Rosa Luxemburg
Ni Rosa Luxemburg (Rosalia Luxemburg, Polako: Róża Luksemburg; 5 Marso 1871[1] – 15 Enero 1919) ket maysa idi a Marxista teorista, philosopo, ekonomista ken rebolusionario a sosialisa ti kaputotan a Polako Hudio a nagbalin a naturalisado nga umili ti Alemania. Isu ket kameng idi ti Sosial a Demokrasia ti Pagarian ti Polonia ken Lituania (SDKPiL), ti Partido Sosial Demakratiko ti Alemania (SPD), ti Partido ti Nawaya a Sosial Demoktatiko (USPD), ken ti Partido Komunista ti Alemania (KPD).
Rosa Luxemburg | |
---|---|
Dagiti bukod a salaysay | |
Naiyanak | 5 Marso 1871 Zamość, Vistula Land, Ruso |
Natay | 15 Enero 1919 Berlin, Alemania | (tawen 47)
Pannakaumili | Aleman |
Partido ti politika | Partido Proletariat, Sosial a Demokrasia ti Pagarian ti Polonia ken Lituania, Partido Sosial Demokratiko ti Alemania, Nawaya a Sosial Demokratiko ti Alemania, Liga ti Spartacus, Partido Komunista ti Alemania |
A(s)sawa | Gustav Lübeck |
Kadua a kinadenna | Leo Jogiches |
Nakaibiangan | Eliasz Luxemburg (Ama) Line Löwenstein (Ina) |
Propesion | Rebolusionario |
Idi 1915, kalpasan a nagsuporta ti SPD iti Alemania ti pannakibiang ti Sangalubongan a Gubat I, isuna ken ni Karl Liebknecht ket binangonda ti kontra-gubat a Spartakusbund (Liga ti Spartacus) a daytoy ket dimtengan a nagbalinan ti Partido Komunista ti Alemania (KPD). Idi las-ud ti Aleman a Rebolusion isu ket nangbangon ti Die Rote Fahne (Ti Nalabbasit a Wagayway), ti sentro a ramit ti Spartacista a tignay.
Isu ket nangipanunot a ti Spartacista a yaalsa a kas maysa akamali,[2] ngem isu ket nangsuporta ti daytoy kalpsan nga inbilin ni Liebknecht a dina nga amammo. Idi naparukma daytoy a rebolto babaen ti demokratiko sosial a gobierno ken ti Freikorps (dagiti nagtitipon a beterano ti Sangalubongan a Gubat I iti kanawan a payak dagiti paramilitario a grupo), ni Luxemburg, Liebknecht ken dagiti dadduma pay a nagsupsuporta kaniada ket natiliw ken naipapatayda. Ni Luxemburg ket napaltogan idi ken naibelleng ti bagina idiay Kanal Landwehr idiay Berlin. Kalpasan ti ipupusayda, ni Luxemburg ken Karl Liebknecht ket nagbalinda a martir para kadagiti Marxista. Segun ti Pederal nga Opisina para iti Panagsalaknib ti Batay-linteg, a nangipalplagip ken ni Rosa Luxemburg ken ni Karl Liebknecht ket agtultuloy a mangipapel ti maysa a nangruna a papel ti politikal a kanigid ti Alemania.[3]
Dagiti nagibasaran
urnosen- ^ Biograpia ni Luxemburg idiaymarxists.org
- ^ Frederik Hetmann: Rosa Luxemburg. Ein Leben für die Freiheit, p. 308
- ^ Gedenken an Rosa Luxemburg und Karl Liebknecht – ein Traditionselement des deutschen Linksextremismus Naiyarkibo 2010-11-30 iti Wayback Machine, BfV-Themenreihe, Bundesamt für Verfassungsschutz, 2008