Sasao a Daya nga Ulo ti Billit – Sentani

Ti sasao a Daya nga Ulo ti Billit – Sentani ket mangporma ti pamilia ti sasao a Papuano nga insingasing babaen ni Malcolm Ross a mangitipon dagiti pamilia ti Daya nga Ulo ti Billit ken Sentani kadagiti isolado a pagsasao a Burmeso. Ti Sentani ket sanga idin ti singasing ni Stephen Wurm para iti Trans–Baro a Guinea. Daytoy ket addaan iti pannakaipada iti leksiko iti sasao nga Asmat–Kamoro, ngem saan a namatmati ni Ross a makaipakita dagitoy iti henelohiko a pannakaikabagian.

Daya nga Ulo ti Billit – Sentani
Heograpiko a pannakaiwarwaras	Papua
Lingguistika a pannakaidasig	Naipadakkel a Laud a Papuano ? Daya nga Ulo ti Billit – Sentani
Pannakabingbingay	Daya nga Ulo ti Billit Burmeso Sentani
Glottolog	Awan

Inraman pay ni Ross ti saan a naidasig a Tause, ngem gapu laeng daytoy iti panangiregget ti panagsukisok imbes a kas serioso a singasing.

Ti sasao a Daya nga Ulo ti Billit – Sentani, a maikuyog iti sasao a Laud a Papuano ken ti isolado a Yawa, ket mangporma iti parte ti tentatibo a singasing para iti maysa a pamilia ti Naipaatiddog a Laud a Papuano. Maisaluminada manipud iti pamilia a Laud a Papuano iti kaadda dagiti porma a kas ti ba wenno wa para iti pangsandi ti singular a maikadua a persona ("thou").

Pannakaidasig

Ikaykaysa ti Daya nga Ulo ti Billit – Sentani kadagiti dua a grupo nga inkabil ni Wurm iti agpang iti pamilia, ken maysa wenno dagiti dua nga isolado.

	Daya nga Ulo ti Billit  Mantion (Manikion) Meax: Meax (Meyah), Meninggo (Moskona) ? Saponi Burmeso (Taurap) ? Tause (mabalin a dua a pagsasao, ti Tause ken Weirate)  Sentani  Demta Maitutop a Sentani: Sentani, Nafri, Tabla (Tanah Merah)

Ti Tause ket nasaysayaat a maikeddeng a di maidasig. Indasig ni Clouse (1997) daytoy akas maysa a pagsasao a Tanap Dandanaw, ngem dagiti pangsandina ket saanda a nasayaat kapada. Inraman daytoy ni Ross ditoy tapno maparegget ti ad-adu a panagsukisok. Ti Saponi ket makibinningay iti kagudua iti batayan a leksiko ti bokabulario iti Rasawa, ngem dagiti pangsandi ket kapada iti Daya nga Ulo ti Billit.

Dagiti pangsandi

Dagitoy a pamilia ket saanda a makibinningay iti kadawyan a bokabulario, ken naisilpoda laeng babaen kadagiti pangsandida. Dagiti pangsandi a kinonstrukto manen ni Ross para kadagiti proto-pamilia ket ti,

Sentani

	Bilang
Persona	Singular	Plural
		eksklusibo	inklusibo
Umuna	*də	*me	*e
Maika-2	*wa	?
Maika-3	*nə	?

Daya nga Ulo ti Billit

	Bilang
Persona	Singular	Plural
		eksklusibo	inklusibo
Umuna	*da, *di-	*meme, *me-	*mimi, *mi-
Maika-2	*ba, *bi-	*ia, *i-
Maika-3	*e, *-	*rua, *ri-

Maitunos ti Burmeso ken Tause kadagiti umuna ken maikadua a singular a pangsandi:

• Burmeso da (de-), ba (be-)
• Tause di, ba

Maitunos ti Saponi iti umuna a persona ken maikadua a singular:

• Saponi mamire "I, we", ba "thou".

Dagiti nagibasaran

• Ross, Malcolm (2005). "Pronouns as a preliminary diagnostic for grouping Papuan languages". Iti Andrew Pawley; Robert Attenborough; Robin Hide; Jack Golson (dagiti ed.). Papuan pasts: cultural, linguistic and biological histories of Papuan-speaking peoples. Canberra: Pacific Linguistics. pp. 15–66. ISBN 0858835622. OCLC 67292782.