Leona Florentino
Ni Leona Florentino (nayanak Leona Josefa Florentina,[1] 19 Abril 1849 – 4 Oktubre 1884) ket maysa idi a mannaniw a Filipino kadagiti pagsasao nga Espaniol ken Ilokano. Naikeddeng isuna a kas "ina ti literatura ti babbai iti Filipinas" ken ti "silpo manipud iti naisasao ken literario a tradision".[2]
| Leona Florentino | |
|---|---|
 Ti nabuybuya iti rabii nga estatua ni Leona Florentino iti Calle Crisologo. | |
| Dagiti salaysay | |
| Nayanak | Leona Josefa Florentina[1] 19 Abril 1849 Vigan, Ilocos Sur, Kapitania Heneral ti Filipinas |
| Natay | 4 Oktubre 1884 (tawen 35) Vigan, Ilocos Sur, Kapitania Heneral ti Filipinas |
| Trabaho | Nobelista, mannurat iti politika ken agiwarwarnak |
| Pagsasao | Espaniol, Ilokano |
| Pakipagilian | Filipino |
| Asawa | Elias de los Reyes (1863–1884, aginggana idi pimmusay ni Florentino) |
| Annak | 5, mairaman ni Isabelo de los Reyes |
Nayanak iti nabaknang ken prominente a pamilia iti Vigan, Ilocos Sur, inkaubingan a nangrugi a nagsursurat ni Florentino kadagiti immuna a bersona iti Ilokano. Nupay nasayaat ti masakbayanna, saan a naipalubos isuna a makaawat iti panagadal iti unibersidad gapu ta maysa isuna a babai. Imbes ket nga inadalan ni Florentino babaen ti inana, ken kalapsanna dagiti nadumaduma a pribado a manursuro. Nassuruan isuna iti abanse nga Espaniol babaen ti maysa nga edukado nga Ilokano a padi ken nangaw-awis kaniana a mangparang-ay ti bosesna iti daniw.[2]
Idi agtawen iti 14, inkallaysa ni Florentino ni Elias de los Reyes ti maysa a politiko. Lima nga ubbing iti bunga daytoy a panagassawa. Ni Isabelo de los Reyes ti anakda a lalaki ket nagbalin a mannurat a Filipino, aktibista ken senador. Gapu iti peminista a kasasaad dagiti sinursuratna, ni Florentino ket liniklikan idi ti asawana ken anakna a lalaki; eksilo a nagmaymaysa a nagbibiag isuna ken naisina manipud iti pamiliana.[2] Pimmusay isuna idi agtawen ti 35.[2]
Dagiti obra
urnosenTi maipapan iti liriko a daniwna iti Espaniol, ken naipangpangruna iti Ilokano, ket nakagun-od iti pannakadillaw kadagiti nadumaduma a forum idiay Espania, Paris ken St. Louis, Missouri. Dagiti literario a kontribusionna – a naipangpangruna dagiti 22 a napreserba a daniw – nabigbigan isuna idi nairaman iti Encyclopedia Internationale des Oeuvres des Femmes (Sangalubongan nga Ensiklopedia dagiti Obra ti Babbai) idi 1889. Naipampamattian nga isuna ti immuna a Filipina a nakaawat iti datoy a sangalubongan a dayaw, ti maysa a panagraem a napasamak kalpasan ti ipupusayna idi ubing pay laeng.[2] Naipabpabuya dagiti obrana iti Exposition Filipina iti Madrid idi 1887 ken iti Exposition Internationale iti Paris idi 1889.[3][4]
Dagiti nagibasaran
urnosen- ^ a b "Film # 007487537 Image Film # 007487537; ark:/61903/3:1:3QS7-99ZK-RH4P — FamilySearch.org". Naala idi 27 Septiembre 2016.
- ^ a b c d e The History of Filipino Women's Writings Naiyarkibo 2011-07-20 iti Wayback Machine, an article from Firefly – Filipino Short Stories (Tulikärpänen – filippiiniläisiä novelleja), 2001 / 2007
- ^ Carbo, Nick (2002). "Poetry—Philippines". Iti Christensen, Karen; Levinson, David (dagiti ed.). Encyclopedia of Modern Asia. Charles Scribner's Sons. pp. 537–539.
- ^ Commire, Anne. (2007). Dictionary of women worldwide : 25 000 women through the ages. Thomson/Gale. ISBN 0-7876-7677-2. OCLC 164990238.