World Register of Marine Species
Ti World Register of Marine Species (WoRMS) ket ti maysa a taksonomiko a database a manggandat a mangited iti maysa nga autoritatibo ken komprehensibo a listaan dagiti nagan dagiti organismo ti baybay.[1]
 | |
| Pangyababaan | WoRMS |
|---|---|
| Pannakapundar | 2008 |
| Kuartel | Ostend, Belhika |
| Nagsasabtan | 51°13′40.25″N 2°56′28.07″E / 51.2278472°N 2.9411306°E |
| Website | marinespecies.org |
Linaon
urnosenTi linaon ti rehistro ket urnosen ken taripatuen babaen dagiti sientipiko nga espesialista iti tunggal maysa a grupo ti organismo. Dagitoy a taksonomo ket tenglenda ti kalidad ti pakaammo, a maurnong manipud iti nangruna a sientipiko a literatura ken dagiti pay sumagmamano nga akinruar a rehional ken espesipiko iti takson a database. Taripatuen ti WoRMS dagiti umiso a nagan kadagiti amin nga organismo ti baybay, ngem mangited pay ti pakaammo kadagiti sinonimo ken dagiti imbalido a nagan. Daytoy ket agdamdama nga obra ti mangtaripato ti rehistro, gapu ta dagiti baro a sebbangan ket kankanayon a maduktalan ken ipalpalawag babaen dagiti sientista; iti pay maipatinayon, ti nomenklatura ken taksonomia dagiti adda a sebbangan ket masansan a mapasayaat wenno mabaliwan gapu ta kankanayon a maipablaak dagiti baro a panagsukisok.
Dagiti sub-agasmang ti linaon ti WoRMS ket mabalin a magun-od, ken mabalin nga addaan iti naisina a pannakaitsapa ken ti bukodda a balay/pagrugian a pampanid, kas dagiti "subrehistro", kas ti World List of Marine Acanthocephala, World List of Actiniaria, World Amphipoda Database, ken dadduma pay. Manipud idi Disiembre 2018 adda dagiti 60 a kasta a taksonomiko a subrehistro, a mairaman dagiti bilang dagiti agdama a maar-aramid.[2] Ti maikadua a kategoria dagiti subrehistro ket buklen dagiti database dagiti rehional a sebbangan a kas ti African Register of Marine Species, Belgian Register of Marine Species, kdpy., bayat a ti maikatlo ket buklen dagiti tematiko a sub-agasmang a kas ti World Register of Deep-Sea species (WoRDSS), World Register of Introduced Marine Species (WRiMS), kdpy. Kadagitoy amian a kaso, ti batayan a datos ket maikabil ken matengngel laeng iti maminsan kas parte ti sistema ti datos ti WoRMS para iti mapalaka a panagtaripato ken konsistensia ti datos, ken maiparangdanto manen no nasken iti konteksto ti maitunos a subrehistro wenno dagiti subrehistro a mabalin a pakaitagikuaanda.
Adda dagiti sumagmamano a subrehistro a mangpadakkel ti linaon iti labes ti kasisigud a konsepto ti "baybay" iti WoRMS babaen ti panangiraman ti nasadiwa a danum wenno dagiti naindagaan a takson para iti kinakompletoda iti naikeddeng nga interesado a lugar; kadagiti kasta a rehistro ket mabalin nga ilaksid manipud iti maysa a pagalagadan a panagbiruk ti WoRMS babaen ti panagpili kadagiti maitunos a pagpilian iti interface ti online a panagbiruk.
Pakasaritaan
urnosenNapundar ti WoRMS idi 2008 ke dimmakkel manipud iti European Register of Marine Species ken ti UNESCO-IOC Register of Marine Organisms (URMO), nga inurnong babaen ni Jacob van der Land (ken dagiti nadumaduma a katrabahuanna) iti Nailian a Museo ti Masna a Pakasaritaan, Leiden [3] Daytoy ket kangrunaan a punduan babaen ti Kappon ti Europa ken sangailien babaen ti Flanders Marine Institute (VLIZ) iti Ostend, Belhika. Nakaitakder ti WoRMS kadagiti pormal a pakitunosan kadagiti nadumaduma a biodibersidad a proyekto, a mairaman ti Global Biodiversity Information Facility ken ti Encyclopedia of Life. Idi 2008, imbagbaga ti WoRMS a makanamnama nga addaan iti nakompleto a napabaro a rehistro iti amin a biag ti baybay babaen ti tawen ti 2010, ti tawen a nakompleto ti Census of Marine Life.[4]
Manipud idi Pebrero 2018, ti WoRMS ket aglaon kadagiti listaan dagiti 480,931 a nagan ti sebbangan ti baybay (mairaman dagiti sinonimo) a kadagitoy ket 240,633 ket dagiti umiso a sebbangan ti baybay (95 % a napasingkedan). Ti gandatda ket ti kaadda ti listaan para iti tunggal maysa kadagiti agarup nga ad-adu ngem 240,000 a sebbangan ti baybay.[5][6]
Sangailien pay ti VLIZ ti Interim Register of Marine and Nonmarine Genera (IRMNG), babaen ti panagusar ti sapsap nga impraestruktura.[7]
Dagiti nagibasaran
urnosen- ^ "Towards a World Register of Marine Species". World Register of Marine Species. Naala idi 2009-02-16.
- ^ "WoRMS – World Register of Marine Species". www.marinespecies.org.
- ^ "About". World Register of Marine Species. Naala idi Agosto 24, 2013.
- ^ Catherine Brahic (2008-06-25). "How many species live in the sea?". New Scientist.
- ^ "WoRMS – World Register of Marine Species". World Register of Marine Species. Naala idi 2018-02-11.
- ^ Costello, MJ; Bouchet, P; Boxshall, GW; Fauchald, K; Gordon, DP; et, al. (2013). "Global coordination and standardisation in marine biodiversity through the World Register of Marine Species (WoRMS) and related databases". PLOS ONE. 8 (1): e51629. doi:10.1371/journal.pone.0051629. PMC 3541386. PMID 23505408.
- ^ "Interim Register of Marine and Nonmarine Genera (IRMNG)". Lifewatch regional portal. LifeWatch. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2018-12-11. Naala idi 10 Disiembre 2018.
Dagiti akinruar a silpo
urnosen- Opisial a website
- Horton, Tammy; Gofas, Serge; Kroh, Andreas; Poore, Gary C. B.; Read, Geoffrey; Rosenberg, Gary; Stöhr, Sabine; Bailly, Nicolas; Boury-Esnault, Nicole (2017-12-28). "Improving nomenclatural consistency: a decade of experience in the World Register of Marine Species". European Journal of Taxonomy (iti Ingles). 0 (389). doi:10.5852/ejt.2017.389. ISSN 2118-9773.
- Vandepitte, Leen; Vanhoorne, Bart; Decock, Wim; Vranken, Sofie; Lanssens, Thomas; Dekeyzer, Stefanie; Verfaille, Kevin; Horton, Tammy; Kroh, Andreas (2018-04-06). "A decade of the World Register of Marine Species – General insights and experiences from the Data Management Team: Where are we, what have we learned and how can we continue?". PLOS ONE (iti Ingles). 13 (4): e0194599. doi:10.1371/journal.pone.0194599. ISSN 1932-6203. PMC 5889062. PMID 29624577.