Putbol
timpuyogan nga ay-ayam
(Naibaw-ing manipud iti Pútbol)
Ti gunglo ti putbol, kaaduan a namammoan a ti putbol wenno saker, ket maysa a isport nga ayayamen ti nagbaetan ti dua a timpuyog iti sangpulo ket maysa a agayayam nga addaan ti nagtimbukel a bola. Iti panagbuelta ti maika-21 a siglo, daytoy nga ayayam ket inayayam ti sumurok a 250 a riwriw nga agay-ayayam kadagiti 200 a pagilian, nga isu daytoy ti kalatakan nga isport iti lubong.[1][2][3][4] Daytoy nga ayayam ket inayayam iti maysa a rektanggulo a pagayayaman iti ruot wenno berde a parbo a karuotan, nga addan ti maysa a pagtungpalan iti tengnga iti tunggal maysa kadagiti ababa a kagibusan. Ti banag iti daytoy nga ay-ayam ket ti agiskor babaen ti panagipaturong ti bola idiay pagtungpalan ti kasupiat.
Kangatuan a mangituray a bagi | FIFA |
---|---|
Parbo a nagan | Putbol, saker, "ti napintas nga ay-ayam", "ti ay-ayam ti lubong" |
Immuna a naay-ayam | Tengnga a maika-19 a siglo a Gran Británia, Nottinghamshire, Sheffield. |
Dagiti pakailasinan | |
Panaginnasideg | Wen |
Kameng ti sangkakuyogan | 11 tunggal maysa a timpuyog |
Nailaok a henero | Wen, sabsabali a kasalisal |
Pannakaikategoria | Timpuyog nga isport, bola nga isport |
Aruaten | Pútbol (wenno saker a bola) |
Beddeng | pagayayaman ti putbol |
Olimpiada | Paset iti programa ti Kalgaw nga Olimpiada manipud idi 1900 aginggana idi 1928 Naipasubli iti programa ti Kalgaw nga Olimpiada idi 1936 agingga tatta nga aldaw |
Paralimpiko | Saan |
Nagtaudan a pagilian wenno rehion | Iti dagup ti lubong |
Dagiti nagibasaran
urnosen- ^ "Panagtaldiap iti Saker". Encyclopædia Britannica. Naala idi 4 Hunio 2008.
- ^ Guttman, Allen (1993). "Ti Panakaisaknap dagiti Isports ken ti Parikut iti Kultura nga Imperialismo". Iti Eric Dunning; Joseph A. Maguire; Robert E. Pearton (dagiti ed.). Ti Panagaramid ti Isports: Ti maysa a Panagipadpada ken Panagargian a Panagparang-ay. Champaign: Kinetiko ti Nagtagitaoan. p. 129. ISBN 0-88011-624-2. Naala idi 26 Enero 2008.
daytoy nga ayayam ket narigat unay a gapuanan a saan a nawaya a naimbento babaen kadagiti adu a kultura ngem daytoy ket nalaka laeng a a mayayamg tapno nagbalin a kalatakan nga isport iti lubong
{{cite book}}
: Di naikaskaso ti di ammo a parametro ti|chapterurl=
(maisingasing ti|chapter-url=
) (tulong) - ^ Dunning, Eric (1999). "Ti panagrang-ay ti saker a kas maysa nga ayayam iti lubong". Dagiti maibanagan ti isport: Sosiolohiko a Panagadal ti Isport, Ranggas ken Sibilisasion. Londres: Routledge. p. 103. ISBN 0-415-06413-9. Naala idi 26 Enero 2008.
Ti agdama a panawen ti maika-20 a siglo, ti saker ket rimsua a kas ti kalatakan a timpuyog nga isport iti lubong
{{cite book}}
: Di naikaskaso ti di ammo a parametro ti|chapterurl=
(maisingasing ti|chapter-url=
) (tulong) - ^ Mueller, Frederick; Cantu, Robert; Van Camp, Steven (1996). "Dagiti Timpuyog nga Isport". Didigra a Panakasugat iti Nangato a Pagadalan ken dagiti Kolehio nga Isport. Champaign: Kinetiko ti Nagtagitaoan. p. 57. ISBN 0-87322-674-7. Naala idi 26 Enero 2008.
Ti Saker ket isu ti kalatakan nga isport iti lubong ken maysa nga industria a naipategan iti sumurok a US$400 bilion iti dagup ti lubong. 80% iti daytoy naipataud idiay Europa, ngem ti kalatakna daytoy ket umadado idiay Estados Unidos. Nakarkulo a daytoy ket addaan dagiti 22 a riwriw nga agayayayam iti saker iti lubong idi rugi iti 1980, ken daytoy a bilang ket umadado. Idiay Estados Unidos ti saker ket maysa a kangrunaan nga isport kadagiti nangato a pagadalan ken kolehio nga agpang
{{cite book}}
: Di naikaskaso ti di ammo a parametro ti|chapterurl=
(maisingasing ti|chapter-url=
) (tulong)