Sasao a Kalatakan nga Awyu
Ti sasao a Kalatakan nga Awyu, ammo iti nasapsapa ken kadagiti ad-adu a limitado a pannakaidasig a kas Awyu–Dumut wenno Awyu–Ndumut, ket mabalin a pamilia ti sangadosena a sasao a Trans–Baro a Guinea a naisasao idiay akindaya a Laud a Papua. Innem kadagiti pagsasao ket naanayana a panasingkedan para iti batayan a panangipalawag; daytoy ket saan analawag no mano kadagiti maipatinayon a nagan (iti parentesis dita baba) ket mabalin a dagiti sabali a pagsasao.
| Kaltakan nga Awyu | |
|---|---|
| Heograpiko a pannakaiwarwaras | Baro a Guinea |
| Lingguistika a pannakaidasig | Trans–Baro a Guinea
|
| Pannakabingbingay |
|
| Glottolog | grea1275 |
 Mapa ti sasao nga Awyu–Dumut ti Baro a Guinea
Ti sasao nga Awyu–Dumut (saan a naipakita dagiti dadduma a pagsasao)
Dadduma a sasao a Trans–Baro a Guinea
Dadduma a sasao a Papuano
Dadduma asasao nga Austronesio
Di matagtagitao | |
Pannakaidasig
urnosenTi pannakaidasig dita baba ket naibatay kenni de Vries et al. (2012), nga isu ket nagusar kadagiti morpolohiko nga inobasion tapno maikeddeng dagiti pannakikabagian, ken mabalin a dagitoy ket saan a malawagan babaen dagiti panagbulod.[1] Ti pannakaurnos ti sasao Awyu ket naipangpangruna a tentatibo.
- Awyu–Dumut
- Becking–Dawi
Naidasig ti Sawi iti datos a pronominal, gapu ta saan a magun-od ti marpolohiko a datos a nausar kadagiti nabati a pamilia. Dagityi pangsandi ti sanga nga Awyu–Dumut ket dagiti sumaganad:
sg pl 1 *nu-p *na-gu-p 2 *gu-p *ga-gu-p 3 *e-p, *[n]ege-p, *yu-p *ya-gu-p
Ti suldong a *-p ken ti panagbaliw ti kamaudian a Trans–Baro a Guinea a paaweng ti *a iti *u ket saan nga agparang kadagiti pangtagikua a pangsandi: *na, *ga, *ya/wa, *na-ga, *ga-ga, *ya-ga.
Dagiti nadumaduma a sabali a pagsasao ket mabalin a mabirukan iti literatura. Ti Ario (Sumagaxe)[2] ket nailista iti Wurm, Foley, kdpy., ngem saan nga adda iti panagsukisok ti Unibersidad ti Amsterdam ken inikkat babaen ti Ethnologue. Ilista ti Ethnologue iti maysa a 'Tengnga nga Awyu', ngem daytoy ket saan anapasingkedan a kas naisangayan a pagsasao (U. Amsterdam). Iti sapasap, dagiti nagan iti Ethnologue ket makaallilawda, ken dagiti nadadaan nga edison ket mangibagbaga kadagiti nagan manipud iti Wurm (1982), a kas ti Mapi, Kia, Akinngato a Digul, Akinngato a Kaeme, ken dagitoy ket dagiti nagan dagiti panagsukisok ti pagsasao kadagiti igid ti karayan dagiti a naganagan, ken mabalinda a mangibagan iti sasao nga Ok imbes nga iti Awyu.
Ti Bayono-Awbono ket mabalin nga isu pay ket Kalatakan nga Awyu, wenno mabalin nga Ok.
Pakasaritaan
urnosenTi pamilia ti Awyu ken Awyu–Dumut ket inpalawag babaen ni Peter Drabbe kadagidi tawen ti 1950.
Inraman idi ni Voorhoeve iti insingasingna a grupo a Tengnga ken Abagatan a Baro a Guinea.[3] Kas parte tiTengnga ken Abagatan a Baro a Guinea, mangpormada it iparte ti kassigud a singasing para iti Trans–Baro a Guinea.[4]
Dagiti nota
urnosen- ^ Lourens de Vries, Ruth Wester, & Wilco van den Heuvel. 2012. "The Greater Awyu language family of West Papua", pp. 269–312 of Hammarström & van den Heuvel (eds.), History, Contact and Classification of Papuan Languages. (Language and Linguistics in Melanesia Special Issue). Port Moresby: Linguistic Society of Papua New Guinea.
- ^ Multitree qgz
- ^ Voorhoeve, C.L. 1968. “The Central and South New Guinea Phylum: a report on the language situation in south New Guinea. Pacific Linguistics, Series A, No. 16: 1-17. Canberra: Australian National University.
- ^ McElhanon, Kenneth A.and C.L. Voorhoeve. 1970. The Trans-New Guinea phylum: explorations in deep-level genetic relationships. Pacific Linguistics, Series B, No. 16. Canberra: Australian National University.
Dagiti akinruar a silpo
urnosen- Ti sasao nga Awyu–Ndumut iti kontekstoda iti lingguistika ken kultura (Unibersidad ti Amsterdam) ket addaan iti kabarbaro a pakaammo iti sasao nga Awyu–Dumut
Dagiti nagibasaran
urnosen- Ross, Malcolm (2005). "Pronouns as a preliminary diagnostic for grouping Papuan languages". Iti Andrew Pawley; Robert Attenborough; Robin Hide; Jack Golson (dagiti ed.). Papuan pasts: cultural, linguistic and biological histories of Papuan-speaking peoples. Canberra: Pacific Linguistics. pp. 15–66. ISBN 0-85883-562-2. OCLC 67292782.