Eukaryote
Dagiti eukaryote ket maysa nga organismo a dagiti selulana ket aglaon ti tengnga ken dadduma pay nga organulo a nabalkot iti kaunegan dagiti kulanit. Dagiti eukaryote ket pormal dagitoy a takson ti Eukaryota wenno Eukarya. Ti nailawagan a kulanit a mangbedbed nga estruktura a mangikabil pakailasinan kadagiti selula ti eukaryote manipud kadagiti selula ti prokariota ket ti tengngana, wenno nuklear a sobre, iti kaunegan a ti pakaawitan ti henetiko a materiales.[3][4][5] Ti kaadda ti tengnga ket mangited kadagiti eukarita kadagiti naganda, a nagtaud manipud iti Griego ti ευ (eu, "nasayaat") ken κάρυον (karyon, "nues" wenno "kernel").[6] Kaaduan kadagiti eukaryote a selula ket aglaonda pay ti sabsabali a bedbed dagiti kulanit nga organulo a kas ti mitochondria wenno ti Golgi nga aparato. Iti pay maipatinayon, dagiti mula ken ken algas ket aglaonda kadagiti kloroplasto. Adu kadagiti uniselular nga organismo ket dagiti eukaryote, a kas ti protozoa. Amina dagiti multiselular nga organismo ket dagiti eukaryote, mairaman dagiti ayup, mulmula ken dagiti fungus.
Dagiti eukaryote | |
---|---|
Dagiti eukaryote ken dagiti sumagmamano a wadan ti dibersidadda – agpakanawan manipud iti ngato a kanigid: Osmia bicornis, Boletus edulis, Kadawyan a chimpanzee, Isotricha intestinalis, Ranunculus asiaticus, ken Volvox carteri | |
Taksonomia | |
Dominio: | Eukaryota (Chatton, 1925) Whittaker & Margulis, 1978 |
Dagiti supergrupo[2] ken dagiti pagarian | |
Eukaryotic organisms that cannot be classified under the kingdoms Plantae, Animalia or Fungi are sometimes grouped in the kingdom Protista. |
Ti pannakabingbinga ti selula kadagiti eukaryote ket aggiddiat manipud kadagiti organismo nga awan tengngana (Prokaryote). Adda dagiti dua a kita ti proseso ti pannakabingbingay. Iti mitosis, ti maysa a selula ket mabingbinga nga agpataud kadagiti dua a henetiko nga agpada a selula. Iti meiosis, a nasken iti seksual reproduksion, ti maysa a selula ti diploid (adda dua a kromosoma, maysa manipud iti tungngal maysa a nagannak) ket mapan iti panagtitipon manen iti tunggal maysa a paris dagiti kromosoma ti nagannak, ken into pay ti dua nga addang iti panagbingbingay ti selula, a pagbanagan iti uppat a selula ti haploid (gametes). Iti tunggal maysa a gamete ket addaan laeng ti maysa a komplemento dagiti kromosoma, ti tunggal maysa ket naisangayan a laok ti dagiti mainaig a paris dagiti kromosoma ti nagannak.
Ti dominio nga Eukariota ket agparang a kas monopiletiko, ken isu nga mangbukel ti maysa kadagiti tallo a dominio ti biag. Dagiti dua a sabali a dominio, ti Bakteria ken ti Archaea, ket dagiti prokariota ken awan dagiti langa a kasla dita ngato. Dagiti eukaryote ket mangirepresenta ti bassit-usit a minoridad iti amina a sibibiag a banag;[7] uray ti bagi ti tao adda daytoy ti ad-adu ngem 10 a beses ngem dagiti mikrobio ngem dagiti selula ti tao.[8] Nupay kasta, gapu ti kadakkelda, ti kolektibo a biomasada iti sangalubongan ket nakarkulo iti agarup a kapada dagiti prokariota.[9] Dagiti eukaryote ket immunada a naparang-ay idi 1.6–2.1 bilion a tawtawen.
Dagiti nagibasaran
urnosen- ^ Sakaguchi M, Takishita K, Matsumoto T, Hashimoto T, Inagaki Y (Hulio 2009). "Tracing back EFL gene evolution in the cryptomonads-haptophytes assemblage: separate origins of EFL genes in haptophytes, photosynthetic cryptomonads, and goniomonads". Gene. 441 (1–2): 126–31. doi:10.1016/j.gene.2008.05.010. PMID 18585873.
- ^ Adl SM, Simpson AG, Lane CE, Lukeš J, Bass D, Bowser SS, et al. (September 2012). "The revised classification of eukaryotes" (PDF). The Journal of Eukaryotic Microbiology. 59 (5): 429–93. doi:10.1111/j.1550-7408.2012.00644.x. PMC 3483872. PMID 23020233. Naiyarkibo manipud iti kasisigud (PDF) idi 16 Hunio 2016.
- ^ Youngson, Robert M. (2006). Collins a Diksionario ti Biolohia ti Tao. Glasgow: HarperCollins. ISBN 0-00-722134-7.
- ^ Nelson, David L.; Cox, Michael M. (2005). Lehninger Principles of Biochemistry (4th nga ed.). New York: W.H. Freeman. ISBN 0-7167-4339-6.
- ^ Martin, E.A., ed. (1983). Macmillan a Diksionario dagiti Siensia ti Biag (2nd nga ed.). Londres: Macmillan Press. ISBN 0-333-34867-2.
- ^ "eukaryotic". Online a Diksionario ti Etimolohia.
- ^ Whitman W; Coleman D; Wiebe W (1998). "Dagiti prokariota: Ti di nakitkita unay a kaaduan". Proc Natl Acad Sci USA. 95 (12): 6578–83. Bibcode:1998PNAS...95.6578W. doi:10.1073/pnas.95.12.6578. PMC 33863. PMID 9618454.
- ^ Zimmer, Carl (13 Hulio 2010). "Kasano nga Agsalaknib ken Mangipalawag Kaniatayo dagiti Mikrobio". New York Times. Naala idi 17 Hulio 2010. Kitaen pay ti mikrobiome.
- ^ Whitman, Coleman, and Wiebe, Prokaryotes: Ti di nakitkita a kaaduan, Proc. Natl. Acad. Sci. USA, Vol. 95, pp. 6578–6583, June 1998
Dagiti akinruar a silpo
urnosen Dagiti datos a mainaig iti Eukaryota iti Wikispecies
- Dagiti eukaryote (website ti Puon ti Biag) Naiyarkibo 2012-01-29 iti Wayback Machine