Nawaya a nakem
Ti nawaya a nakem ket isu ti abilidad dagiti ahente a mangaramid kadagiti pagpilian a nawaya manipud kadagiti naisangsangayan a kita dagiti pagilappedan. Iti naipakasaritaan, ti lappedan ti kangrunaan a pagdanagan iti pilosopia ket isu idi ti determinismo.[1] Nupay kasta, adu pay dagiti dadduma a mangipalpalawag a ti nawaya a nakem nga awn ti nakaibasaranna iti determinismo, ken agikabkabil a ti wayawaya manipud kadagiti lappedan ket maitutop, a kas dagiti maipapan ti bagi a lapped (a kas dagiti kuerdas ken pannkaibalud), dagiti sosial a lapped (a kas dagiti pangta ti panagdusa wenno sensura), wenno dagiti maipapan ti isip a lapped (a kas dagiti kompulsion wenno dagiti pobia, neurolohiko a saksakit, wenno dagiti henetiko a predisposision).
Dagiti nagibasaran
urnosen- ^ Daytoy ket nangiramraman ti nomolohiko a determinismo, ti kapagarupan a ti napalabas ken ti agdama ket mangibaga ti amin a kasakbayan ken maikasammapulan baben dagiti nainget a masna a linlinteg, a ti amin a pasamak ket pagbanaganto manipud kadagiti napalabas a paspasamak; ken ti teolohiko a determinismo, ti kapagarupan a ti nainlangitan a kasakbayan a pannakaaammo wenno ti gasat ket naikeddengen kadagiti amin a kasakbayan a paspasamak; ken awan ti pammakapategan wenno saan a ti kaadda ti praktikal a kapasidad tapno maipadto ti naikeddengan a kasakbayan.
Hawking, Stephen, ken Mlodinow, Leonard, Ti Nalatak a Darendem, New York, Bantam Books, 2010.
Dagiti akinruar a silpo
urnosen- "Nawaya aNakem" babaen ni Timothy O'Connor
- "Inkompatibilismo" babaen ni Randolph Clarke