Gmina

Ti gmina (Polako panakabalikas [ˈɡmina], ket isu ti kangrunaan paset iti administratibo a panakabingbingay iti Polonia iti kabaan nga agpang. Daytoy ket sagpaminsan pay a naipatpatarus a kas ti "komuna" wenno "munisipalida." Manipud idi 2010 adda dagiti 2,479 a gmina iti daytoy a pagilian. Ti balikas a gmina ket naggapu manipud ti Aleman a balikas a Gemeinde, a kayatna a saoen ket "komunidad."

Ti panakabingbingay ti Polonia kadagiti gmina

Ti gmina ket isun ti kangrunaan a paset ti teritorial a panakabingbingay iti Polonia manipud idi 1972, idi daytoy ket sinukatanna ti basbassit a gromada (umnong). Ada dagiti tallo a kita ti gmina idiay Polonia:

1. urbano a gmina (gmina miejska) a buklen iti maysa a siudad wenno ili,
2. aglalaok urbano-away a gmina (gmina miejsko-wiejska) a buklen iti ili ken dagiti nakapalikmut a purok ken dagiti igid nga away; ken
3. away a gmina (gmina wiejska) a buklen dagiti purok ken dagiti igid nga away.

Adda dagiti away a gminas nga adda ti tugaw iti ili nga adda ti ruar ti panakabingbingay ti gmina. Kas pagarigan, ti away Gmina Augustów ket tinurayan manipud ti ili iti Augustów, ngem saan a mangiraman ti ili, gapu ta ti Augustów ket maysa nga urbano a kita ti gmina.

Ti maysa nga urbano a gmina ket kadawyan a maitudtudo, babaen ti nagan iti siudad wenno ili a masalsaludsod. Dagiti dadduma pay a kit ati gmina ket makunkuna a "Gmina X", a ti "X" (iti kaaduan kadagitoy a kaso) ket nagan ti ili wenno purok nga adda ti tugaw ti gmina. Ti termino a "Gmina X" a mangipakpakita ti nagan iti pagtaengan ket sagpaminsan pay a naipatpatarus iti Inggles a kas ti "X Commune".

Ti lehislatibo ken agturay a bagi iti tunggal maysa a gmina ket maysa a bnabutosan a konsilo ti munisipio (rada gminy), wenno ti maysa nga ili: ti rada miasta (asemblia ti ili). Ti ehekutibo a bileg ket tinengtengngel baaben ti dagus a nabutosan a mayor iti munisipalidad, a tinawtawagan a ti wójt iti away a gmina, ti burmistrz ket isu kaaduan nga urbano ken dagiti urbano-away a gmina, wenno prezydent kadagiti ili nga adda ti sumurok a 100,000 nga agtaeng ken dagiti dadduma a agtawtawid nga agususar ti titulo. Ti maysa a gmina ket mabalin nga agpartuat kadagiti kumadua a paset (jednostki pomocnicze), a dagitoy ket nababbaba nga administratibo a papel. Kadagiti away a lugar a tinawtawagan a sołectwo; kadagiti ili mabalin dagitoy a kas dagiti dzielnica wenno dagiti osiedle. Iti maysa a urbano-away a gmina, ti ili ket mabalin a maitudo a kas maysa a kumadua a paset.