Rebision manipud idi 13:45, 19 Mayo 2017 urnosen Lam-angBot (tungtungan \| aramid) Dagiti bot 37,036 edits m phab:T164230, usaren ti dakkel a letra (via JWB) ← Nadadaan nga urnos		Rebision manipud idi 21:57, 7 Oktubre 2019 urnosen ibabawi Lam-ang (tungtungan \| aramid) Dagiti administrador ti interface, Dagiti administrador 182,014 edits m Nagsimpa iti panangiletra/gramatika Barbaro nga urnos →
Linia 1: {{Infobox pagsasao\|name=Swahili \|nativename=Kiswahili \|states=[[Burundi]], [[Komoros]] (a kas Komoras), [[Demokratiko a Republika iti Kongo]], [[Kenya]], [[Mayotte]] (kaaduan akas ti Komoras), [[Mosambike]], [[Oman]], [[Rwanda]], [[Somalia]] (a kas [[Kibajuni a dialekto\|Kibajuni]] ken [[Bravanese a dialekto\|Chimwini]]), [[Tanzania]], [[Uganda]]<ref>[http://www.ethnologue.com/show_language.asp?code=swh Ethnologue a listaan dagiti pagilian a ti Swahili ket naisasao]<br />Thomas J. Hinnebusch, 1992, "Swahili", ''Internasional nga Ensiklopedia dagiti Lingusitika'', Oxford, pp. 99–106<br />David Dalby, 1999/2000, ''Ti Linguaesperio a Rehistro dagiti Pagsasao ken Komunidad a Bitla ti Lubong'', Linguasphere Press, Makadua a tomo, pg. 733–735<br />Benji Wald, 1994, "Sub-Sahara nga Aprika", ''Atlas dagiti Pagsasao iti Lubong'', Routledge, pp. 289–346, mapmapa 80, 81, 85</ref> \|speakers=800,000 \|date=2006 \|ref=e16 \|speakers2=40 a riwriw ti [[maikadua a pagsasao\|L2]] a mangisasao<ref name="e16" /> \|familycolor=Niger-Congo \|fam2=[[Dagiti pagsasao nga Atlantiko–Kongo\|Atlantiko–Kongo]] Linia 13: \|fam7=[[Dagiti pagsasao a Sabaki\|Sabaki]] \|script=[[Latin a sinuratan\|Latin]], [[Arabiko a sinuratan\|Arabiko]] \|nation={{noflag\|[[Kappon ti Aprika]]}}<br />{{wagayway\|Kenya}}<br />{{wagayway\|Tanzania}}<br />{{wagayway\|Uganda}}<br />{{wagayway\|Comoros}} (a kas Komoras) \|agency=[[Baraza la Kiswahili la Taifa]] (Tanzania) \|iso1=sw Linia 25: \|notice=IPA }} Ti '''pagsasao a Swahili''' wenno '''Kiswahili'''<ref>[[~~Inggles~~Ingles a Diksionario ti Oxford]]</ref> ket maysa a [[Dagiti pagsasao a Bantu\|Bantu a pagsasao]] nga insasao dagiti nadumaduma nga etniko a grupo nga agtataeng kadagii nadumaduma a luglugar iti aplaya ti [[Kanal Mozambique]] manipud tiiti akin-amianan a [[Kenya]] aginggana ti akin-amianan a [[Mosambike]], a mairaman ti [[Komoros\|Is-isla ti Komoros]].<ref>Prins 1961</ref> Daytoy ket maisasao pay dagiti etniko a minoridad a grupo idiay [[Somalia]]. Urayno lima a riwriw a tattao ti agsasao iti Swahili a kas ti [[mother tongue\|patneng a pagsasaoda]],<ref>{{cite book \|title=Aprikano a sarsarita: maysa nga ensiklopedia\|last=Peek \|first=Philip M. \|authorlink= \|last2=Yankah \|first2=Kwesi \|year=2004 \|publisher=Taylor & Francis \|isbn=0-415-93933-X \|page=699}}</ref> daytoy ket naus-usar a kas maysa a [[lingua franca]] iti kaaduan ti [[Daya nga Aprika]], a kayatna a ~~saoen~~sawen ket ti dagup a bilang dagiti mangisasao ket nasurok a 60 a riwriw.<ref>Irele 2010</ref> Ti Swahili ket agserserbi a kas maysa a [[nailian a pagsasao\|nailian]], wenno [[opisial a pagsasao]], kadagiti lima a pagilian: ti [[Tanzania]], Kenya, [[Uganda]], ti [[Komoros]] ken ti [[Demokratiko a Republika iti Kongo]]. Adda dagiti Swahili a bokabulario ket naala manipud tiiti [[Pagsasao nga Arabiko\|Arabiko]] baaen t ad-adu ngem duapulo a siglo a pannakaiyasidegan dagiti agsasao ti Arabiko a nagtataeng idiay [[Swahili nga Aplaya\|aplaya ti abagatan a daya nga Aprika]]. Daytoy ket naginaynayon pay kadagiti [[Pagsasao a Persiano\|Persiano]], [[Pagsasao nga Aleman\|Aleman]], [[Pagsasao a Portuges\|Portuges]], [[Pagsasao nga Ingles\|Ingles]], ken [[Pagsasao a Pranses\|Pranses]] a balikas iti bokabulariona babaen ti pannakaiyasasidegna kadagiti napalabas a lima a siglo. == Pakasaritaan == [[Papeles:Swahili-pn.jpg\|thumb\|left\|160px\|Urayno daytoy ket kasisigud a naisurat ti [[Arabiko a sinuratan]], Ti Swahili ket naisurat tattan ti maysa a [[Latin a sinuratan\|Latin nga abesedario]] nga inpaammo baban dagiti [[Misionario\|Kristiano a Misionario]] ken dagiti administrador ti kolonia. Ti ~~testo~~teksto a naipakita ditoy ket ti Katoliko a bersion ti [[Lord's Prayer\|Amami]].<ref>http://wikisource.org/wiki/Baba_yetu</ref>]] === Taudan === Dagiti eskolar ket awanda ti umanay a pakasaritaan wenno arkeolohiko nga ebidensia tapno mangpalubos kaniada a mangibaga ti pudno a petsa ken lugar a rimsuaan ti pagsasao a Swahili wenno ti Swahili a kultura. Nupay kasta, daytoy ket naipanpanunotan a ti tattao nga agsasao ti Swahili ket simmakupda kadagiti agdama a teritorio, a mangkepkep ti Taaw Indiano, a nanipud idi kasakbayan ti 1000 A.D. Dagiti Arabo agtagtagilako ket naam-ammuanda nga adaanda iti nawatiwat a pannakaiyasideg ti aplaya a tattao manipud tiiti saan a naladladaw ngem maika-6 a siglo A.D., ken ti Islam ket nangrugrugi a naiwarwaras idiay igid nga Aplaya ti Daya nga Aprika manipud idi saan a naladladaw ngem maika-9 a siglo. Dagiti tao manipud idiay [[Oman]] <ref>Kharusi, N.S. (2012) Ti etniko nga etiketa ti Zinjibari: Dagiti politika ken panagpili ti pagsasao a nagbanagan kadagiti agsasao ti Swahili idiay Oman. Dagiti etnisidad Hunio 2012 tom. 12 bil. 3 335-353, DOI: 10.1177/1468796811432681</ref> ken idiay Golpo ti Persia Persian ket nagtaengda idiay [[Purpuro ti Zanzibar]], a nangtulong daytoy ti panakaiwaras tiIslam ken ti pagsasao a Swahili ken kultura nga adda dagiti nangruna paglakuan ken sentro ti kultura nga adadayo ngem ti [[Sofala]] (Mozambique) ken Kilwa (Tanzania) iti abagatan, ken [[Mombasa]] ken [[Lamu]] idiay Kenya, [[Barawa]], [[Merca]], [[Kismayo]] ken [[Mogadishu]] (Somalia) iti amianan, ti Is-isla ti Komoros ken akinamianan a Madagascar idiay Taaw Indiano. Linia 55: * Lambert, H.E. 1958. ''Chi-Jomvu ken ki-Ngare: Dagiti subdialekto ti Mombasa a Lugar''. (Kampala) * Marshad, Hassan A. ''Kiswahili au Kiingereza (Nchini Kenya)''. Pundasion ti Jomo Kenyatta. Nairobi 1993. {{ISBN\|9966-22-098-4}}. * Nurse, Derek, ken Hinnebusch, Thomas J. Swahili ken Sabaki: ti linguistiko a pakasaritaan. 1993. Dagiti ~~serie~~serye: Unibersidad ti California a Panangipablaak dagiti Lingguistika, b. 121. * [http://www.njas.helsinki.fi/pdf-files/vol12num3/ogechi.pdf Ogechi, Nathan Oyori: "Kadagiti karbengan ti pagsasao idiay Kenya] (iti legado a puesto ti Swahili idiay Kenya)", iti: ''Nordiko a Warnakan kadagiti Aprikano a Panagadadal'' 12(3): 277–295 (2003) * Prins, A.H.J. 1961. "Dagiti agsasao ti Swahili a Tattao iti Zanzibar ken dagiti Aplaya ti Daya nga Aprika (Dagiti Arabo, Shirazi ken Swahili)". ''Etnograpiko a Panagsukisok iti Aprika'', inurnos babaen ni Daryll Forde. Londres: Internasional nga Instituto ti Aprika. * Prins, A.H.J. 1970. ''Ti Nautiko a Diksionario ti Swahili''. Pangyuna a Panagdadal ti Swahili a Leksiko – 1. Dar es Salaam. * Whiteley, Wilfred. 1969. ''Swahili: ti panagungar ti nailian a pagsasao''. Londres: Methuen. Dagiti ~~serie~~serye: Dagiti Panagadadal ti Aprikano a Pakasaritaan. {{InterWiki}}

Pagsasao a Swahili: Paggiddiatan a nagbaetan dagiti rebision