Is-isla Babuyan

purpuro idiay Filipinas

Ti Isla Babuyan ammo pay a kas ti Grupo ti Is-isla ti Babuyan, ket ti maysa a purpuro idiay Filipinas, mabirukan idiay Lingsat Luzon iti amianan ti nangruna nga isla ti Luzon. Ti purpuro ket buklen dagiti nangruna nga uppat nga isla ken dagiti mangpalikmut kaniada a babbabassit nga isla. Dagitoy a nangruna nga isla ket, iti agpakanawan manipud iti amianan a daya, ti Babuyan, Calayan, Dalupiri, Fuga, ken Camiguin. Ti is-isla Babuyan ket naisinsinada manipud iti Luzon babaen ti Kanal Babuyan, ken manipud iti probinsia ti Batanes iti amianan babaen ti Kanal Balintang.

Is-isla Babuyan
Is-isla Babuyan ti Lingsat Luzon
Ti Is-isla Babuyan ket mabirukan idiay Filipinas
Is-isla Babuyan
Is-isla Babuyan
Lokasion idiay Filipinas
Heograpia
LokasionLingsat Luzon
Nagsasabtan19°15′N 121°40′E / 19.250°N 121.667°E / 19.250; 121.667Nagsasabtan: 19°15′N 121°40′E / 19.250°N 121.667°E / 19.250; 121.667
Kadenna a bagbagi ti danum
Kangrunaan nga is-isla
Administrasion
RehionTanap ti Cagayan
ProbinsiaCagayan
Ili

Tattao urnosen

Ti nagtaudan dagiti tattao a Babuyan ket napetsado kadagiti napalabas a tawen ti 60,000+ idi dagiti tribu ti Negrito ket tinagtagitaoda dagiti isla, kalpasanna napan dagiti Austronesio iti isla. Kadagiti naladaw a tawen ti 1580, dagiti dakkel a grupo dagiti Filipino ket pimmanawda iti nangruna daga idi nangrugi ti Espaniol a nangraut iti Filipinas. Dagiti bassit nga isla itan ket addaan kadagiti aglalaok a sabsabali a grupo ti etniko. Manipud kadagiti nasapa a tawen ti 1800, dagiti tattao manipud idiay Hawaii, Samoa, Tonga ken ti pay Hapon ket nagtataengda iti grupo dagiti isla. Bayat a dagiti patneng a tattao ket naikeddengda a Filipino, isuda ket naglalaok nga etniko ti tattao manipud iti Samoa, Hawaii, Hapon ken Tonga nga itan ket tinawtawaganda ti isla kas ti pagtaenganda.

Relihion urnosen

Adda dagiti dadduma a tattao a Babuyan ket kaaduanda a politeistiko ken namatmatida kadagiti nadumaduma a dios, dagiti dadduma ket agsansanayda iti Hinduismo. Kadagiti tawen ti 1940, dagiti soldado nga Amerikano ket nangipaammoda kadagiti patneng a tattao iti relihion ti Kristiano ken itan ket 30% kadagiti patneng ket Kristianoda.

Gobierno urnosen

Ti sibubukel a purpuro ket inadministro babaen ti probinsia ti Cagayan, a ti Babuyan, Calayan, Camiguin, ken Dalupiri ket isuda ti mangbukel iti ili ti Calayan[1] bayat a ti Fuga ket turayan babaen ti ili ti Aparri.[2] Ti Babuyan ken Dalupiri ket dagiti agmaymaysa a baranggay iti ili ti Calayan, ket respektiboda nanaganan iti Babuyan Claro ken Dalupiri, bayat a ti Isla Fuga ket maysa pay nga agmaymaysa a baranggay, nga agnagan pay iti Isla Fuga idiay Aparri.

Heolohia urnosen

 
Ti Bulkan Smith iti Isla Babuyan

Dagiti akindaya nga isla ti purpuro ket parteda ti Bulkaniko nga Arko ti Luzon. Dagiti tallo a bulkan manipud kadagiti dua nga isla ket bimtakda kadagiti naipakasaritaan a panawen – ti Camiguin de Babuyanes iti Isla Camiguin,[3] ti Babuyan Claro (ammo pay a kas Bantay Babuyan) iti Isla Babuyan.[4] Ti pay sabali a bassit a bulkaniko nga isla ket mabirukan bassit iti 22 km (14 mi) iti amianan a daya ti Isla Camiguin, ti Bulkan Didicas iti Isla Didicas, ket nagbalin laeng a permanente nga isla iti las-ud ti aktibidad idi 1952.[5]

Is-isla urnosen

Dagiti sumaganad ket dagiti isla ti Babuyan ken dagiti kadennada a babassit nga isla ken batbato:[6]

  • Babuyan Claro
    • Isla Pan de Azucar
  • Calayan
    • Isla Panuitan
    • Batbato Wyllie
  • Camiguin
    • Batbato Guinapac
    • Isla Pamoctan
    • isla Pinon
  • Isla Dalupiri
    • Bassit nga Isla ti Irao

Dagiti nagibasaran urnosen

  1. ^ "Calayan" Naiyarkibo 2014-07-12 iti Wayback Machine. Opisial a Website ti Gobierno ti Probinsia ti Cagayan. Naala idi 2013-04-01.
  2. ^ "Aparri" Naiyarkibo 2016-03-05 iti Wayback Machine. Opisial a Website ti Gobierno ti Probinsia ti Cagayan. Naala idi 2013-04-01.
  3. ^ "Camiguin de Babuyanes" Naiyarkibo 2017-03-13 iti Wayback Machine. Global Volcanism Program. Naala idi 2013-04-01.
  4. ^ "Babuyan Claro" Naiyarkibo 2018-10-03 iti Wayback Machine. Global Volcanism Program. Naala idi 2013-04-01.
  5. ^ "Didicas" Naiyarkibo 2018-10-03 iti Wayback Machine. Global Volcanism Program. Naala idi 2013-04-01.
  6. ^ U.S. Coast and Geodetic Survey (1919). "United States Coast Pilot, Philippine Islands, Part 1", pp. 41–44. Government Printing Office, Washington.

Dagiti akinruar a silpo urnosen