangited kaniana ti tengnga a nagan iti Daniel. Dagiti rehistro ti senso ken panagbunniag ket nagpasingked nga isu ket awan ti tengnga a nagan.
^ Para iti "kartera a ngiwat."
^ The TIME 100. Louis Armstrong. Naiyarkibo 2000-05-27 iti Wayback Machine TIME, Stanley Crouch, June 8, 1998. "For many years it was thought that Armstrong was born in New Orleans on July 4, 1900, a perfect day for the man who wrote the musical Declaration of Independence for Americans of this century. But the estimable writer Gary Giddins discovered the birth certificate that proves Armstrong was born Aug. 4, 1901." Naala idi Enero 8, 2009.
^ When is Louis Armstrong's birthday? Naiyarkibo 2013-01-16 iti Wayback Machine The Official Site of the Louis Armstrong House & Archives.
^ Current Biography 1944, pp. 15–17.
^ Bergreen, Laurence (1997). Louis Armstrong: An Extravagant Life. New York: Broadway Books. p. 6. ISBN 0-553-06768-0.
^ Karnow, Stanley (Pebrero 21, 2001). "My Debt to Cousin Louis's Cornet". The New York Times. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2008-01-27. Naala idi Enero 10, 2007.
^ Armstrong, Louis; Brothers, Thomas (2001). Louis Armstrong, In His Own Words: Selected Writings. New York: Oxford University Press. p. 8. ISBN 0-19-514046-X. Naala idi Enero 24, 2014. I had a long time admiration for the Jewish People. Especially with their long time of courage, taking So Much Abuse for so long. I was only Seven years old, but I could easily see the ungodly treatment that the White Folks were handing the poor Jewish family whom I worked for. It dawned on me, how drastically. Even 'my race,', the Negroes, the way that I saw it, they were having a little better Break than the Jewish people, with jobs a plenty around. Of course, we can understand all the situations and handicaps that was going on, but to me we were better off than the Jewish people.
^ Teachout, Terry. "Satchmo and the Jews" Naiyarkibo 2015-02-06 iti Wayback Machine Komentario magasina, 1 Nobiembre 2009.
^ "The Karnofsky Project" Naiyarkibo 2015-01-14 iti Wayback Machine.

Dagiti nagibasaran

Armstrong, Louis. Satchmo: Ti Biagko idiay New Orleans. ISBN 0-306-80276-7
Armstrong, Louis ken Thomas nga Agkakabsayt a Lallaki. Armstrong, iti Bukodna a Balikas: Napilpili a Sursurat. ISBN 0-19-514046-X
Bergreen, Laurence "Louis Armstrong: Ti Nalala a Biag" ISBN 0-553-06768-0
Brothers, Thomas "New Orleans ni Louis Armstrong" ISBN 0-393-06109-4
Cogswell, Michael. Armstrong: Ti Sarita ti Ruar t Entablada. ISBN 1-888054-81-6
Elie, Lolis Eric. Ti Surat manipud idiay New Orleans. Kasisigud anaiprenta iti Gourmet. Naiprenta manen iti Best Food Writing 2006, Inurnos babaen ni Holly Hughes, ISBN 1-56924-287-9
Jones Max and John Chilton. Sarita ni Louis Armstrong. ISBN 0-306-80324-0
Meckna, Michael. Satchmo: Ti Louis Armstrong nga Ensiklopedia. ISBN 0-313-30137-9
Storb, Ilse. "Louis Armstrong: Ti Depenitibo a Biograpia". ISBN 0-8204-3103-6

Dagiti akinruar a silpo

Dagiti midia a mainaig ken ni Louis Armstrong iti Wikimedia Commons
Dagiti inadaw a sasao a mainaig ken ni Louis Armstrong iti Wikiquote (iti Ingles)

[1] Kinaykayatna a maibalikas ti naganna iti Louie. "Kasla iti Louis Armstrong—nga impaletrana ti naganna ti Louis, ngem kinaykayatna a maibaga ti Louie," a linaglagip ni Louie Bellson [1] Naiyarkibo 2008-11-19 iti Wayback Machine. Ni Armstrong ket nairehistro idi a kas ni "Lewie" para iti 1920 a Senso ti E.U.. Dagiti nadumaduma a madama a rekord isu ket tinawtawagna ti "Louie" iti entablada, a kas ti 1952 nga "Adda Kadi ti Makaipalawag?" manipud iti madama nga album Idiay Eskandinabia tom.1. Daytoy ket nasken a malaglagip a ti "Lewie" ket isu ti Pranses a pannakabalikas ti "Louis" ken sapasap nga inus-usar idiay Louisiana. Nupay kasta, no isu ket tumawtawag ti bagina iti "Hello Dolly!," binalbalikasna ti naganna a kas ti "Lewis" ("Kumusta, Dolly. Daytoy ket ni Lewis, Dolly"), a binalbalikasna ti 's'.

[2] Ni Armstrong ket imbagbagana idi a saan segurado ti pannakaipasngayna, ngem nagramrambak ti kasangayna iti Hulio 4. Isu ket kaykanayon a naguted ti tawen iti 1900 no agbitbitl aiti publiko (urayno isu ket nagusar ti 1901 iti bukodna a Social Seguridad ken dagiti daaduma pay a pappapel iti gobierno). A nagus-usar kadagiti dokumento ti Romano Katoliko a Simbaan idi inpabunyag ti apongna a baket, ti agsuksukimat ti musika ti New Orleans a ni Tad Jones ket nangikeddeng ti pudno a panakayanak ni Armstrong a kas idi Agosto 4, 1901. Nga adda dagiti nadumaduma a ebidensia a makapasingked, daytoy a petsa maaw-awaten babaen dagiti eskolar para ken ni Armstrong. Ni Armstrong ket awan ti tengnga a naganna, ngem ti 1949 a Time a bariweswes ti magasina ket nangited kaniana ti tengnga a nagan iti Daniel. Dagiti rehistro ti senso ken panagbunniag ket nagpasingked nga isu ket awan ti tengnga a nagan.

[3] Para iti "kartera a ngiwat."

[4] The TIME 100. Louis Armstrong. Naiyarkibo 2000-05-27 iti Wayback Machine TIME, Stanley Crouch, June 8, 1998. "For many years it was thought that Armstrong was born in New Orleans on July 4, 1900, a perfect day for the man who wrote the musical Declaration of Independence for Americans of this century. But the estimable writer Gary Giddins discovered the birth certificate that proves Armstrong was born Aug. 4, 1901." Naala idi Enero 8, 2009.

[5] When is Louis Armstrong's birthday? Naiyarkibo 2013-01-16 iti Wayback Machine The Official Site of the Louis Armstrong House & Archives.

[6] Current Biography 1944, pp. 15–17.

[7] Bergreen, Laurence (1997). Louis Armstrong: An Extravagant Life. New York: Broadway Books. p. 6. ISBN 0-553-06768-0.

[8] Karnow, Stanley (Pebrero 21, 2001). "My Debt to Cousin Louis's Cornet". The New York Times. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2008-01-27. Naala idi Enero 10, 2007.

[InHisOwnWords-9] Armstrong, Louis; Brothers, Thomas (2001). Louis Armstrong, In His Own Words: Selected Writings. New York: Oxford University Press. p. 8. ISBN 0-19-514046-X. Naala idi Enero 24, 2014. I had a long time admiration for the Jewish People. Especially with their long time of courage, taking So Much Abuse for so long. I was only Seven years old, but I could easily see the ungodly treatment that the White Folks were handing the poor Jewish family whom I worked for. It dawned on me, how drastically. Even 'my race,', the Negroes, the way that I saw it, they were having a little better Break than the Jewish people, with jobs a plenty around. Of course, we can understand all the situations and handicaps that was going on, but to me we were better off than the Jewish people.

[Commentary-10] Teachout, Terry. "Satchmo and the Jews" Naiyarkibo 2015-02-06 iti Wayback Machine Komentario magasina, 1 Nobiembre 2009.

[11] "The Karnofsky Project" Naiyarkibo 2015-01-14 iti Wayback Machine.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]