Baka
Ti baka ket isu ti kaaduan a kita dagiti dakkel a napaamo nga ungulata. Dagitoy ket prominente a moderno a kameng ti subpamilia ti Bovinae, dagitoy ti kaaduan a naiwarwaras a sebbangan ti henero ti Bos, ken dagitoy ti kaaduan a naurnos a naidasig a kas ti Bos primigenius. Ti baka ket natartaraken a kas dingoen para iti karne (karne ti baka ken karne ti urbon), dagiti paggatasan nga ayup para iti gatas ken dagiti dadduma pay a produkto ti paggatasan, ken dagiti panagguyod nga ayup (panagguyod kadagiti kariton wenno arado). Dagiti dadduma pay a produkto ket mairaman ti lalat ken lugit para iti ganagan wenno sungrod. Kadagiti dadduma a pagilian, a kas idiay India, dagiti baka ket sagrado. Manipud kadagiti basbassit ngem 80 a nagtataudan ti naapamo idiay abagatan a daya a Turkia idi agarup a 10,500 a tawtawen,[1] adda dagiti nakarkulo a 1.3 bilion a baka iti lubong tatta nga aldaw.[2] Idi 2009, ti baka ket nagbalin a ti immuna a dingoen nga ayup ti addaan ti napno a naimapa a henoma.[3]
| Baka | |
|---|---|
| |
| Ti Suiso a Braunvieh a baka | |
Napaamo
| |
Taksonomia 
| |
| Pagarian: | Animalia |
| Pilo: | Chordata |
| Klase: | Mammalia |
| Urnos: | Artiodactyla |
| Pamilia: | Bovidae |
| Subpamilia: | Bovinae |
| Henero: | Bos |
| Sebbangan: | B. taurus
|
| Dua a nagan | |
| Bos taurus | |
| Subsebbangan | |
| |
| Sakop ti Baka | |
| Kapada a nagan | |
| |
Dagiti nota
urnosen- ^ Bollongino, Ruth & al. Molekular a Biolohia ken Ebolusion. "Ti moderno a Taurine a Baka ket nagtaud manipud ti bassit a bilang kadagiti nagpundar ti Asideg a Daya". 7 Marso 2012. Naala idi 2 Abr 2012. Op. cit. iti Wilkins, Alasdair. io9.com. "Ti DNA ket mangipakpakita a dagiti baka ket narigatda idi a napaamo Naiyarkibo 2012-05-12 iti Wayback Machine". 28 Marso 2012. Naala idi 2 Abr 2012.
- ^ Breeds of Cattle at CATTLE TODAY
- ^ Brown, David (2009-04-23). "Dagiti sientista ket wiaswasda ti Henoma ti Baka". The Washington Post. Naala idi 2009-04-23.
Dagiti akinruar a silpo
urnosen
Dagiti midia a mainaig iti Baka iti Wikimedia Commons
Dagiti midia a mainaig iti Baka a lalaki iti Wikimedia Commons
 | Daytoy nga artikulo dagiti nangruna nga artikulo ket pungol. Makatulongka iti Wikipedia babaen ti panagnayon iti daytoy. |