Rebision manipud idi 04:32, 28 Agosto 2012 urnosen MerlIwBot (tungtungan \| aramid) 9,398 edits m Robot: Agnaynayon zh,pl,eu,bs,es,mi,lij,oc,hu,sw,nso,am,ga,nl,ar,pt,eo,yi,new,sr,ckb,fi,uk,be-x-old,pa,sah,sco,roa-tara,kv,hr,az,an,da,vec,als,pms,nah,lez,he,be,arz,lad,yo,it,hif,ml,ja,kbd,vi,wo,hsb,tg,sk,ku,mn,th,no,ca,la,cy,os,cs,bg,mr,om,ur,gv,jv,qu... ← Nadadaan nga urnos		Rebision manipud idi 16:19, 28 Septiembre 2012 urnosen ibabawi Lam-ang (tungtungan \| aramid) Dagiti administrador ti interface, Dagiti administrador 182,014 edits nagnayon Barbaro nga urnos →
Linia 4: \|date=2006 \|ref=e16 \|speakers2=40 a riwriw ti [[maikadua a pagsasao\|L2]] ~~speakers~~a mangisasao<ref name="e16"/> \|familycolor=Niger-Congo \|fam2=[[Dagiti pagsasao nga Atlantiko–Kongo\|Atlantiko–Kongo]] Linia 30: Ti '''pagsasao a Swahili''' wenno '''Kiswahili'''<ref>[[Inggles a Diksionario ti Oxford]]</ref>ket maysa a [[Dagiti pagsasao a Bantu\|Bantu a pagsasao]] nga insasao dagiti nadumaduma nga etniko a grupo nga agtataeng kadagii nadumaduma a luglugar iti aplaya ti [[Kanal Mozambique]] manipud ti akin-amianan a [[Kenya]] aginggana ti akin-amianan a [[Mosambike]], a mairaman ti [[Komoros\|Is-isla ti Komoros]].<ref>Prins 1961</ref> Daytoy ket maisasao pay dagiti etniko a minoridad a grupo idiay [[Somalia]]. Urayno lima ariwriw a tatato ti agsasao ti Swahili a kas ti [[mother tongue\|patneng a pagsasaoda]],<ref>{{cite book \|title=Aprikano a sarsarita: mays anga ensiklopedia\|last=Peek \|first=Philip M. \|authorlink= \|coauthors=Kwesi Yankah \|year=2004 \|publisher=Taylor & Francis \|isbn=0-415-93933-X \|page=699}}</ref> daytoy ket naus-usar a kas maysa a [[lingua franca]] iti kaaduan ti [[Daya nga Aprika]], a kayatna asaoen ket ti dagup a bilang dagiti mangisasao ket nasuroka 60 a riwriw.<ref>Irele 2010</ref> Ti Swahili ket agserserbi a kas maysa a [[nailian apagsasao\|nailianl]], wenno [[opisial apagsasao]], kadagiti lima a pagilian: ti [[Tanzania]], Kenya, [[Uganda]], ti [[Komoros]] ken ti [[Demokratiko a Republika iti Kongo]]. Adda dagiti Swahili a bokabulario ket naala manipud ti [[Pagsasao nga Arabiko\|Arabiko]] baaen t adadu ngem duapuloa siglo a panakaiyasidegan dagiti agsasao ti Arabiko a nagtataeng idiay [[Swahili nga Aplaya\|aplaya ti abagatan a daya nga Aprika]]. Daytoy ket naginaynayon pay kadagiti [[Pagsasao a Persiano\|Persiano]], [[Pagsasao nga Aleman\|Aleman]], [[Pagsasao a Portuges\|Portuges]], [[Pagsasao nga Inggles\|Inggles]], ken [[Pagsasao a Pranses\|Pranses]] a balikas iti bokabulariona babaen ti panakaiyasasidegna kadagiti napalabas a lima ~~asiglo~~a siglo. == ~~Paammo~~Pakasaritaan == [[Papeles:Swahili-pn.jpg\|thumb\|left\|160px\|Urayno daytoy ket kasisigud a naisurat ti [[Arabiko a sinuratan]], Ti Swahili ket naisurat tattan ti maysa a [[Latin a sinuratan\|Latin nga abesedario]] nga inpaammo baban dagiti [[Misionario\|Kristiano a Misionario]] ken dagiti administrador ti kolonia. Ti testo a naipakita ditoy ket ti Katoliko a bersion ti [[Lord's Prayer\|Amami]].<ref>http://wikisource.org/wiki/Baba_yetu</ref>]] === Taudan === Dagiti eskolar ket awanda ti umanay a panakasaritaan wenno arkeolohiko nga ebidensia tapno mangpalubos kaniada a mangibaga ti pudno a petsa ken lugar a rimsuaan ti pagsasao a Swahili wenno ti Swahili a kultura. Nupay kasta, daytoy ket naipanpanunotan a ti tattao nga agsasao ti Swahili ket simmakupda kadagiti agdama a teritorio, a mangkepkep ti Taaw Indiano, a nanipud idi kasakbayan ti 1000 A.D. Dagiti Arabo agtagtagilako ket naamammoanda nga adaanda ti nawatiwat a panakaiyasideg ti aplaya a tattao manipud ti saan a naladladaw ngem maika-6 a siglo A.D., ken ti Islam ket nangrugrugi a naiwarwaras idiay igid nga Aplaya ti Daya nga Aprika manipud idi saan a naladladaw ngem maika-9 a siglo. Dagiti tao manipud idiay [[Oman]] <ref>Kharusi, N.S. (2012) Ti etniko nga etiketa ti Zinjibari: Dagiti politika ken panagpili ti pagsasao a nagbanagan kadagiti agsasao ti Swahili idiay Oman. Dagiti etnisidad Hunio 2012 tom. 12 bil. 3 335-353, DOI: 10.1177/1468796811432681 </ref>ken idiay Golpo ti Persia Persian ket nagtaengda idiay [[Purpuro ti Zanzibar]], a nangtulong daytoy ti panakaiwaras tiIslam ken ti pagsasao a Swahili ken kultura nga adda dagiti nangruna paglakuan ken sentro ti kultura nga adadayo ngem ti [[Sofala]] (Mozambique) ken Kilwa (Tanzania) iti abagatan, ken [[Mombasa]] ken [[Lamu]] idiay Kenya, [[Barawa]], [[Merca]], [[Kismayo]] ken [[Mogadishu]] (Somalia) iti amianan, ti Is-isla ti Komoros ken akinamianan a Madagascar idiay Taaw Indiano. Nagrugi idi agarup a 1800, dagiti agturturay ti Zanzibar ket nagurnosda panaglaklako a panagbanbaniaga idiay kaunegan ti nangruna a daga, aginggana kadagiti nadumaduma a danaw idiay [[Rengngat ti Daya nga Aprika]] ti kontinente. Dagitoy idi n ket nangipatakderda kadagiti permanente a dalan ti panaglaklako, ken dagiti agsasao ti Swahili nga aglaklako ket nagtaengda kadagiti pagsardengan kadagiti igid ti baro a dalan ti paglaklakuan. Para idi kaaduan, daytoy a pamay-an ket saan a nangiturong ti napudno a [[kolonisasion]]. Ngem ti kolonisasion ket rimsua idiay laud ti [[Danaw Malawi]], a tattan ket ti [[Probinsia ti Katanga]] ti Demokratiko a Republika ti Kongo, a nangited ti adu a nagbalbaliw a dialekto. Ti kasapaan a naamammuan a dokumento a naisurat ti Swahili ket dagiti surat a naisursurat ti [[Kilwa Kisiwani\|Kilwa]] idi 1711, iti [[Arabiko a sinuratan]]. Dagitoy ket naipatulod idiay Portuges ti Mozambique ken dagiti lokal a kumaduaanda. Dagiti kasisigud a surat ket naipreserba tattan idiay Naipakasaritaan nga Arkibo ti Goa, India.<ref>E.A. Alpers, ''Marpil ken dagiti Tagabu idiay Daya a Tengan ti Aprika'', Londres, 1975, pp. 98–99 ; T. Vernet, "Les cités-Etats swahili et la puissance omanaise (1650–1720), ''Journal des Africanistes'', 72(2), 2002, pp. 102–105.</ref> Ti sabali pay a taga-ugma a naisurat a dokumento ket ti maysa nga [[epiko a daniw]] iti Arabiko a sinuratan a natituloan ti ''[[Utendi wa Tambuka]]'' (''Ti Pakasaritaan ti Tambuka''); daytoy ket napetsaan ti 1728. Nupay kasta, ti [[Latin a sinuratan]] ket nagbalin nga isu ti pagalagadan babaen ti impluensia dagiti kolonial a bileg ti Europa {{clearleft}} == Paammo == {{Reflist\|30em}} Line 53 ⟶ 64: * Whiteley, Wilfred. 1969. ''Swahili: ti panagungar ti nailian apagsasao''. Londres: Methuen. Dagiti serie: Dagiti Panagadadal ti Aprikano a Pakasaritaan. ~~[[Kategoria~~{{DEFAULTSORT:~~Dagiti~~Swahili. Pagsasao ~~iti Lubong]]~~}} [[Kategoria:~~Nangruna~~Swahili\| ~~nga artikulo (pungol)~~]] [[Kategoria:Dagiti pagsasao ti Kenya]] [[Kategoria:Dagiti pagsasao ti Tanzania]] [[Kategoria:Dagiti pagsasao ti Uganda]] [[Kategoria:Dagiti pagsasao ti Demokratiko a Republika iti Kongo]] [[Kategoria:Dagiti suheto–berbo–banag a pagsasao]] [[Kategoria:Dagiti pagsasao nga awan ti aweng dagiti adda ti aweng a pamilia]] [[Kategoria:Nangruna nga artikulo]] {{Link FA\|sw}} {{Link FA\|he}} [[af:Swahili]]

Pagsasao a Swahili: Paggiddiatan a nagbaetan dagiti rebision