Jorge Luis Borges: Paggiddiatan a nagbaetan dagiti rebision
Content deleted Content added
Lam-ang (tungtungan | aramid) naipatarus manipud idiay en:Jorge Luis Borges http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Jorge_Luis_Borges&oldid=548219210 |
Lam-ang (tungtungan | aramid) naipatarus manipud idiay en:Jorge Luis Borges http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Jorge_Luis_Borges&oldid=548219210 |
||
Linia 22:
==Biag ken pagsapulan==
===Nasapa biag ket edukasion===
[[Papeles:Borges 1921.jpg|thumb|Ni Jorge Luis Borges idi 1921 iti edad a 22]]
Line 32 ⟶ 33:
Iti dayta apanawen, ni Borges ket nakaduktal kadagiti sinursurat ni [[Arthur Schopenhauer]] ken ti ''[[The Golem (Meyrink)|The Golem]]'' (1915) ni [[Gustav Meyrink]] a nagbalinan kadagiti nakaimpluensiaan kadagiti obrana. Idiay Espana, ni Borges ket nagbalin a kameng ti literario a tignay ti [[avant-garde]], kontra-Modernista a [[Ultraismo|Ultraista]], nga inpatakder babaen ni [[Apollinaire]] ken ni [[Marinetti]], nga aside kadagiti [[Imagista]]. Ti immuna adaniwna, "Himno iti Baybay," a naisurat iti estilo ni [[Walt Whitman]], ket naipablaak idi iti magasin a ''Grecia''.<ref>{{cite book|last=Wilson|first=Jason|title=Jorge Luis Borges|page=37|isbn=1-86189-286-1|publisher=Reaktion Books|year=2006}}</ref> Bayat nga adad idi idiay Espana, isu ket nakasarungkar kadagiti naidayegan nga Espaniol a mannurat, a mairaman ni [[Rafael Cansinos Assens]] ken ni [[Ramón Gómez de la Serna]].
===Nasapa a panagsursurat a pagsapulan===
[[Papeles:JorgeLuisBorges.jpg|thumb|Ni Jorge Luis Borges idi tawtawen ti 1940, retrato a naala manipud ti "Historia de la Literatura Argentina Tomo II" (1968)]]
Idi 1921, ni Borges ket nagsubli ken ti pamiliana idiay Buenos Aires. Bassit laeng ti pormal nga edukasionna, awan dagiti kualipikasionna ket bassit laeng dagiti gayyemna. Nangisursurat iti maysa agayyemna a ti Buenos Aires ket "tinurayanen babaen dagiti arriviste, babaen dagiti husto nga agtutbo nga awanan kadagiti maipapan ti isip nga alikamen, ken dagiti balasang a nadekorasionan".<ref Name="LRB"/> Intugotna ti doktrina iti [[Ultraista a tignay|Ultraismo]] ken nangirugi ti pagsapulanna, a nagipabpablaak kadagiti sureal a daniw ken dagiti salaysay kadagiti literario a warnakan. Idi 1930, ni Nestor Ibarra ket tinawtawaganna ni Borges ti "Nalatak nga Apostol ti [[Criollismo]]," a nagramrambak ti rehionalismo ti Latin nga Amerika.<ref>[http://www.borges.pitt.edu/english.php Sentro ti Borges, Unibersidad ti Pittsburgh]. Naala idi 2010-08-16</ref> Ni Borges ket nangipablaak kadagiti immuna anaipablaak a daniwna, ti ''Fervor de Buenos Aires'', idi 1923 ken nagiparawad ti avant-garde a panagrepaso iti ''[[Martín Fierro (magasin)|Martín Fierro]]''. Ni Borges ket kimmaddua a nangipatakder kadagiti warnakan ti ''Prisma'', ti warnakan a naiwarwaras babaen ti panagikabil kadagiti kopia kadagiti diding ti Buenos Aires, ken ''Proa''. Iti kinaudi a biagna, ni Borges ket nagbabbabawi kadagitoy a nasapa a pablaak, ken nagpanpadas a gimmatang kadagiti amina a naamammuan a kopia tapno dagitoy ket makednganda a madadael.<ref>[http://www.utexas.edu/utpress/excerpts/exboroth.html ''Borges: Dagiti Dadduma a Panagsuksukimat 1937–1952''. Napno a Pangyuna babaen ni James Irby. Unibersidad ti Texas ISBN 978-0-292-76002-8 ] Naala idi 2010-08-16</ref>
Babaen ti tengnga ti tawtawen ti 1930, isu ket nangrugrugi a nagsuksukimat kadagiti eksistensial a saludsod ken piksion. Nagob-obra iti maysa nga estilo a tinawtawagan ni Ana María Barrenechea iti "Irrealidad." Adu pay dagiti dadduma a mannurat ti Latin Amerika, a kas ni[[Juan Rulfo]], [[Juan José Arreola]], ken ni [[Alejo Carpentier]], ket nagsuksukimatda paya kadagitoy a tema, a naimpluensiaan babaen ti [[Penomenolohia (pilosopia)|penomolohia]] ni [[Husserl]] ken ni [[Heidegger]] ken ti [[eksistentialismo]] ni [[Jean-Paul Sartre]]. Iti daytoy nga urat, ti biograpona a ni Williamson ket nangiyunayunay iti pannakadangran iti panangibatay iti maysa a nairaem iti autobiograpiko para iti limaon wenno tono kadagiti naisangsangayan nga obrana: liblibro, pilosopia ken panagpanpanunot ket kaaduan a nagtaudan kadagiti pudno nga inspirasion kaniana a kasla dagiti nasanay a panagbiagna.<ref Name="LRB"/> Manipud ti immuna a pablaak, ni Borges ket kankanayon idi a nagparparawad iti ''[[Sur (magasin)|Sur]]'' (''Abagatan''), a nabangon idi 1931 babaen ni [[Victoria Ocampo]]. Daytoy idi ti kangrunaan a literario a warnakan ti Arhentina ken timmulong kenni Borges a makabiruk ti pammadayawna.<ref>{{cite web|url=http://www.villaocampo.org/ing/historico/cultura_1.htm |title=Ivonne Bordelois, "The Sur Magazine" Villa Ocampo Website |publisher=Villaocampo.org |date= |accessdate=2011-08-24}}</ref> Ni Ocampo ket nagipayammo kenni Borges kenni [[Adolfo Bioy Casares]], ti sabali pay a nadayeg a pigura iti [[Arhentino a literatura]], nga isu ket agbalinto a kankanayon a kummaduan ken gayyemna. Isuda a dua nagsursuratda kadagiti adu nga obra, nga adda babaen dagiti nom de plume [[H. Bustos Domecq]], a mairaman dagiti serie ti detektibo a parodia ken dagiti pantasia a sarsarita. Idi las-ud dagitoy a tawen, ti maysa a gayyem ti pamilia a ni [[Macedonio Fernández]] ket nagbalin a nagruna nga impluensia kenni Borges. Dagitoy dua ketnagituronda kadagiti pakisinnaritaan kadagidi café, away a papanan, wenno idiay bassit nga apartamento ni Fernández idiay distrito ti [[Balvanera]] district. Isu ket nagparparang iti naganna iti "[[Dialogo a maipanggep ti Dialogo]] ni Borges,"<ref>Borges, Jorge Luis. Trans. Mildred Boyer ken ni Harold Morland. ''Dreamtigers''. Unibersidad ti Texas a Pagmalditan, 1985, p. 25.</ref> a ditoy a nakisinnarita dagitoy dua ti immortalidad ti kararua.
Idi 1933, ni Borges ket nakagun-od ti editorial a pannkaidutok iti literario a suplemento ti warnakan ti ''Crítica'', nga idiay ket immuna a nangipablaak kadagiti pirgis a kalpasanna ket naurnong a aks ti ''Historia universal de la infamia'' (''[[Ti Sangalubongan a Pakasaritaan ti Inpamia]]'', 1936).<ref Name="LRB"/> Ti libro ket nangiraman ti dua akita ti panagsurat. Ti immuna ket iti baetan dagiti salaysay a saan a piksion ken dagiti ababa a sarita, a nagus-usar kadagiti maipapaan ti piksion a pamay-ay a mangibaga kadagiti pudno a sarita. Ti maikadua ket buklen dagiti literario a palso, nga immununa nga inpasa ni Borges a kas dagiti pannkaipatarus dagiti annamong manipud ti nadayeg ngem saan unay a nabasbasa nga ob-obra. Kadagiti simmarsaruno a tawen, isu ket nagserbi a kas maysa a literario nga agbalbalakad para iti kamara pagipablaakan iti ''[[Emecé Editores]]'' ken linawas a nagsursurat kadagiti pablaak para iti ''El Hogar'', a nairuar manipud idi 1936 aginggana idi 1939. Idi 1938, ni Borges ket nakabiruk ti trabaho a kas ti umuna a katakunaynay iti Munisipio a Bilioteka ti Buenos Aires idiay Miguel Cané, ti maysa a nagtrabtrabaho a klase a lugar. Bassit laeng dagiti libro idiay, a naibaga kaniana a ti papangkatologo ti ad-adu ngem sangasut a libro iti tunggal maysa nga aldaw, ket awanen ti maibati a maaramid para kadagiti dadduma nga empleado ken makitanto a kasla dakes daytoy. Ti trabaho ket inaramidna laeng iti maysa nga oras iti tunggal maysa nga aldaw ken dagiti nabati nga orasna ket naggigian idiay sirok iti biblioteka, a nagsursurat kadagiti artikulo, dagiti ababa a sarita ken dagiti pananagipatarus.<ref Name="LRB"/>
==Dagiti nota==
Line 105 ⟶ 115:
{{Wikiquote-inline}}
*{{cite journal| url=http://www.theparisreview.org/interviews/4331/the-art-of-fiction-no-39-jorge-luis-borges| title=Jorge Luis Borges, TiArte ti piksion Bi. 39| work=Paris Review| date=Kalamiisan-Primabera 1967| author=Ronald Christ }}
*[http://www.bbc.co.uk/programmes/b0076182 BBC Radio 4 a pakitungtungan
*[http://www.themodernword.com/borges/index.html Jorge Luis Borges iti Moderno a Lubong]
*[http://www.borges.pitt.edu/ Sentro nii Borges, Unibersidad ti Pittsburgh].
| |||