Pagsasao nga Asturiano
Ti Asturiano (/æsˈtʊəriən/;[3] autonimo: asturianu [astuˈɾjanu],[4] wenno bable [ˈbaβle]) ket pagsasao a Romanse iti grupo ti Laud nga Ibero, subgrupo ti Astur-Leonesa, nga insasao idiay Asturias (Espania). Ti Asturiano ket naamammuan pay a kas ti Astur-Leonesa wenno Asturiano-Leonesa tapno mangibaga ti pagsasao iti naipakasaritaanl ken agdama a global a panagpaadu. Ti agdam a bilang dagiti agsasao iti Asturiano ket nakarkulo iti agarup a 100,000 nga agsasao a kas ti umuna a pagsasao ken 450,000 nga agsasao a kas maikadua a pagsasao.[5] Adda dagiti tallo a predominante a karuay iti asturleonesa a lingguistiko a dominio (Lumaud, Sentral ken Akin-daya), urayno iti kaso ti Asturias, fpara iti naipakasaritaan ken demograpiko a rasrason, ti alagaden ket naibatay iti Sentral nga Asturiano. Ti Asturiano ket addaan iti gramatika, ti diksionario iti pagsasao nga Asturiano, ken maysa nga ortograpia. Daytoy ket inalagad babaen ti Akademia ti Pagsasao nga Asturiano, ken urayno daytoy ket saan nga opisial a pagsasao,[6] daytoy ket nasalakniban babaen ti lehislasion ti linteg ti autonomia ken daytoy ket maysa a pagpilia a pagsasao kadagiti eskuela.[7]
Asturiano | |
---|---|
Astur-Leonesa | |
asturianu, bable | |
Patubo iti | Espania |
Rehion | Autonomo a Komunidad ti Asturias |
Patubo a mangisasao | 110,000 (2007)[1] 450,000 L2 nga agsasao (1994) |
Dagiti dialekto | |
Latin | |
Opisial a kasasaad | |
Pakabigbigan a minoridad a pagsasao | |
Nagalagad | Academia de la Llingua Asturiana |
Kodkodigo ti pagsasao | |
ISO 639-2 | ast |
ISO 639-3 | ast |
ELP | Asturian |
Linguaesperio | 51-AAA-ca |
Ti lingguistiko a lugar ti Asturiano |
Dagiti nagibasaran
urnosen- ^ Asturiano iti Ethnologue (maika-17 nga ed., 2013)
- ^ "Asturian in Asturias in Spain". Database for the European Charter for Regional or Minority Languages. Public Foundation for European Comparative Minority Research. Naala idi 19 Hunio 2013.
- ^ "Asturian". Dictionary.com Unabridged. Random House, Inc. Naala idi 15 Marso 2013.
- ^ Art. 1 de la Ley 1/1998, de 23 de marzo, de uso y promoción del bable/asturiano/Law 1/93, iti Marso 23, iti Panag-usar ken Panangiyaddang ti Pagsasao nga Asturiano.
- ^ Reporta ti Ethnologue para iti Asturiano
- ^ http://www.elcomerciodigital.com/gijon/20090112/local/asturias/miembro-andecha-astur-enfrenta-200901121726.html
- ^ See: Euromosaic report
Bibliograpia
urnosen- (iti Espaniol) Llera Ramo, F. (1994) Los Asturianos y la Lengua Asturiana: Estudio Sociolingüístico para Asturias-1991. Oviedo: Consejería de Educación y Cultura del Principado de Asturias ISBN 84-7847-297-5.
- Wurm, Stephen A. (ed) (2001) Atlas of the World's Languages in Danger of Disappearing. Unesco ISBN 92-3-103798-6.
- (iti Ingles) M.Teresa Turell (2001). Multilingualism in Spain: Sociolinguistic and Psycholinguistic Aspects of Linguistic Minority Groups. ISBN 1-85359-491-1
- (iti Ingles) Mercator-Education (2002): European Network for Regional or Minority Languages and Education. "The Asturian language in education in Spain" ISSN 1570-1239
Dagiti akinruar a silpo
urnosen- Academia de la Llingua Asturiana – ti opisial nga akademia ti pagsasao nga Asturiano
- Dirección Xeneral de Política Llingüística del Gobiernu del Principáu d'Asturies
- Gramatika ti Asturiano iti Inggles Naiyarkibo 2017-10-11 iti Wayback Machine
- Diksionario ti Asturiano–Inggles Naiyarkibo 2004-04-04 iti Wayback Machine
- Xunta pola Defensa de la Llingua Asturiana