Mata

Dagiti mata ket dagiti organo a makaduktal ti lawag ken pagbalinenna dagiti elektro-kimiko a duron dagiti neurona. Ti kalakaan kadagiti potoreseptor a selula iti manangrikna a panagkita ket mangikapet ti lawag ti panaggunay. Kadagiti nangatngato nga organismo ti mata ket maysa a narikut a sistema ti optika nga agurnong tilawag manipud kadagiti paraigid nga enbironmento, mangtimbeng ti kapigsana babaen ti maysa nga diaprama, mangipatengnga daytoy babaen ti mabaliwan nga asemblia dagiti lente tapno mangporma iti maysa a ladawan, pagbaliwenna daytoy a ladawan iti maysa nga agasmang dagiti elektrikal a senia, ken iwaragawagna dagitoy a senial iti utek babaen dagiti narikut a dalanan a mangikapet ti mata babaen ti optiko nga urat iti sistema ti panagkita ken dagiti dadduma pay a lugar iti utek. Dagiti mata nga adda dagiti agresresolba a bileg ket adda kadagiti sangapulo a a kammasapulan a porma, ken 96% kadagiti sebbangan ti ayup ket addaanda ti narikut nga optikal a sistema.^[1] Dagiti agresresolba ti ladawan a mata ket addaan kadagiti molluska, kordata ken dagiti arthropoda.^[2]

Dagiti kalakaan a "mata", a kas dagiti mikroorganismo, ket awan aramidenda ngem ti mangduktal ti lawag urayno dagiti paraigid ket lawag wenno sipnget, a daytoy ket makaanayen para iti panagsagat kadagiti ritmiko ti sirkadiano. Manipud kadagiti pay narikrikut a mata, ti maipapan ti retina a potosensitibo ganglion a selula ket agipatulod kadagiti senial kadagiti retinohipotalamiko a dalan kadagiti suprakiasmatiko a nukleo tapno mabanaganna ti panagbaliw ti sikadiano.

Dagiti nota

Dagiti nagibasaran

^ Land, M. F.; Fernald, R. D. (1992). "Ti ebolusion ti mata". Annual Review of Neuroscience. 15: 1–29. doi:10.1146/annurev.ne.15.030192.000245. PMID 1575438.
^ Frentiu, Francesca D.; Adriana D. Briscoe (2008). "Ti mata a pannakaimatangan ti kulibangbang kadagiti billit". BioEssays. 30 (11–12): 1151–62. doi:10.1002/bies.20828. PMID 18937365.

Bibliograpia

Ali, Mohamed Ather; Klyne, M. A. (1985). Panagkita kadagiti Bertebrata. New York: Plenum Press. ISBN 0-306-42065-1.

Dagiti akinruar a silpo

Dagiti midia a mainaig iti Dagiti mata iti Wikimedia Commons

Ebolusion ti mata

[Land1992-1] Land, M. F.; Fernald, R. D. (1992). "Ti ebolusion ti mata". Annual Review of Neuroscience. 15: 1–29. doi:10.1146/annurev.ne.15.030192.000245. PMID 1575438.

[Frentiu2008-2] Frentiu, Francesca D.; Adriana D. Briscoe (2008). "Ti mata a pannakaimatangan ti kulibangbang kadagiti billit". BioEssays. 30 (11–12): 1151–62. doi:10.1002/bies.20828. PMID 18937365.

[1]

[2]